«Πρώτη Αιγαιακή Ταξιαρχία Κρούσης»

Οι επεκτατικοί όροι, δημιούργημα του Τίτο

O όρος «αλύτρωτη Αιγαιακή Μακεδονία», είναι ένας συνήθης ισχυρισμός των Σλαβομακεδονιστών του κράτους των Σκοπίων, ο οποίος μαρτυρείται από πλήθος πηγών. Παρουσιάζει επίσης εντυπωσιακή διαχρονικότητα και αποτελεί την πλέ­ον σοβαρή εκδήλωση της αλυτρωτικής προπαγάνδας. Αξίζει εδώ να αναφερ­θεί πως μέχρι το 1940 η σχετική έκφραση δεν υπήρχε, αφού χρησιμοποιούνταν ο όρος «Βαρντάρσκα Μπανόβινα» [Επαρχία του Βαρδάρη] προκειμένου να περιγραφούν οι νοτιοσερβικές περιοχές.

Η πρώτη αναφορά γίνεται στην ίδια την ιδρυτική διακήρυξη του ΑΣΝΟΜ [1], όπου τέθηκε ως πρωταρχικός στόχος η ενοποίηση της Μακεδονίας με βάση το δικαί­ωμα του αυτοπροσδιορισμού. «Είναι αναγκαίο να ενώσουμε όλο τον μακεδόνικο λαό και από τα τρία τμήματα της Μακεδονίας μέσα σε ένα μακεδονικό εθνικό κρά­τος... οι Μακεδόνες από την ελληνική και τη βουλγαρική Μακεδονία πρέπει να ακο­λουθήσουν το παράδειγμα των Μακεδόνων στη γιουγκοσλαβική Μακεδονία».

Οι διακηρύξεις για την ενότητα του μακεδονικού χώρου και την «αλύτρωτη αιγαιακή Μακεδονία» κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1940 δεν στάθηκαν όμως μόνο φραστικές, αλλά μετουσιώθηκαν σε πράξη. Σήμερα θεωρείται δε­δομένη η ανάμειξη των Γιουγκοσλάβων στον ελληνικό Εμφύλιο Πόλεμο καθώς και η ανοικτή υποκίνηση όχι τόσο των ανταρτών του Δημοκρατικού Στρατού, όσο κυρίως των οργανώσεων εκείνων που απαρτίζονταν από Σλαβοφώνουςκαι είχαν θέσει ως στόχο τους την απόσχιση της ελληνικής Μακεδονίας. Είναι γνωστή εξάλλου η αποσχιστική κίνηση του Ηλία Δημάκη, γνωστού ως Γκότσε [2] , ο οποίος τον Νοέμβριο του 1944 εγκατέστησε το αρχηγείο του στο Μοναστή­ρι και εργάσθηκε εκεί για την ανασυγκρότηση της ομάδας του μέσω ευρείας στρατολόγησης από τον χώρο των προσφύγων από την Ελλάδα. Πολύ σύντο­μα το σώμα του αριθμούσε περί τα 1.000 άτομα, υπό την ονομασία «Πρώτη Αιγαιακή Ταξιαρχία Κρούσης». Διοικητής του σώματος τοποθετήθηκε ο Ηλίας Δημάκης, Υποδιοικητής ο παλαιός Σνοφίτης Ναούμ Πέγιωφ από το χωριό Γά-βρος της Καστοριάς, ο οποίος είχε διαφύγει στη ΛΔΜ ήδη από τον Ιούνιο του 1944, Πολιτικός Επίτροπος ο Μιχαήλ Κεραμιτζίεφ, συγχωριανός του Πέγιωφ και Υποεπίτροπος ο Βανγκέλ Αγιάνοφσκι - Ότσε από την περιοχή της Έδεσσας.

Σήμερα, εξάλλου, έχει τεκμηριωθεί η άποψη πως η ίδρυση του ΝΟΦ πραγ­ματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του ΚΚΜ και με απροκάλυπτο σκοπό την ένωση της ελληνικής Μακεδονίας με την γιουγκοσλαβική ομοσπονδία. Είναι άκρως αποκαλυπτικό μάλιστα το περιεχόμενο της συνομιλίας που είχε στα Σκόπια, στα τέλη του 1946, ο Λάζαρ Κολισέφσκι με ηγετικά στελέχη του ΝΟΦ, δίνοντάς τους εντολή να κατέβουν στην Ελλάδα και να πολεμήσουν στο πλευρό του ΚΚΕ: «Εσείς τώρα θα πάτε κάτω», τους παρότρυνε ο πρωθυπουργός της ΛΔΜ,

« ...Ο καθοδηγητής του αγώνα σας θα είναι το ΚΚΕ... η γραμμή του ΚΚΕ διορ­θώθηκε... να τους έχετε εμπιστοσύνη... ό,τι προβλήματα έχετε, θα τα επιλύσετε με την ηγεσία του ΚΚΕ. πολεμήστε με όλη σας την ψυχή μαζί με τον ελληνικό λαό. ενάντια στο σοβινισμό, τον σεπαρατισμό και τις τοπικές τάσεις».

Αυτά τα φιλογιουγκοσλαβικά στοιχεία του ΝΟΦ είχαν ξεκάθαρα ομολογημέ­νο στόχο, που δεν ήταν άλλος από την απόσχιση της ελληνικής Μακεδονίας και την ένωσή της με την γιουγκοσλαβική ομοσπονδία. Ενδεικτικό προς αυτή την κατεύθυνση αποτελεί σχετικό άρθρο, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της οργάνωσης Μπίλτεν [Δελτίο] στις 15 Μαρτίου του 1946 και απέκρουε τις κατη­γορίες για συνεργασία με τους Βουλγάρους:

«Δεν είμαστε Οχρανίτες κι ακόμη περισσότερο αυτονομιστές. Αυτό το αποδείχνει η γραμμή μας. Αγωνιζόμαστε ενάντια στον αυτονομισμό, γιατί αυτός οδηγεί τον μακεδονικό λαό στο γκρεμό, σε νέα δουλεία και ακόμη γιατί ο αυτονομισμός είναι γραμμή της διεθνούς αντίδρασης, η οποία έχει σαν σκοπό να σπάσει την ενότητα των λαών της Γιουγκο­σλαβίας».

Η διάψευση όμως των παραπάνω κατηγοριών συνοδεύθηκε από επιβεβαίωση της πολιτικής της απόσχισης της ελληνικής Μακεδονίας και της ένωσής της με την ΛΔΜ:

«Ο μακεδονικός λαός έχει δικαίωμα να ενωθεί κι αυτό το δικαίωμα το κατέκτησε με το όπλο. Ο μακεδονικός λαός της Μακεδονίας του Αιγαίου μπαίνοντας μέσα στις γραμμές του ΕΛΑΣ και πολεμώντας ενάντια στο φασισμό ταυτόχρονα πολεμούσε και για την εθνική του λευτεριά. Ο μακεδονικός λαός της Μακεδονίας του Αιγαίου με όλο του το δίκαιο ζητάει να ενωθεί με τον στυλοβάτη του, την πρωτοπόρα Μακεδονία του Βαρδάρη... θέλουμε να ζήσουμε με τα λεύτερα αδέλφια της Μακεδονίας του Βαρδάρη, για να μπορέ­σουμε να απολαύσουμε τους καρπούς που κέρδισε το μεγαλύτερο μέρος του λαού μας»

Η Δημιουργία της Ταξιαρχίας.

Με τη λιποταξία των κομιτατζήδων από τους Γερμανούς και με την προσέλευση τους στον ΕΛΑΣ, μια επικίνδυνη κατάσταση βουλγαρικού και γιουγκοσλαβικού φασιστικού αλυτρωτισμού πέρασε στους κόλπους του ΕΛΑΣ. Παρ' όλο που συνέβη αυτό το σημαντικό γεγονός, καμιά φωνή διαμαρτυρίας δεν ακούστηκε από τους ηγέτες του ΚΚΕ για την παροχή ασυλίας σ' εγκληματίες πολέμου, δοσίλογους και προδότες. Μετά τον πόλεμο, το ΚΚΕ κατηγόρησε δριμύτατα την Κυβέρνηση Τσαλδάρη, διότι παραχώρησε άσυλο σε συνεργάτες των Γερμανών και των Ιταλών, σοβαρό λάθος της κυβέρνησης, το οποίο διέπραξε και το ΚΚΕ με τους δοσίλογους και εγκληματίες πολέμου στη Δυτική Μακεδονία.

Σαν να μην είχε κάνει αρκετά λάθη και σαν να μην είχε πάρει γρήγορες αποφάσεις χαρακτηρίζοντας τους σλαβόφωνους στην Ελλάδα ως Σλαβομακεδόνες, επιτρέποντας την ίδρυση του ΣΝΟΦ, και τελικά στρατολογώντας κομιτατζήδες στις τάξεις του ΕΛΑΣ, το κόμμα έκανε και ένα ακόμη λάθος: Επέτρεψε την ίδρυση του «Σλαβομακεδονικού Τάγματος» με τον Γκότσεφ ως πολιτικό επίτροπο, ελπίζοντας ν' απορροφήσει τους κομι-τατζήδες που εγκατέλειπαν τους Γερμανούς. Ο ΕΛΑΣ είχε πραγματικά επιτρέψει την ίδρυση σλαβομακεδονικών ταγμάτων μέσα στα συντάγματα του, ένα τάγμα κατά σύνταγμα: το 28ο Τάγμα στην 9η Μεραρχία του ΕΛΑΣ και ένα δεύτερο τάγμα στην περιοχή του Καϊμακτσαλάν.

Ο Γκότσεφ ανέλαβε τη διοίκηση του τάγματος με σταθερό χέρι, κάνοντας σχέδια από την αρχή να το κατευθύνει προς τον Τίτο. Σε λιγότερο από ένα μήνα από τη δημιουργία του, το τάγμα διπλασίασε τη δύναμη του με τη στρατολόγηση συνεργατών των Γερμανών και των Βουλγάρων και έγινε καταφύγιο για πολλά απεγνωσμένα άτομα που προσπαθούσαν ν' αποφύγουν αντίποινα στο τέλος του πολέμου: Κομιτατζήδων, Οχρανιτών, Σλαβομακεδόνων τυχοδιωκτών, Βουλγάρων και Γιουγκοσλάβων πρακτόρων και αυτονομιστών υπό τας διαταγάς ορισμένων σλαβόφωνων κομμουνιστών που είχαν ελευθερωθεί από τη Ακροναυπλία, και οι οποίοι αγωνίζονταν σκληρά να θάψουν το βουλγαρικό τους παρελθόν .

Πριν περάσει τα σύνορα προς τη Γιουγκοσλαβία, το τάγμα του Γκότσεφ είχε αποκτήσει ήδη πλήρη ανεξαρτησία από το 28ο Σύνταγμα της 9ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ. Είχε γίνει σοβαρή και φανερή απειλή στις προθέσεις και στα σχέδια του ΕΑΜ της περιοχής και δυναμική μηχανή προπαγάνδας, προωθώντας εξτρεμιστικές θέσεις πάνω στο Μακεδόνικο ζήτημα, ευνοϊκές για τους Γιουγκοσλάβους παρτιζάνους και για τις επιδιώξεις του Τίτο για την ελληνική Μακεδονία. Η ηγεσία του ΚΚΕ δεν είχε υπολογίσει τους κινδύνους, όταν είχε επιτρέψει την ίδρυση του τάγματος.

Οι σχέσεις μεταξύ Τάγματος Γκότσεφ και ΕΛΑΣ χειροτέρευσαν περαιτέρω, όταν ο Γκότσεφ αρνήθηκε να υπακούσει διαταγή του ΕΛΑΣ να επιτεθεί εναντίον γερμανικής φάλαγγας και ακολούθως να μετακινήσει το τάγμα του στη Σιάτιστα. Ο ΕΛΑΣ αμέσως διέταξε το 28ο Σύνταγμα να προβεί στη διάλυση ή στην απέλαση του σλαβομακεδονικού Τάγματος Γκότσεφ, με τη βία, αν υπήρχε ανάγκη. Στη Γιουγκοσλαβία, όπου το οδήγησε ο Γκότσεφ, αποφεύγοντας τη μάχη, το τάγμα μετονομάστηκε ως «Πρώτη Ταξιαρχία της Μακεδονίας του Αιγαίου» . Το ταξίδι από τη Βουλγαρία στο ΣΝΟΦ της Δυτικής Μακεδονίας και τελικά στη Γιουγκοσλαβία είχε συμπληρωθεί. Ο Γκότσεφ είχε υποδυθεί τέσσερις εθνότητες: ελληνική, βουλγαρική, σλαβομακεδονική και τελικά κομμουνιστική γιουγκοσλαβική. Αν ζούσε σήμερα, ασφαλώς θα ήταν «Μακεδόνας» στην ΠΓΔΜ, απ' ευθείας απόγονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου!

Η αποπομπή

Μια πιο σοβαρή αιτία που ανάγκασε το ΚΚΕ να αποπέμψει το Τάγμα Γκότσεφ ήταν ότι το κόμμα, κάτω από σοβαρή πίεση, εγκατέλειψε τελικά και ειλικρινά την ιδέα της αυτονομίας για τη Μακεδονία και γύρισε στην πολιτική του 1935 της ισότητας των μειονοτήτων στη Ελλάδα. Για ένα βραχύ χρονικό διάστημα, το κόμμα, πιεζόμενο από τις ανάγκες του πολέμου, είχε ξεφύγει από την πλατφόρμα της ισότητας. Οι διαρκείς παραβιάσεις αυτής της πολιτικής από τους φιλοβούλγαρους και φιλογιου-γκοσλάβους σλαβόφωνους έφερε μεγάλη αντίδραση στους κόλπους και στην ηγεσία του ΚΚΕ από μέλη του κόμματος και από ανώτερους ηγέτες του ΕΛΑΣ που κατάγονταν από τη Δυτική Μακεδονία.

Η αντίδραση αυξήθηκε, όταν έγινε γνωστό ότι οι σλαβόφωνοι, οι οποίοι ευνοούσαν τα Σκόπια, έκαναν το παν για να υπονομεύσουν τους σκοπούς του ΕΛΑΣ: ενεργοποίηση και κατήχηση των κατοίκων της υπαίθρου στη Δυτική Μακεδονία ότι όλοι οι σλαβόφωνοι ήταν «Μακεδόνες» και όχι Έλληνες ή Βούλγαροι, ότι οι Έλληνες της Δυτικής Μακεδονίας δεν ήταν στην πα-ραγματικότητα Μακεδόνες, και ότι οι «Μακεδόνες» του Γκότσεφ και του Μητρόφσκη είχαν το δικαίωμα της αυτονόμησης της Μακεδονίας και της απόσχισης της από την Ελλάδα, για να ιδρύσουν το «Μακεδόνικο κράτος» εντός της γιουγκοσλαβικής ομοσπονδίας.

Ο Γιώργος Παπαβύζας αναφέρει σχετικά......

Αντικειμενική εξέταση των γεγονότων στη Μακεδονία υπό κατοχή, ει­δικότερα στη Δυτική Μακεδονία, αποδεικνύει την πολυπλοκότητα του φαινομένου των σλαβόφωνων και οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι βόρειοι γείτονες της Ελλάδας προσπάθησαν σκληρά και με παράνομα μέσα — συνεργασία με τον κοινό εχθρό, απάτη, τρομοκρατία, κτηνωδία — να επιβάλουν σημαντική παραλλαγή της μακεδόνικης ιστορίας και να προ­βάλουν μια τεχνητή εθνότητα, η οποία να διαφέρει από τους Έλληνες, Σέρβους και Βούλγαρους, για να προωθήσουν ανά τον κόσμο το μύθο ύπαρξης «Μακεδόνικου» έθνους .............Οι πολλαπλές εθνικές μεταμφιέσεις ήταν τόσο τέλειες και δυναμικές, ώστε άφησαν πίσω ένα ανεξίτηλο ψέμα που εξακολουθεί να διαιωνίζεται.

Αξίζει να σημειωθεί οτι το όνομα "Ουράνιο Τόξο" του εθνικιστικό κόμματος των Σκοπιανών Σλαβομακεδονιστών στην Ελλάδα και ο οποίος στα Σλάβικα αποκαλείτε ως Vinozhito , είναι σύνθημα όπου χρησιμοποιήθηκε από τους Σλαβομακεδονιστές αυτονομιστές κατά την διάρκεια των ετών του εμφυλίου πολέμου στην Μακεδονία που ήθελαν να καταλάβουν την πόλη της Φλώρινας.[3]

Η ΠΓΔΜ από το 1993 με νόμο δίνει συντάξεις στους αυτονομιστές της δεκαετίας του 40. Σύμφωνα με τον άρθρο 196 του Νόμου 80/1993 ο οποίος αφορά την συνταξιοδοτική και αναπηρική ασφάλιση οι Σλάβοι αυτονομιστές και "συμμετέχοντες στο Εθνικο-απελευθερωτικό κίνημα στη Μακεδονία του Αιγαίου" ΄ όπως και τα μέλη των οικογενειών τους. [4]

Βιβλιογραφία

1. Μακεδονισμός: Ο ιμπεριαλισμός των Σκοπίων., 1944-2006,Εκδοτικός Οίκος Έφεσος & Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, 2007
2. ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΒΟΡΡΑ - ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 1862-2007 , Γιώργος Παπαβύζας, Εκδόσεις Συμμετρία, 2007
3. Λεηλασία Φρονημάτων, τόμος Α, Ιωάννης Κολλιόπουλος, Εκδόσεις Βάνιας, 1994

==============================================================

[1]...Στις 2 Αυγούστου του 1944, κατά την 41η επέτειο από την Εξέγερση του Ίλιντεν, πραγματοποιήθηκε στο μοναστήρι Πρόχορ Πτσίνσκι, κοντά στο Κουμάνοβο, η Πρώτη Αντιφασιστική Συνέλευση της Μακεδονίας (ΑΣΝΟΜ), η οποία έθεσε τις βάσεις για την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας και την ένταξή της στη γιουγκοσλαβική ομοσπονδία. Στη σύνοδο αυτή αναγνωρί­σθηκε το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης του «μακεδονικού λαού» και καθιερώθη­κε η επέτειος της Εξέγερσης του Ίλιντεν ως εθνική εορτή. Το ΑΣΝΟΜ ήταν η πολιτική πτέρυγα του ένοπλου ανταρτικού κομμουνιστικού κινήματος που έδρασε την περίοδο της γερμανικής και βουλγαρικής Κατοχής στην γιουγκοσλαβική Μακεδονία.

[2]...Τελευταίος άλλά όχι ελάχιστος στόν γαλαξία αυτόν τών Σλαβομακεδόνων Κομμουνιστών, οι όποιοι λειτούργησαν ώς κα­ταλύτης στή μεταμόρφωση τών προβεβλημένων καί εκτεθει­μένων βουλγαροφίλων τής περιοχής, ήταν ό Ηλίας Δημάκης ή Γκότσε (γνωστός ώς Γκότσης στόν ΕΛΑΣ), άπό τόν ήρωα τών Βουλγαρομακεδόνων στήν άρχή καί έν συνεχεία τών ιδρυ­τών τής Λαϊκής Δημοκρατίας τής Μακεδονίας Γκότσε Ντέλ-τσεφ, ό όποιος φονεύθηκε τό 1903. Ό Δημάκης καταγόταν άπό τόν Μελά τών Κορεστίων, άλλά εγκαταστάθηκε μέ τήν οικογένεια του, όταν ήταν παιδί, στή Φλώρινα. Ό πατέρας του υπήρξε μετανάστης στίς ΗΠΑ, άπ' όπου επέστρεψε έπειτα άπό αρκετά χρόνια παραμονής καί άνοιξε αρτοποιείο στή Φλώ­ρινα μέ τόν γιό του Ηλία ώς βοηθό. Ό νεαρός αρτοποιός έγινε σύντομα γνωστός ώς κλέφτης καί συχνός επισκέπτης καί τρό­φιμος τής τοπικής φυλακής. "Εγινε φαίνεται Κομμουνιστής κατά τή διάρκεια τής Δικτατορίας του Μεταξά. Ή τελευταία του φυλάκιση ήταν συνέπεια τών κομμουνιστικών του φρονη­μάτων, άλλά δέν διήρκεσε πολύ· αποφυλακίσθηκε ύστερα άπο δήλωση μετανοίας καί τή συνηθισμένη αποκήρυξη τοϋ κομ­μουνισμού. Ήταν ύψηλοϋ αναστήματος, γεροδεμένος καί γεν­ναίος. Ό Έβανς, ό όποιος συνεργάσθηκε μαζί του, τόν έθεωροϋσε "αλαζόνα χωρικό" άλλά καλό πολεμιστή. Και αυτός έρωτοτρόπησε μέ τούς Βούλγαρους Κομιτατζήδες πρίν καταλήξει διά τοϋ ΕΛΑΣ στόν αύτονομισμό. Προφανώς έπίστευε ότι ήταν προο­ρισμένος νά παίξει ρόλους πολύ μεγαλύτερους άπό αυτόν πού επέτρεπε ό ΕΛΑΣ. "Εναν τέτοιον ρόλο προσπάθησε νά παίξει τό καλοκαίρι καί τίς πρώτες εβδομάδες τοϋ φθινοπώρου τοϋ 1944 στά ορεινά τής Καστοριάς και τής Φλωρίνης καί κατό­πιν άπό τήν άλλη πλευρά τών συνόρων, χωρίς αμφιβολία καθ υπόδειξη τών Γιουγκοσλάβων Παρτιζάνων καί τών συνεργα­τών τους στήν περιοχή. Ήταν παραμονές τής απελευθερώ­σεως καί εποχή μαζικού "αφοπλισμού" τών Βούλγαρων Κομιτατζήδων άπο τόν ΕΛΑΣ.

[3]...macedoniaontheweb.com

[4]...Συντάξεις δίνει η ΠΓΔΜ στους Νοφίτες Αυτονομιστές