Νέες Επιγραφές και άλλα αρχαιολογικά ευρήματα στην Μακεδονική πόλη της Πέλλας

Ημερομηνία: 31/3/2009 - Σελίδα: 32
αναδημοσίευση από τον αγγελιοφόρο

Τίτλος: Αρχείο - πρότυπο 2.400 ετών

Το άριστα οργανωμένο δημόσιο Αρχείο της Πέλλας θα το ζήλευαν ακόμη και τα γραφειοκρατικά συστήματα των σύγχρονων πρωτευουσών. Το περίπλοκο αλλά αποτελεσματικό σύστημα διακίνησης επίσημων εγγράφων του Μακεδονικού Βασιλείου αποκαλύπτουν τα πολύτιμα ευρήματα που έφερε στο φως η πρόσφατη ανασκαφή. Ανάμεσά τους στυλογράφοι και μελανοδοχεία, καθώς και πολυάριθμες σφραγίδες και σφραγίσματα, που έφεραν μορφές θεών και σατύρων. Ενα από αυτά απεικονίζει την ίδια την Πέλλα με τη μορφή γυναίκας και φέρει την επιγραφή: «ΠΕΛΛΗΣ ΠΟΛΙΤΑΡΧΩΝ».

Το διώροφο οικοδόμημα του Αρχείου, που κατασκευάστηκε στον ύστερο 4ο αι. π.Χ. και καταστράφηκε στο σεισμό που ερείπωσε την πόλη στις αρχές του 1ου αι. π.Χ., βρίσκεται στη νοτιοδυτική γωνία της Αγοράς της Πέλλας, έκτασης πάνω από 70.000 τ.μ. Μέρος του κτιρίου καταστράφηκε από φωτιά. «Τέτοιου είδους οικοδόμημα από πλευράς τεκμηρίωσης ευρημάτων δεν έχουμε πουθενά αλλού στη Μακεδονία», τονίζει στον «Α» ο υπεύθυνος της ανασκαφής, καθηγητής Αρχαιολογίας του ΑΠΘ Ιωάννης Ακαμάτης, ο οποίος θα παρουσιάσει τα νέα ευρήματα στην ΚΒ Επιστημονική Συνάντηση για το αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη (2-4 Απριλίου, Παλαιό Κτίριο Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ). «Αποδεικνύεται ότι εκεί γινόταν η συγγραφή, το σφράγισμα και η αποστολή των επίσημων εγγράφων του Μακεδονικού Βασιλείου», εξηγεί.

Το συγκρότημα περιλαμβάνει ένα σύνολο χώρων διατεταγμένων γύρω από το κεντρικό περιστύλιο. Γλυπτά, κοσμήματα και αγγεία από πολύτιμο μέταλλο δηλώνουν τη σπουδαιότητά του, όπως και ένα χάλκινο εξάρτημα από τη θύρα του, εξαιρετικό δείγμα της μακεδονικής χαλκοπλαστικής.

Εκατοντάδες πήλινα σφραγίσματα από έγγραφα παπύρων έπεσαν στο περιστύλιο και στη νότια στοά από τον πάνω όροφο, όπου ήταν αποθηκευμένα. Στους ίδιους χώρους βρέθηκαν κομμάτια στυλογράφων, μεταλλικά και πήλινα μελανοδοχεία (ανάμεσά τους και ένα με την επιγραφή: ΦΙΛΙΠΠΟΥ) και μάζες καθαρού πηλού, που χρησιμοποιούνταν όπως το σημερινό βουλοκέρι. Μερικές μάζες φέρουν... δακτυλικά αποτυπώματα.Στα αποτυπώματα των σφραγίδων απεικονίζονται ο Δίας και άλλοι θεοί, ανδρικές, γυναικείες και ζωικές μορφές και πορτρέτα. Επίσης, βρέθηκε σφραγίδα με κεφαλή Σατύρου, που χρησιμοποιήθηκε για τη σφράγιση από αξιωματούχους προφανώς απόρρητων εγγράφων.

Αρκετά σφραγίσματα παρουσιάζουν το αποτύπωμα της σφραγίδας των επιμελητών του εμπορίου, άλλα των αρχόντων της Εδεσσας και της Ευρωπού. Αρκετές φορές επαναλαμβάνεται η μορφή μιας αγελάδας που βόσκει με την επιγραφή: «ΠΕΛΛΗΣ ΕΜΠΟΡΙΟΥ».

Και νεκροταφείο

Μία ακόμη έκπληξη επιφύλασσε το Αρχείο της Πέλλας, καθώς κάτω από αυτό αποκαλύφθηκε εκτεταμένο νεκροταφείο της προαλεξάνδρειας περιόδου. Λακκοειδείς, κεραμοσκεπείς, εγχυτρισμοί, και τάφοι λαξευμένοι στο βράχο με αναβαθμό ή και κλίμακα καθόδου στο εσωτερικό των μεγαλύτερων από αυτούς καθορίζουν την τυπολογική σειρά της ταφικής πρακτικής κατά τα χρόνια της βασιλείας του Αρχελάου, αλλά κυρίως στα χρόνια της μακράς βασιλείας του Αμύντου, του πατέρα του Φιλίππου Β', και του αδελφού του Περδίκκα Γ'.

ΧΡΥΣΑ ΝΑΝΟΥ

Και εργαστήριο κεραμικής

Εργαστήριο κεραμικής του 4ου αιώνα π.Χ., εμβαδού τουλάχιστον 400 τ.μ., που διέθετε μάλιστα προηγμένο σύστημα δεξαμενών για τον καθαρισμό του πηλού, εντοπίστηκε στον αρχαιολογικό χώρο της Πέλλας.

Τα αποτελέσματα της έρευνας θα παρουσιάσουν στο αρχαιολογικό συνέδριο η προϊσταμένη της ΙΖ' ΕΠΚΑ, Μαρία Λιλιμπάκη - Ακαμάτη, και ο αρχαιολόγος Νίκος Ακαμάτης. Οι στοές και τα δωμάτια του εργαστηρίου αναπτύσσονται γύρω από λιθόστρωτη αυλή, στο κέντρο της οποίας βρέθηκε πηγάδι, καθώς και η βάση ενός βωμού προς τιμήν των θεών των κεραμέων. Εντοπίστηκαν ακόμη χώρος με δύο κεραμικούς κλιβάνους, όπου ψήνονταν τα αγγεία, δωμάτια στα οποία αποθηκεύονταν ο πηλός και τα σκεύη του εργαστηρίου και ένας μικρός χώρος υγιεινής.

Στο εργαστήριο κατασκευάζονταν κυρίως αβαφή αγγεία καθημερινής χρήσης και πολυτελή μελαμβαφή σκεύη που χρησιμοποιούνταν στα συμπόσια. Βρέθηκαν ακόμη μήτρες για την κατασκευή ανάγλυφων αγγείων, τμήματα ειδωλίων και πολλά αργυρά και χάλκινα νομίσματα. Το εργαστήριο λειτούργησε αδιάκοπα ώς και το τρίτο τέταρτο του 3ου αιώνα π.Χ.Τα πρωιμότερα στοιχεία ανθρώπινης εγκατάστασης στη θέση αυτή, κυρίως κινητά ευρήματα, ανάγονται στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (3000 -2000 π.Χ.). Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η εύρεση πέντε τάφων της Εποχής του Σιδήρου (10ος -7ος αιώνα π.Χ.). Τα συγκεκριμένα ευρήματα είναι σημαντικά, καθώς οι πανάρχαιες αυτές περίοδοι ήταν μέχρι πρότινος άγνωστες για την Πέλλα και αποδεικνύουν τη διαχρονική κατοίκηση της περιοχής.

Γ.Σ.