H απάτη για τη Σλαβική καταγωγή του Ιουστινιανού.

Όπως είναι γνωστό εδώ και χρόνια κυκλοφορεί στο δυαδύκτιο ένα επίμαχο απόσπασμα του Παπαρρηγόπουλου όπου αναφέρει ότι ο Ιουστινιανός ήταν από Σλαβική οικογένεια και άλλαξαν το όνομα τους στα λατινικά και από εκεί στα λατινικά..
Το απόσπασμα έχει ως εξής:

Ο Ιουστινιανός έγεννήθη ωσαύτως εν Δαρδανία και ο μεν πατήρ αυτού ώνομάζετο Ίστόκ, η δε μήτηρ, η του Ίουστίνου αδελφή, Βιγλενίτζα, αυτός ούτος δε Ούπράβδα είχον δηλαδή άπαντες ονόματα καθ’ όλας τας πιθανότητας σλαυικά, τα όποια, αφού ο Ιουστίνος μετεκαλέσάτο τον άνεψιόν αύτοΰ εις Κωνσταντινούπολιν και έξεπαίδευσεν αυτόν και προήγαγε, μετεφράσθησαν εις την λατινικήν, ή έπί τό, λατινικώτερον διεμορφώθησαν, το μεν Ίστόκ εις Σαββάτιον, το δε Βιγλενίτζα εις Βιγιλαντίαν, το δε Ούπράβδα εις Ίουστινιανόν. Δεν ήξεύρομεν πώς προέκυψαν είς μέσον τα λατινικά ταύτα ονόματα.(Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, 3ος Τόμος, Α’ Μέρος, σελ 68, επιμέλεια Παύλου Καρολίδη)

Το παραπάνω απόσπασμα ή μέρος αυτού χρησιμοποιείται από πολέμιους του Βυζαντίου όπως είναι ο Δαυλός (Τεύχος 293, σελ 50), ή του Βυζαντινού Ελληνισμού όπως είναι ο γνωστός ανθελληνικός ιστότοπος bulgarmak και τα πρόσφατα blog Σλαβομακεδονιστών (ilinden) που δεν επιτρέπουν τον αντίλογο απορρίπτοντας τις απαντήσεις.
Τι παρατηρούμε όμως από το απόσπασμα ?
Ότι και ο ίδιος ο Παπαρρηγόπουλος αναρωτιέται ότι δεν ξέρει πως κάποιος τα Σλαβικά ονόματα του σε Λατινικά και έπειτα σε Ελληνικά. Βέβαια είχε πέσει σε πλάνη μιας και η πηγή που είχε χρησιμοποιήσει ήταν από κώδικα μονής του Αγίου Όρους που ανέφερε αυτήν την γενεαλογία του Ιουστινιανού και ήταν πολύ δημοφιλής την τότε εποχή που έγραφε το έργο του.
Πηγαίνοντας όμως πιο κάτω ο Παπαρρηγόπουλος επαναλαμβάνει το ίδιο λάθος ως εξής :

Ό δέ Ιουστινιανός είχε τόσο μάλλον την άδυναμίαν ταΰτην όσω έμελέτα και επεχείρησε μετ' ού πολύ την άνόρθωσιν της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, διό και έπετηδεΰετο ονομάζων πάτριον τήν λατινικήν γλώσ­σαν, ένω ώς εκ τής καταγογής μέν αύτοΰ πάτριον είχε την σλαυικήν (1), ως εκ τοϋ αξιώματος δε είς ο προήλθε πάτριον έπρεπε να ύπολαμβάνη την γλώσσαν των υπηκόων των οποίων ήρχεν.(Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, 3ος Τόμος, Α’ Μέρος, σελ 79, επιμέλεια Παύλου Καρολίδη)

Σε αυτό όμως το απόσπασμα ο Παύλος Καρολίδης έχει μία σημείωση για την σημείωση του Π για την Σλαυικήν όπου εξηγεί ακριβώς την πλάνη που είχε πέσει ο διάσημος Έλληνας ιστορικός:

Τοϋτο είναι ουχί ακριβές έκ της άνω εκτεθείσης πλημμελοϋς αναγραφής περί τών δήθεν σλαυικών ονομάτων του οίκου του Ιουστινιανού, ύφ' ής ατυχώς παρεσύρθη και ό Π. Ή ιστορία τοΰ ψεύδους τούτου έχει ώδε : Βοημός (Τσέχος) Αυστριακός γενόμενος βιβλιοφύλαξ (προ 80-100) τής έν τω "Αθω σερβικής ή βουλγαρικής (πάντως δέ σλαυικής) Ιδιορρύθμου μονής τοϋ Χλιανδαρίου εύρων έν τινι κώδικι τά είρημένα σλαυικά ονόματα, όντα κατ' ούσίαν μεταφράσεις των έλληνολατινικών ονομάτων εις το σλαυικόν, έδημοσίευσε ταΰτα επί καλή ή κακή πίστει ως τα αληθή ονόματα τών του οίκου τοϋ Ιουστινιανού.
Η δήθεν άνακάλυψις μετά μεγάλης χαράς έχαιρετίσθη ύπό τών πολλών κύκλων τών σλαύων φιλολόγων, ώς διαβεβαιουμένης δήθεν έντεΰθεν τής σλαυικής καταγωγής τοιν οίκητόρων τής Μακεδονίας έν τοις χρόνος τοΰ 'lουστινιανοϋ και πρότερον.
Άλλ' άπαν τοϋτο τό έπί ψεύδους στηριζόμενον οικοδόμημα ανετράπη πρόρριζα υπό του διασήμου νοτιοσλαύου (Κροάτου) φιλολόγου Πετροσλαύου Δάγιτζ του άλληλοδιαδόχως διδάξαντος έν τοις πανεπιστημίοις 'Οδησσοΰ, Βερολίνου, Πετρουπόλεως καί Βιέννης, και του Docels άνακαλύψαντος τό ψευδές τής αναγραφής τοΰ βιβλιοφύλακος τής έν "Αθω σλαυικής μονής άπατηθέντος έκ τής ιδίας αΰτοϋ έπίπολαιότητος και τής εις την σλαυικήν (νοτιοσλαυικήν) μεταφράσεως των ονομάτων έκλαβόντος ώς γνήσια αρχέτυπα ονόματα.
Ό άοίδιμος συγγραφεύς του βιβλίου δεν επέζησε τής άνακαλύψεως του ψεύδους ίνα αναίρεση τά υπ' αύτοΰ έκ πλάνης ένταϋθα γραφέντα περί τής σλαυικής ώς πα­τρίου γλώσσης του Ιουστινιανού.

Τι μας λέει εδώ ο Καρολίδης ?


Ότι κάποιος εκ Βοημίας βιβλιοθηκάριος δημοσίευσε τα επίμαχα Σλαβικά ονόματα που τα βρήκε σε μία Μονή (Βουλγάρικη ή Σέρβικη) στο Άγιο Όρος ως αληθινά.

Ή απάτη αυτή λοιπόν ξεκίνησε όταν έγραψε ότι  ο Φλάβιος Πέτρος Σαββάτιος ονομαζόταν ο Ιουστινιανός προτού λάβει το όνομα «Ιουστινιανός», κι όχι «Γιουτπράνδα». Το δήθεν όνομα του Ιουστινιανού «Γιουτπράνδα» και η εξ αυτού φερόμενη σλαβική καταγωγή στηριζόταν σε βίο του Ιουστινιανού γραφέντα από κάποιον Θεόφιλο που δήθεν υπήρξε διδάσκαλος του αυτοκράτορα. Αλλά ο Άγγλος Bryce στο The life of Justinian by Theophilus στο English Historical Review του 1887, σ. 657, απέδειξε ότι ο βίος αυτός είναι κατασκεύασμα Δαλματού ιερέα του 17ου αιώνα, του Ιωάννη Μάρναβιτς. Τα ίδια λεν και ο Bury στο A history of the later Roman empire, Λονδίνο 1889 τ. Α’ σ. 334, καθώς και ο Diehl στο Justinien, Παρίσι 1901.

Έτσι διάσημοι Σλαβολόγοι κατέρριψαν το έγγραφο αυτό ως πλαστό ενώ ο Παπαρρηγόπουλος όταν έγραφε το επικό του έργο δεν είχε αυτό το στοιχείο υπόψη του.

Σημειώνω ότι οι πλέον διάσημοι Βυζαντινολόγοι και Σλαβικής καταγωγής όπως ο Ρώσος Βασίλιεφ αλλά και ο Σέρβος Οστρογκόρσκι δεν αναφέρουν την «σλαβική» καταγωγή του Ιουστινιανού. Ο πρώτος τον θεωρεί Ιλλύριο ή...Αλβανό ενώ ο δεύτερος ούτε καν το αναφέρει. Προσωπικά όπως έχω πει ο Οστρογκόρσκι είναι ο κορυφαίος Βυζαντινολόγος. Λάθη δεν θα βρεις στο έργο του όπως στον Βασίλιεφ.

Έτσι όποιος χρησιμοποιεί αυτό το απόσπασμα του Παπαρρηγόπουλου για να αποδείξει τα λεγόμενα τότε το κάνει «τη κακή πίστει».