«Εκλογικό βέτο» της ΠΓΔΜ σε λύση

Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ στο Έθνος

Κανένα νόημα δεν έχουν πλέον οι διαπραγματεύσεις για το όνομα της ΠΓΔΜ υπό τον Μάθιου Νίμιτς για τους επόμενους μήνες έως το φθινόπωρο, μετά την απόφαση των πολιτικών κομμάτων της χώρας αυτής, με επιμονή της κυβέρνησης Γκρούεφσκι και τη συνεργασία των αλβανικών κομμάτων, να προκηρύξουν πρόωρες εκλογές. Η πρόταση αυτοδιάλυσης της Βουλής συγκέντρωσε 70 ψήφους από τους συνολικά 120 βουλευτές, χωρίς κανείς από τους παρισταμένους να την καταψηφίσει. Μια υπηρεσιακή κυβέρνηση πλέον είναι αυτή που θα διενεργήσει τις εκλογές εντός 60 ημερών και θα ηγείται της χώρας μέχρι να σχηματιστεί κυβέρνηση συνασπισμού μετά την ετυμηγορία της κάλπης. Αποτελούν, προφανώς, φαιδρότητες οι ισχυρισμοί ότι είναι δυνατόν να διεξαχθούν σοβαρές διαπραγματεύσεις με μια τέτοια κυβέρνηση της «πλάκας», και μάλιστα μεσούσης της προεκλογικής περιόδου.

Μπορεί η γραφειοκρατία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, με τον υφυπουργό Εξωτερικών, Ντάνιελ Φριντ, και την πρέσβη των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Βικτόρια Νούλαντ, να επιθυμούν να δείξουν επιφανειακή κινητικότητα στις διαπραγματεύσεις, για να καλύψουν τις απίθανες γκάφες και τις λανθασμένες εκτιμήσεις που έκαναν («η λύση είναι ζήτημα ημερών, εβδομάδων, όχι μηνών», είχε πει περισπούδαστα η πολυπράγμων Νούλαντ), αλλά η Αθήνα δεν έχει κανέναν λόγο να ασχολείται επί πολύ με αυτή την κωμωδία. Δεν πρόκειται περί απλής σπατάλης χρόνου και άσκοπης υποκρισίας. Η διαδικασία αυτή μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για τις ελληνικές διαπραγματευτικές θέσεις. Αν ο Μάθιου Νίμιτς παίξει βρώμικο παιχνίδι γύρω από το όνομα, κατ εντολήν του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τότε μπορεί να παγιδεύσει την ελληνική πλευρά με αρκετούς τρόπους. Ενας από αυτούς είναι να υποβάλει προτάσεις θετικές για την Αθήνα, τώρα που στα Σκόπια δεν υπάρχει ούτε τυπικά πλέον υπεύθυνη κυβέρνηση η οποία να αναλαμβάνει πολιτικές ευθύνες, τις οποίες να απορρίπτει ομόφωνα η ανεύθυνη «διακομματική» - έτσι ώστε αυτές οι υποτιθέμενα θετικές για την Ελλάδα προτάσεις να μην μπορούν να επανέλθουν αργότερα, ως πανηγυρικά απορριφθείσες ήδη! Με τον τρόπο αυτό μπορούν να φθαρούν συστηματικά και να υπονομευθούν αποτελεσματικά επωφελείς ή ανεκτές προτάσεις.

Κανείς δεν διαπραγματεύεται ποτέ σοβαρά με ανύπαρκτη κυβέρνηση και η κυβέρνηση Καραμανλή οφείλει να μην παραβεί αυτό τον κανόνα - εκτός αν έχει κάποια μυστική ατζέντα και επιθυμεί να προωθήσει κάποιο όνομα μη ανεκτό από την ελληνική κοινή γνώμη και μέσω της διαδικασίας που προαναφέρθηκε μεθοδεύει την εμφάνισή του ως δήθεν μονόδρομου διά της απόρριψης από την υπηρεσιακή κυβέρνηση της ΠΓΔΜ όλων των εναλλακτικών προτάσεων.

Η προκήρυξη πρόωρων εκλογών στην ΠΓΔΜ καθιστά σχεδόν βέβαιη την προβολή βέτο εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης και στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων Βρυξελλών - Σκοπίων στο πλαίσιο της ΕΕ. Αποτελεί αντικειμενικά θετικό γεγονός η προκήρυξη εκλογών στην ΠΓΔΜ μετά την προβολή του βέτο της Αθήνας, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, επειδή η κυβέρνηση που θα αναδειχθεί θα έχει τη λαϊκή εντολή να χειριστεί με τον α ή β τρόπο ακριβώς το θέμα της ονομασίας. Η Αθήνα θέλει σταθερή, συνολική και μόνιμη λύση, επομένως τη λύση θέλει να τη διαπραγματευθεί με μια κυβέρνηση που θα έχει εκλεγεί από τους λαούς της ΠΓΔΜ πρωτίστως για τον σκοπό αυτό. Αν οι εκλογείς της ΠΓΔΜ επανεκλέξουν τον Νίκολα Γκρούεφσκι και αυτός συνεχίσει να παραμένει αδιάλλακτος, είναι προφανές πως δεν θα έχουν ωριμάσει ακόμη οι συνθήκες λύσης του προβλήματος, άρα χωρίς αυταπάτες η Αθήνα θα οδηγηθεί σε όξυνση των σχέσεών της με τα Σκόπια

Αυτές οι ανοησίες που μεταδίδονται από την ΠΓΔΜ, ότι δήθεν τα κόμματα συμφώνησαν να μη μετατρέψουν το θέμα του ονόματος σε κεντρικό σημείο του προεκλογικού αγώνα, δεν θα πρέπει να ξεγελάσουν κανέναν. Μα ο πρωθυπουργός Γκρούεφσκι προκάλεσε τις πρόωρες εκλογές με αποκλειστικό στόχο να κεφαλαιοποιήσει τη στάση του στο θέμα του ονόματος!

Τόσο ο λόγος προκήρυξης των εκλογών όσο και τα χρονικά περιθώρια μέχρι τις αρχές Δεκεμβρίου, μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης στα Σκόπια, συρρικνώνουν δραματικά και σχεδόν εκμηδενίζουν τη δυνατότητα επίτευξης συμφωνίας στο μεσοδιάστημα.

Επομένως, το σοβαρότερο καθήκον της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής στο θέμα αυτό από εδώ και πέρα είναι η προετοιμασία του βέτο του πρωθυπουργού κατά της ΠΓΔΜ, στο πλαίσιο της ΕΕ, και όχι η ενασχόλησή της με τις υποτιθέμενες διαπραγματεύσεις υπό τον Μάθιου Νίμιτς. Τίποτα θετικό δεν μπορεί να προέλθει από αυτές τους επόμενους μήνες.