Εικόνες ακμής και δόξας στο βασίλειο της Πέλλας

Ζωντανεύουν στο Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο
Της Γιωτας Μυρτσιωτη
ekathimerini.gr

Ανοιχτό μάθημα ιστορίας «παραδίδει» εδώ και πέντε μήνες το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πέλλας. Τις λαμπρές σελίδες ξεφυλλίζουν χιλιάδες αντικείμενα τα οποία σε συνδυασμό με τα ερείπια της αρχαίας πόλης ανασυνθέτουν την ακμή και το μεγαλείο μιας από τις σημαντικότερες πρωτεύουσες του μακεδονικού βασιλείου.


Το κτίριο, 6.000 τ.μ., χτισμένο στην κατάληξη της διαδρομής του επισκέπτη μετά την περιήγησή του στον αρχαιολογικό χώρο, προσφέρει μια ανάγνωση στις ποικίλες πτυχές της καθημερινής, λατρευτικής, δημόσιας και μεταθανάτιας ζωής στη μακεδονική πρωτεύουσα.

Θεματικές ενότητες

Οι θεματικές ενότητες της νέας έκθεσης, εναρμονισμένες με τους ανασκαφικούς τομείς του χώρου, χωροθετημένες σε διαφορετικά επίπεδα που αντιστοιχούν στο εδαφικό ανάγλυφο της περιοχής και σε άμεση ορατότητα με τον αρχαιολογικό χώρο, ανοίγουν παράθυρα στον αρχαίο κόσμο των Μακεδόνων. Περίπου 2.000 αντικείμενα βρήκαν ......
μόνιμη θέση με τη φροντίδα των αρχαιολόγων, καθηγητή Ιωάννη Ακαμάτη και Μ. Λιλιμπάκη - Ακαμάτη. Χάρτες, σχέδια, μακέτες διευρύνουν τις γνώσεις για τη δημόσια και ιδιωτική ζωή, τους θεσμούς, την οικονομία, το πρωτοποριακό πολεοδομικό σύστημα της «μεγίστης των εν Μακεδονία πόλεων», ενός από τα μεγαλύτερα πολιτικά, πνευματικά και καλλιτεχνικά κέντρα της ελληνιστικής εποχής από την ανακήρυξή της ως πρωτεύουσας του Mακεδονικού Βασιλείου (πιθανότατα στο τέλος του 5ου π.Χ. αι.) ώς την κατάληψή της από τους Ρωμαίους (168 μ.Χ.). Η μορφή του Αλεξάνδρου Γ΄ ανοίγει και κλείνει το εκθεσιακό κεφάλαιο της ΠΕΛΛΗΣ, όνομα που βεβαιώνουν ενεπίγραφες κεραμίδες οροφής. Το μαρμάρινο κεφάλι του Μακεδόνα βασιλιά που γεννήθηκε και ανδρώθηκε στην Πέλλα, υποδέχεται τον επισκέπτη.

Μια ξύλινη πόρτα με προσαρμοσμένες τις χάλκινες εφηλίδες (διακοσμητικές κεφαλές καρφιών) οδηγεί στην καθημερινή ιδιωτική ζωή της αρχαίας Πέλλας. Ψηφιδωτά δάπεδα από δύο πολυτελείς κατοικίες του Διονύσου και της Ελένης, ψηφιδωτές παραστάσεις με ενασχολήσεις των κατόχων των σπιτιών (κυνήγι λιονταριού, ελαφιού), με θρησκευτικές αντιλήψεις (Κένταυροι), με θέματα από τη μυθολογία (αρπαγή της Ελένης από τον Θησέα), τον ζωικό και φυτικό κόσμο, αναδεικνύουν την τέχνη του ψηφιδωτού στην Πέλλα. Ενα συμποσιακό ανάκλιντρο, μια πιατοθήκη, μακέτες κατοικιών, προσωπικά αντικείμενα και χρηστικά σκεύη προβάλλουν την πολύπλευρη τεχνογνωσία και το υψηλό βιοτικό επίπεδο στην ένδυση, τον καλλωπισμό, τις ασχολίες, τις λατρευτικές τελετές, την άθληση, την εκπαίδευση, τη διασκέδαση.

Τη δημόσια ζωή που αποκάλυψε η Αγορά -ένα εκτεταμένο συγκρότημα 70.000 τ.μ. που αποδίδεται σε μακέτα- περιγράφουν πλήθος ευρημάτων σε μια εκτενή ενότητα. Πήλινα σφραγίσματα δημοσίων εγγράφων από το Αρχείο της πόλης, μελανοδοχεία, νομίσματα, επιγραφές σε σφραγίσματα, πήλινα ειδώλια και μήτρες για την κατασκευή τους, αγγεία με περίτεχνες παραστάσεις για διάφορες χρήσεις δηλώνουν τις παραγωγικές δραστηριότητες, τις εμπορικές συναλλαγές, τους διοικητικούς θεσμούς .


Τη λατρευτική ενότητα περιστοιχίζουν ευρήματα των ιερών δίνοντας πληροφορίες για τους λατρευόμενους θεούς, την οργάνωση και τη λειτουργία των θρησκευτικών κτιρίων. Πολλά και ποικίλα είναι τα αναθήματα από δύο αστικά ιερά, του θεού Δάρρωνος και της Μητέρας των Θεών και της Αφροδίτης, καθώς και από το αγροτικό ιερό της Δήμητρας Θεσμοφόρου.


Αποκλεισμένη από τις υπόλοιπες ενότητες είναι η θεματική για τα νεκροταφεία. Πλήθος κτερισμάτων από τα νεκροταφεία της Πέλλας που χρονολογούνται από την Εποχή του Σιδήρου (8ος-7ος αι. π.Χ) ώς τους Ελληνιστικούς Χρόνους (3ος-2ος αι. π.Χ.) πλαισιώνουν ταφές με τα κτερίσματά τους.


Ενας ανηφορικός διάδρομος οδηγεί στην αίθουσα του ανακτόρου με οπτική στις προηγούμενες ενότητες και τον αρχαιολογικό χώρο -μια ορατή πηγή πληροφόρησης για τον Μέγα Aλέξανδρο και την πρωτεύουσα της αρχαίας Mακεδονίας.