Σε συζήτηση που είχα με έναν Τούρκο σε ότι αφορά την εθνική μας ταυτότητα (αυτό έχει καταφέρει πλέον η εθνομηδενιστική λαίλαπα και στο εξωτερικό) εκτός από τους συνήθεις ύποπτους και πολύ διάσημους στην χώρα του την Δραγώνα, τον Σοφό, τον Ηρακλείδη και τον....Λιάκο μου έφερε σαν επιχείρημα και το αγγλικό βιβλίο των Βερέμη-Κολλιόπουλο με τον τίτλο "Greece The Modern Sequel From 1831 to the Present" και την ακόλουθη φράση:
This Greece, related to the Hellas of antiquity by language and to the Eastern Roman empire by reIigion, is a modem construction, no less than, say, Belgium.(σελ 8)Και μεταφρασμένο από εμένα:
Αυτή η Γραικία, σχετίζεται με την Ελλάδα της αρχαιότητας με την γλώσσα και την Ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία με την θρησκεία, είναι μια σύγχρονη κατασκευή , δεν είναι λιγότερο από ό, τι, για παράδειγμα, το Βέλγιο.Ο Τούρκος λοιπόν μου εξηγεί ότι άλλο Γραικία και άλλο Ελλάδα. Όταν προσπάθησα να του πω ότι προφανώς οι συγγραφείς σαν οπαδοί νεωτεριστικών αντιλήψεων προσπάθησαν με την ορολογία να εξηγήσουν την διαφορά των σύγχρονων Ελλήνων με τους αρχαίους και τους Βυζαντινούς Έλληνες μου απάντησε πολύ εύστοχα ότι αυτό οι συγγραφείς δεν το αναφέρουν πουθενά άρα δεν ισχύει αυτό που λέω. Φυσικά άρχισα να του λέω τι έλεγε ο Αριστοτέλης κλπ αλλά η ουσία είναι ότι προσπαθούσα να μαζέψω τα ανεκδίηγητα.
Δυστυχώς η πραγματικότητα είναι μία:
Η εθνομηδενιστκή αντίληψη και εθνοαποδόμηση πλέον είναι διαδεδομένη και στο εξωτερικό από τους Έλληνες συγγραφείς και οπαδούς αυτών νεωτεριστικών αντιλήψεων.
Αυτή η δυτικοκεντρική εθνολογική αντίληψη είναι εσφαλμένη. Δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι τα έθνη παγκοσμίως γεννήθηκαν εξαιτίας της νεωτερικότητας και της εκβιομηχάνισης απλώς επειδή τότε εμφανίστηκαν τα έθνοκράτη στη Δύση. Δεν εμφανίστηκαν τα έθνη παντού την ίδια στιγμή, αφού είναι διαφορετικές οι κοινωνίες στις όποιες γέννιουνται αυτά. Άλλη η περίπτωση της
-Ιταλίας (εθνικισμός-κράτος-εθνική ταυτότητα- έθνος),Η μη χρήση των σύγχρονων όρων της εθνικής ιδεολογίας δεν σημαίνει την απουσία έθνους και εθνικού πνεύματος, ταυτότητας, εκτός κι αν το σημαινόμενο καθορίζεται απόλυτα από τον όρο πού χρησιμοποιούμε γι' αυτό. Οι υποστηρικτές της νεωτεριστικών/μετανεωτεριστικών αντιλήψεων αντιστρέφουν την πραγματικότητα: Εάν υπάρχουν ενδείξεις ή αναφορές ενάντιες στην αντίληψη τους (λ.χ. αναφορές για ύπαρξη, σε μια περιοχή, έθνους πριν τη βιομηχανική εποχή, πριν την καθιέρωση υποχρεωτικής εκπαίδευσης), τότε για τούς ίδιους δεν συνιστά πρόβλημα ο δογματισμός τους (= ότι είναι αδύνατον πριν την νεωτερική εποχή να υπάρχει έθνος), αλλά, αντιθέτως, συνιστούν «άντι-επιστημονική έμμονη» οι απόψεις για προΰπαρξη έθνους, και, παλιά, αυταπάτη όσων τότε (προνεωτερικά) έκαναν λόγο γιά έθνος - ή θεωρούν ότι μία ελίτ μόνο έκανε λόγο για έθνος, παρ' όλο πού οι προνεωτερικοί λαοί πρόθυμα ακολουθούσαν τις ηγεσίες του.
-άλλη της Γαλλίας (εθνικισμός-εθνική ταυτότητα-έθνος-κράτος),
-άλλη της Ελλάδας (εθνική ταυτότητα-έθνος- εθνικισμός-κράτος).
Eυτυχώς για εμάς υπάρχει και Anthony Smith όπου με την εθνο-συμβολική του θεωρία αποδεικνύει ότι η Ελληνική εθνική ταυτότητα είναι σε συνέχεια από την αρχαία εποχή μέχρι σήμερα.Για αυτό και έχουν θάψει την δουλειά του και το έργο του. Εάν είναι φανερό ότι οι αναφορές στη νεοελληνική εθνική διαμόρφωση των Ε. Gellner, Ε. Kedourie, Ε. J. Hobsbawm, Benedict Anderson (αλλά και άλλων) στηρίζονται σε ελλιπή γνώση της νεοελληνικής ιστορίας (έλλειψη που οφείλεται κυρίως στην αδυναμία πρόσβασής τους - εξαιτίας της άγνοιας της ελληνικής γλώσσας - σε ελληνικές πηγές) αυτό δεν μπορεί να γίνει με τους 'Ελληνες. Αυτή η ιδεοληπτική ανάγνωση της εθνογέννεσης των σύγχρονων Ελλήνων από τους ντόπιους συγγραφείς έχει πάρει πλέον διαστάσεις και στο εξωτερικό. Ας το έχουμε υπόψη όταν μιλάμε με τους ξένους.
Όπως γράφει ο Γιάννης Ταχόπουλος στο νέο του βιβλίο του «Όψεις Εθνοαποδόμησης στην Ελλάδα» το κυριότερο συμπέρασμα που μπορεί να προκύψει είναι ότι οι φορείς των παραπάνω εθνοαποδομητικών απόψεων έχουν κατά νου μια συγκεκριμένη αντίληψη για το έθνος η όποια παραγνωρίζει τα ιστορικά δεδομένα και σύμφωνα με την οποία το έθνος είναι ένας αυθαίρετος ορισμός, με αποτέλεσμα όποια συλλογική οντότητα (έθνοτική, προνεωτερική) δε συμφωνεί με αυτόν, να μην αξίζει τον χαρακτηρισμό του έθνους. Όσο αφορά δε τις θεωρητικές αντιρρήσεις των «άντιεθνικιστών», μπορεί να διαπιστωθεί ότι αυτές βασίζονται σε παρανοήσεις, γενικολογίες (λ.χ. η ιδέα πως μόνο ή ειδικά το έθνος χωρίζει), ψευδαισθήσεις (για τό ρόλο της εκπαίδευσης στη δημιουργία διεθνικής φιλίας) οι όποιες ερμηνεύουν τα πάντα -άρα τίποτα-, και μία επιφανειακή αντίληψη για τις σχέσεις μεταξύ των λαών βασισμένη στην υποτιθέμενη «καλή φύση» των τελευταίων.
Και μια επισήμανση: Οι Τούρκοι φιλτράρουν τα πάντα σε ότι αφορά την βιβλιογραφία για την εθνική μας ταυτότητα. Και φυσικά οι εθνομηδενιστικές αντιλήψεις και εθνοαποδημιστικές όψεις είναι πλέον στην πανεπιστημιακή τους φαρέτρα.
Όποιος έχει διαβάσει το βιβλίο των Βερέμη-Κολιόπουλου, ή και άλλα άρθρα τους και μονογραφίες τους, δεν μπορεί να έχει τέτοιες απόψεις όπως ο Τούρκος της περίπτωσής σου παρά μόνο αν απομονώνει αποσπάσματα ή διαβάζει άλλα αντί άλλων.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌμως δεν καταλαβαίνω, ακόμα κι αν αποδεχτούμε την άποψη ότι τα "έθνη" έχουν δημιουργηθεί νεωτερικά, μόλις 200+ χρόνια πριν, πρέπει να τα διαολοστείλουμε; Συχνά, κάτι τέτοιο φαίνεται να υποστηρίζουν πολλοί εθνικιστές ("3000 χρόνια έθνους, αλλιώς το έθνος πεθαίνει") αλλά και αντι-εθνικιστές ("σύγχρονο φαινόμενο το οποίο θα μας αφήσει χρόνους σύντομα"). Άλλωστε, παρά την όποια "κατασκευή", νομίζω ότι όλοι λίγο-πολύ θα συμφωνήσουν -όπως αναφέρεις και στην ανάρτησή σου- ότι προ-εθνικά στοιχεία και μορφώματα, όπως το Rum millet - Ορθοδοξία και η ελληνική γλώσσα ως γλώσσα υψηλής κουλτούρας (τόσο εκκλησιαστικής όσο και κλασσικής), για να πάρουμε την ελληνική περίπτωση, παίζουν σημαντικό ρόλο.
1:53 αυτό που έχω διαπιστώσει έξω είναι ότι υπάρχει σύγχυση με τους αγγλικούς όρους Greeks-Greece και Hellene-Hellas.Όταν λοιπόν κάποιος γράφει με αυτήν την ακουλουθία (συνήθως Έλληνας) τότε σαφώς και δίνει την εντύπωση για δύο διαφορετικές εθνότητες ή εθνικές κοινότητες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣε ότι αφορά τους συγγραφείς ξέρεις πολύ καλά εδώ αλλά και σε φόρουμ ότι έχω στηρίξει τον Κολιόπουλο παρά τις προσωπικές επιθέσεις που έχω δεχθεί ενώ τον Βερέμη τον τοποθετώ στην κατηγορία των αναθεωρητών και αποδομητών της ιστορίας μας.
Σε ότι αφορά τους ορισμούς ακόμα και ο όρος modernity είναι όρος που μπορεί να μεταφραστεί ως νεωτερικότητα ή μοντερνισμός αλλά με διαφορτικές ερμηνείες. Πολλές νεωτερικές θεωρίες (αναφέρθηκα ήδη σε συγγραφείς στο κείμενο) έχουν αναπτυχθεί για την εθνογέννεση. Το ζήτημα είναι ότι εμείς αντί να αναπτύξουμε την δικιά μας σαν παπαγαλάκια αναπαράγουμε θεωρίες που δεν ταιριάζουν στην δικιά μας περίπτωση. Κύριο παράδειγμα ο Άντερσον ο οποίος ανέπτυξε τις "φαντασιακές του κοινότητες" για λαούς της Ασίας και εμείς τον έχουμε καταστήσει σαν ένας από τους πιο κύριους γνώστες της Ελληνικής περίπτωσης.
Ο Κολιόπουλος από οσο θυμάμαι υπήρξε εκ των πρώτων Ελλήνων ιστορικών που επιχείρησαν να εμφανίσουν το ελληνικό κράτος ως ανεπιθύμητο στο χώρο της Θεσσαλίας κατά τον 19ο αιώνα.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤώρα τελευταία βέβαια μόνο "Ζήτω το Έθνος" που δεν φωνάζει όμως στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ είναι γνωστό ότι ανέκαθεν ερωτοτροπούσε με την "άλλη πλευρά".