Η Ιστορία του VMRO

Το σύνθημα «η Μακεδονία στους Μακεδόνες» είναι αυτό που εκμεταλλεύτηκε η βουλγαρική Ηγεμονία, κυρίως επειδή ορισμένοι Βούλγαροι πολιτικοί θεώ­ρησαν ότι μια κίνηση για την αυτονομία της Μακεδονίας" θα ήταν δυνατό να γίνει ανεκτή από τις Δυνάμεις και να αποτελέσει ταυτόχρονα, όπως και στην περίπτωση της Ανατολικής Ρωμυλίας, ένα προσωρινό στάδιο πριν από την ένωση με τη Βουλγαρία. Η ευκαιρία παρουσιάστηκε μετά την πτώση της κυβέρνησης Σταμπούλοφ το 1894. Η νέα κυβέρνηση Στοΐλοφ άρχισε να ε­ξετάζει το ενδεχόμενο άμεσης επέμβασης στη Μακεδονία, καθώς δεν της αρκούσε, όπως στην προκάτοχο της, να απαιτεί απλώς από το σουλτάνο την έκδοση διαταγμάτων ευνοϊκών για την Εξαρχία. Τα μέσα για μια πιο ενεργη­τική παρέμβαση υπήρχαν: πολυάριθμες μακεδόνικες εταιρείες είχαν συστα­θεί στη Βουλγαρία, οι οποίες, σε Συνέδριο που συνήλθε στη Σόφια το 1895, συγχωνεύτηκαν σε μια ενιαία Μακεδόνικη Εταιρεία ή, όπως είναι πιο γνωστή ως ΕΜΕΟ στα Σλάβικα Vatreshna Makedonska Revolutsionna Organizacija ή VMRO δεν είχαν καμμιά σχέση με τις Σοσιλιστικές ιδέες. Το ΕΜΕΟ είναι καθαρά απόφαση του Κεντρικού Πανσλαβικού Κομιτάτου που είχε σαν σκοπό καθαρά να επιταχύνει τον εκβουλγαρισμό της Μακεδονίας η αυτονόμηση της και η προώθηση των βουλγαρικών συμφερόντων κατά τέτοιον τρόπο ώστε, εάν οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές, η Μακεδονία εύκολα να ενσωματωνόταν στη Βουλγαρία.

Το ΕΜΕΟ είναι συνέχεια του Tajna Makedonsko-Odrinska Revolutsionna Organizacija ή TMORO (Μακεδονο-Βουλγαρο-Αδριανουπολίτικη Επαναστατική Επιτροπή) που όπως φαίνεται αρχικός σκοπός ήταν όχι μόνο η Μακεδονία αλλά και η Θράκη. Λόγω διαφωνιών στους κόλπους του TMORO το Μάρτιο του 1895 οι «Μακεδόνικες Αδελφότητες» στη Βουλγαρία, οι οποίες συνίσταντο από Βούλγαρους μετανάστες από τη Μακεδονία, ίδρυσαν το «Ανώτατο Μακεδόνικο Κομιτάτο», γνωστό επίσης και ως «Βιρχόβεν Κομιτέτ» (Vrchornija Makedonski Komitet, VMK), για να συντονίζει τις επαναστατικές δραστηριότητες στη Μακεδονία. Τα εναπομείναντα μέλη του TMORO οργανώθηκαν ως ΕΜΕΟ. Τα μέλη της VMK έγιναν γνωστά ως Βερχοβιστές και της ΕΜΕΟ ως Σεντραλιστές. Ένα χρόνο αργότερα, αριστερίζοντα μέλη αποχώρησαν από την ΕΜΕΟ (Εσωτερική) και ίδρυσαν την πολιτική οργάνωση «Ομοσπονδιακό Λαϊκό Κόμμα» (Federated Popular Party), τα μέλη του οποίου έγιναν γνωστά ως «Φεντεραλιστές».
Οι Βερχοβιστές επιδίωκαν άμεση ένωση της Μακεδονίας με τη Βουλγαρία . Αντίθετα, οι οπαδοί της ΕΜΕΟ (Σεντραλιστές) υποστήριζαν την ίδρυση αυτόνομης Μακεδονίας ως μέλος μιας ανατολικής Σλαβικής Ομοσπονδίας, με τους Φεντεραλιστές να προτιμούν σοσιαλιστική αυτόνομη Μακεδονία.

Η αυτονομία της Μακεδονίας παρέμεινε ο μόνος και κύριος στόχος της ΕΜΕΟ μέχρι το 1928.Το 1925 οι Φεντεραλιστές διέλυσαν τον οργανισμό και πολλοί από τους ηγέτες, με επί κεφαλής τον Βούλγαρο Ντήμηταρ Βλάχοβ, συγκρότησαν νέο οργανισμό της αριστεράς, την ΕΜΕΟ Ενωμένη, με σκοπό να επιτύχει την ίδρυση ανεξάρτητης και ενωμένης Μακεδονίας με την υποστήριξη της Σοβιετικής Ένωσης.Από την αρχή της ίδρυσης της, η ΕΜΕΟ Ενωμένη ήταν άσπονδος εχθρός της ΕΜΕΟ και εκεί αρχίζει το παραμύθι δήθεν ότι το Ίλιντεν ήτο Σοσιαλιστική επαναστατική κίνηση.

Η Βουλγαρία παρουσίασε την Ιλίντεν σαν μια ενωμένη Χριστιανική προσπάθεια για την ένωση όλων των Σλάβων που ζούσαν στη Χερσόνησο του Αίμου. Η γραμμή της ΕΜΕΟ χρησιμοποιήθηκε επίσης αργότερα ως οδηγός-παραμύθι στα μεσοπολεμικά χρόνια από την Κομμουνιστική Διεθνή (Κομιντέρν) αλλά ξεχνούν το κυριώτερο.........στις επαναστάσεις συμμέτεχουν όλοι....ανεξαρτήτως γλώσσας, θρησκείας και εθνικής συνείδησης.Οι Σέρβοι μάλιστα την καταδίκασαν και την αναγώρισαν καθαρά ως Βουλγαρικη. Εκτός από τους Βούλγαρους κανένας άλλος δεν συμμετείχε , εκτός από ορισμένες περιπτώσεις Αλβανικών συμμοριών που έδρασαν στο Κοσυφοπέδιο και Βαρδάρη την ίδια εποχή.

Πηγή

1. Αγώνες στον Ελληνικό Βορρά, Μακεδονία 1862-2007 / του Γιώργου Παπαβύζα / 2007
2. Από το Μακεδονικό ζήτημα στην Εμπλοκή των Σκοπίων, / του Σαράντη Καργάκου /1993
3. Ο Ελληνικός αγώνας στην Μακεδονία/ Douglas Dakin / 1966