ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ 29ης ΙΟΥΛΙΟΥ 1903, μέρος 3

Οι αρχηγοί τής Β.Μ.Ρ.Ο. δεν πήγαιναν βέβαια γιά νίκες και δάφνες. "Η­ξεραν καλά τήν αδυναμία και τά χάλια τους. Σάν πρακτικοί άνθρωποι επεδί­ωκαν απλούστατα νά εκμεταλλευθούν τίς ύπερβασίες τών Τούρκων, τή στάχτη και τά αίματα, πού θά έσπερναν. Ή συμφορά τού Κρουσόβου ήταν για αυτούς ούρανόπεμπτο δώρο. Μέ ξένα κόλυβα έκαναν τή δουλειά τους. Γι' αυτό και πολλοί πίστευαν ότι επίτηδες, «έκ προμελέτης»,τήν προκάλεσαν. Πιο πολύτιμοι σύμμαχοι τους αναδείχτηκαν οί Τούρκοι. Μέ τή μωρία και θηριωδία, τον εκνευρισμό και φανατισμό τους, έπαιξαν περίφημα τό παιγνίδι τών κομιτατζήδων.

Οι Βούλγαροι προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν, όσο πιο πολύ μπορού­σαν, το κίνημα. Πλημμύρισαν τον κόσμο μέ διαμαρτυρίες, εκκλήσεις, ψηφί­σματα, περιγραφές τών «μακεδόνικων» ηρωισμών και τών τουρκικών βασιβουζουκιομών, μέ φωτογραφίες, άρθρα, φυλλάδια κλπ. Συλλαλητήρια συγκροτήθησαν στή Σόφια και στις άλλες βουλγαρικές πόλεις και μέ συγκινητικά τη­λεγραφήματα προς τίς «Μεγάλες Δυνάμεις, τά κοινοβούλια, τούς συλλόγους, τίς εφημερίδες, τον πολιτισμένο κόσμο, ζητούσαν νά διοριστή επιτέλους χριστιανός διοικητής τής πολυβασανισμένης Μακεδονίας.

Γενική άντιτουρκική εξέγερση ξέσπασε τότε σ' όλη τήν Ευρώπη, θά έλε­γε κανείς ότι ή επανάσταση μεταπήδησε άπ' τά βουνά τού Κιρτσόβου και τών Κορεστίον στο Παρίσι και το Λονδίνο. Οι "Άγγλοι επίσκοποι κινήθηκαν, οί φιλελεύθεροι κύκλοι αναταράχτηκαν, οί φιλανθρωπικοί σύλλογοι συγκινήθη­καν. Το Βαλκανικό Κομιτάτο τών Αδελφών Μπώξτον τού Λονδίνου «άστραψε και βρόντησε». Ό περίφημος ανταποκριτής των «Τάιμς» τού Λονδίνου Μπάουτσερ έγραψε πύρινα άρθρα και ανταποκρίσεις. Οι Γάλλοι θυμήθηκαν παλιές επαναστατικές παραδόσεις και τό φιλελεύθερο πνεύμα. Οί άλλοι λαοί ξεσηκώ­θηκαν επίσης σέ συναγερμό υπέρ τής ελευθερίας τών υποδούλων Χριστιανών και εναντίον τής τυραννίας τών αποχαλινωμένων Ασιατών. Οί Ρώσοι παν-σλαβιστές ήταν έτοιμοι νά σπρώξουν σέ καινούργιο ρωσοτουρκικό πόλεμο. "Άνεμος σταυροφορίας φυσούσε παντού. Ό «ερυθρός και αιμοσταγής» σουλ­τάνος, πού δέν είχε ακόμα στεγνώσει τά χέρια του άπό το αΐμα τών Αρμενίων, ή «τουρκική βαρβαρότητα και απανθρωπιά», πού αποτελούσαν αναχρονισμό γιά τήν Ευρώπη, «τό μεσαιωνικό καθεστώς τού Γιλντίζ μέ τούς πασάδες, τούς χαφιέδες, τά χαρέμια κο.ί τήν αθεράπευτη διαφθορά τους», «ό άγριος και τυ­φλός τουρκικός φανατισμός» κλπ. ήταν οί τίτλοι, πού κυριαρχούσαν σέ περιο­δικά και εφημερίδες. Μύδροι και κεραυνοί ρίχτηκαν σέ συγκεντρώσεις και συλ­λαλητήρια εναντίον τού Χαμίτ και τής καμαρίλλας του, εναντίον τού τουρκι­κού φανατισμού και τής σαπίλας του. Ή άντιτουρκική μπόρα πήρε κι' εμάς, πού είχαμε καταντήσει τά κυριότερα θύματα. Τά βουλγαρικά τερατουργήμα­τα τού Απριλίου στή Θεσσαλονίκη και τά κατορθώματα τών Τσακαλάρωφ και Κλιάσεφ στο Βατοχώρι, τό Νεστόριο, Τιχόλιστα, Πισοδέρι και στά άλλα χω­ριά, λησμονήθηκαν και θά είχαν μείνει και σέ μας άγνωστα αν έλειπαν τά απο­μνημονεύματα τού Κλιάσεφ.

Ή αγγλική κυβέρνηση επιχείρησε νά αντίδραση. Ό πρωθυπουργός Μπάλφουρ έγραψε στον αρχιεπίσκοπο τής Κανταβρυγίας για τούς κομιτατζήδες ότι «έκαμαν πολλά εγκλήματα και Ότι καταδίωξαν μέ μεγάλη ωμότητα τούς Χριστιανούς πατριαρχικούς». Ό "Άγγλος υφυπουργός τών Εξωτερικών λόρδος Πέρσυ δήλωσε στή Βουλή Οτι οί δημιουργοί τής φρικτής κατάστασης στη Μακεδονία είναι εκείνοι ακριβώς, γιά τούς οποίους συγκροτήθηκαν τά συλ­λαλητήρια στήν Αγγλία και εκφωνήθηκαν φλογεροί λόγοι.

Ωστόσο ή αγγλική κυβέρνηση υποστήριξε πάντοτε τον διορισμό χρι­στιανού διοικητή τής «Μακεδονίας» τών τριών βιλαετίων...

Οί Τούρκοι προσπάθησαν νά αντιδράσουν μέ διαψεύσεις τών καταγγελι­ών και υποσχέσεις τιμωρίας τών ύπερβασιών. Προσφέρθηκαν επίσης ν' αποκα­ταστήσουν τούς πρόσφυγες και νά ξαναφτιάξουν τά καμμένα σπίτια. Στήν πρά­ξη, εννοείται, θά τά έκαμναν όλα μέ τήν αδιόρθωτη ανατολική νωχέλεια, στο τέλος τού αιώνα ή και τού κόσμου!

Ό Μέγας Βεζύρης δήλωσε στον Πρεσβευτή μας ότι "Έλληνες, Ρουμάνοι και Τούρκοι ήταν φυσικοί σύμμαχοι μπροστά στο σλαβικό κίνδυνο. Ή πρότα­ση μας όμως νά δώσουν οί Τούρκοι όπλα στά ελληνικά χωριά γιά νά αύτοπροστατευθούν άπ' τούς κομιτατζήδες ρίχτηκε στον κάλαθο τών άχρηστων ή όπως ήταν καθιερωμένη φράση, πήγε «μιντέρ άλτιντά» (κάτω άπ' τό σοφά, όπου κάθονταν).

Και όταν ο πρεσβευτής μας διαμαρτυρήθηκε γιατί ή τουρκική κυβέρνη­ση αναγνώρισε αιφνιδιαστικά τήν ρουμανική εθνότητα μέ χωριστά προνόμια, ό Μέγας Βεζύρης αποκρίθηκε Ότι το έκαμε ό σουλτάνος χωρίς νά ρωτήοη αυ­τόν. Οι Τούρκοι κερδοσκοπούσαν στην αθεράπευτη ευρωπαϊκή διχογνωμία και στην περιπλοκή τής Ρωσίας με την Ιαπωνία. Στηρίζονταν επίσης στή σταθε­ρή γερμανική υποστήριξη και περισσότερο στον πολυάριθμο και ετοιμοπόλεμο στρατό τους, πού έκαμνε τή Βουλγαρία να μιλάη γιά ειρήνη.

Και ξάφνου ξεκίνησε ό Τσάρος τής Ρωσίας νά συνάντηση τον αυτοκράτο­ρα τής Αυστρίας στο Μύρστεγκ, όπου και γέννησαν το ομώνυμο καινούργιο «Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων».
Δεν είχαν πια λόγο οί αρχηγοί τών κομιτάτων και οί Βούλγαροι υπουρ­γοί, πού κρύβονταν πίσω τους, νά τηρούν τά προσχήματα. Τό Μακεδόνικο ζή­τημα είχε ξαπλωθή στήν χειρουργική τράπεζα τής διπλωματίας και αργά ή γρήγορα (και περισσότερο γρήγορα παρά άργά) θά έπαιρνε τή μοιραία του λύ­ση. Ή απλωμένη υπερβολικά προς τό βορρά και κουτσουρεμένη προς τό νότο μή μακεδόνικη «Μακεδονία» θά γινόταν «αυτόνομη», κατά τό παράδειγμα τής Ανατολικής Ρωμυλίας και τό κατάντημα της. Οι δύο εντολοδόχοι τούς έδει­ξαν το δρόμο. Δέν είχαν παρά νά τον ακολουθήσουν και νά ξεκαθαρίσουν τή «Μακεδονία» άπ' τά ξένα στοιχεία και τά ζιζάνια.

Τό περιβόητο «ή Μακεδονία γιά τούς Μακεδόνες» έδωσε την θέση του στο «ή Μακεδονία για τούς Βουλγάρους». Ή «ελευθερία» μετατράπηκε στή χειρότερη τυραννία. Πέταξαν τή μάσκα τού ελευθερωτή και πρόβαλαν μέ τήν ώμή μορφή τού εκβιαστή. "Οσοι δέν ήταν Βούλγαροι ή δέν ήθελαν νά γίνουν, δέν είχαν κανένα λόγο νά ζουν. Γιά νά έκδιωχθούν οί τούρκικες στρατιές, έπρε­πε νά έξοντωθή ό άοπλος ελληνισμός. Δέν τηρούσαν κάν τά προσχήματα. Υ­ποταγή ή θάνατος ήταν τό νέο σύνθημα τους. Χτυπούσαν αλύπητα προχρίτους τών χωριών, παπάδες, δασκάλους και όλους, πού είχαν κάποιαν επιρροή. "Όφειλαν όλοι να πάνε να φιλήσουν τό χέρι τού Βούλγαρου μητροπολίτη ή αρχιε­ρατικού επισκόπου και νά δηλώσουν στο τουρκικό ληξιαρχείο (νοφούς νταϊρε-οί) Ότι ήταν πια «Μπουλγκάρ» και Οχι «Ούρούμ». Δέν τούς πείραζε αν δέν ή­ξερε ό παπάς νά διαβάζη βουλγαρικά. "Ας έκαμνε ελληνικά τή λειτουργία, Ο­πως πρώτα. Μόνο νά μνημόνευε τον 'Έξαρχο αντί γιά τον Πατριάρχη.

Ή «'Ηλιντένσκα Έποπέϊα» (Α. Ντίνεφ τών Σκοπίων) αναγνωρίζει ότι, μετά το Ήλιντεν, οί περισσότεροι βοεβόδες έγιναν Οργανα τών πρακτόρων τής βουλγαρικής Εξαρχίας και υποχρεώθηκαν νά μετατρέψουν τούς Πατριαρχι­κούς σέ Έξαρχικούς. Ένώ πριν άπό το "Ηλιντεν, ή επαρχία Καστοριάς δέν ειχε προδότες και τά Καστανοχώρια ήταν όλα πατριαρχικά και ελεύθερα. Οί «επαναστάτες», πού εύρισκαν άλλοτε καταφύγιο στήν Ελλάδα, μέ τις ανθελλη­νικές ενέργειες τού κομιτάτου προκάλεσαν τήν αντίθεση τής ελληνικής κυβέρ­νησης, τήν εχθρική στάση και τήν αντίδραση τών «γραικομάνων» και τών πα­τριαρχικών και τήν τελική επέμβαση τών ελληνικών ανταρτικών σωμάτων. Α­κόμα και ό Κώττας και ο καπετάν Βαγγέλης ήταν δημιουργήματα τής κατά­στασης εκείνης. Ετσι συστήθηκε και στο Μοναστήρι Ελληνικό Κομιτάτο άρχισε έλληνο-βουλγαρικος πόλεμος μέσα στή πόλη και οί φόνοι κι' άπό ιίς δυο μεριές.

Ετοίμαζε ό Χιλμή πασάς μιά καινούργια απογραφή τού πληθυσμού. Και ήθελαν νά εμφανιστούν όσο τό δυνατόν περισσότεροι, γιά ν' αποτελέσουν τήν «πολυπληθέστερη» και «κυρίαρχη φυλή» στήν αυτόνομη «Μακεδονία» τους.

Στο Μοναστήρι ήρθαν και οί πρώτοι «συμμοριόπληκτοι» πρόσφυγες «σύν γυναιξί και τέκνοις». Ήταν σε αξιοθρήνητη κατάσταση. Στο βάθος τής αυλής τού Γυμνασίου μας, όπου το γυμναστήριο, υπήρχαν κάμποσο, ισόγεια δο:>μάτια. Γέμισαν χωριάτικες οικογένειες. Επίσης γέμισαν και άλλα διαθέσιμα δωμά­τια στην εκκλησία, στο νοσοκομείο, στο νεκροτομείο κτλ. Καμιά ευαίσθητη καρδιά τών ξένων φιλανθρωπικών αποστολών δέ συγκινήθηκε άπ' τήν τραγι­κή τους κατάσταση. Σύμφωνα με τις αγγλικές πληροφορίες, οι κομιτατζήδες έκαμαν τότε πολλούς φόνους Ελλήνων.

"Οσοι εξακολουθούσαν ακόμα νά υπηρετούν στις τάξεις τών κομιτατζή-δων, ξεγελασμένοι άπ' τά αρχικά επαναστατικά συνθήματα, έφευγαν τώρα α­γανακτισμένοι. Ό οπλαρχηγός Αντώνιος Ζώης, πού είχε πολεμήσει ένα χρό­νο σχεδόν στο Μορίχοβο, αποχαιρέτισε τούς δυο συνεργάτες και φίλους του αρ­χηγούς Τολέ πασά και γέρο Κόλον, δυο καλοκάγαθους γέρους χωρικούς, πού ούτε ποτέ σκέφθηκαν νά εκβιάσουν ή νά πειράξουν Χριστιανό (τέλη Δεκεμ­βρίου 1903). «Ηρθα εδώ πάνω, τούς είπε, να πολεμήσω τούς Τούρκους και όχι να βιάζω άλλους να γίνουν Βούλγαροι». Εκείνοι αναγνώρισαν το δίκιο του και κούνησαν μέ απογοήτευση και απελπισία τό κεφάλι τους. Θά ήθελαν και αυτοί νά ακολουθήσουν τό παράδειγμα του, μα δεν είχαν πού νά καταφύγουν. "Αν υπήρχαν τότε δικά μας σώματα, θά είχαν έλθει μαζί μας. "Ένα ψηλό, ξαν­θό και ουραίο παλληκάρι άπ' τον παλιό μαχαλά μας, πού είχε αγωνιστή δυο χρόνια ώς κομιτατζής, ό Άθ. Μπινέκος, τό έσκασε κρυφά μιά νύχτα. Τό 1905 έπεσε στό Πετάλινο τού Μοριχόβου μαζί μέ τον ανθυπολοχαγό Λυμπερόπουλο.

Τό ϊδιο έκαμαν τότε και άλλοι οπλαρχηγοί, Όπως ό Γκόνος, ό Τσότσος, ό Κωστόπουλος κλπ. Το Κομιτάτο έμεινε πιά καθαρά βουλγαρικό μέ κύριο αντι­κειμενικό σκοπό τον έκβουλγαρισμό. Κανέναν δέν ξεγελούσε τώρα. Ή σημαία τής ελευθερίας, τής άντιτουρκικής σταυροφορίας κλπ. μπήκε στό ράφι.

Δέν περνούσε βδομάδα χωρίς ν' άναγγελθή ένας φόνος ή μία ομαδική σφαγή.

Στό χωριό τού Μοναστηρίου Μπρότ κατακρεουργήθηκε μέ τον αγριότε­ρο τρόπο μέσα στήν εκκλησία, την ώρα πού λειτουργούσε, ό παπάς μέ τον ψάλ­τη, τήν παπαδιά και έναν έφορο επίτροπο. Ό πρόξενος Μοναστηρίου έγραψε, μέ τήν ύπ' άριθ. 930 τού 1904 αναφορά του, ότι τού εΐχαν καταφέρει 90 μαχαι­ριές! Τήν ΐδια τύχη είχε και ο παπάς τού Δομπρομίρι μέ άλλους τέσσερεις. Θυμούμαι πού κηδεύσαμε τον Φεβρουάριο τού 1904, τον χειμώνα εκείνο μέ τά πολλά χιόνια στό Μοναστήρι, δύο νοικοκυραίους άπ' τή Βελουσίνα. Γύριζαν ξέγνοιαστοι άπ' τή πύλη στά σπίτια τους. Τούς κομμάτιασαν πάνω στο δημό­σιο δρόμο μέρα μεσημέρι!

Στον Αετό τής Φλώρινας θανατώθηκαν μεσάνυχτα μέ τσεκούρι πέντε πρόκριτοι (οί Ηλίας Στέργιου, Δημήτριος Στέργιου, Ηλίας Στύλου, Στέφα­νος Ρόμπης, Γεώργιος Τύπος) και δύο γυναίκες, γιατί δέν προθυμοποιήθηκαν νά υπακούσουν στή διαταγή νά γίνουν Βούλγαροι άλλοι τέσσερεις στις Λεπτο-καρυές τής ιδίας περιοχής. Τού εφημερίου τού Άμμοχωρίου έκοψαν και τά δυο αυτιά. Παντού θρήνος και οδυρμός! Θανατώθηκαν 7 σέ μιά μόνο φορά στό Ράμελ τών Γιαννιτσών. Ή «Εποποιία τού "Ηλιντεν» ανεβάζει τούς νεκρούς σέ δέκα. Τούς κατακρεούργησε ό υπαρχηγός και γραμματέας τού βοεβόδα Aποστόλ, πού λεγόταν «ό "Ηλιος τού Βαρδάρη».

Στό Ζύρνοβο (Νευροκόπι) τής Δράμας φωτιά και μαχαίρι μπήκε σέ δρά­ση στις 10 Όκτωβρίου τού 1903. Τό ΐδιο Οργιο αίματος και βίας απλώθηκε σ' όλη τή Μακεδονία.

Στις 12 Μαρτίου 1904 ό "Άγγλος Πρόξενος Μοναστηρίου έγραφε ότι εί­χε έξαπολυθή τρομοκρατική εκστρατεία άπ' τούς κομιτατζήδες, γιά νά εξα­ναγκαστούν τά χωριά νά προσχωρήσουν στην βουλγαρική Εξαρχία. Απ τις 27 Φεβρουαρίου τά θύματα τους, πού έγιναν γνωστά στήν υπηρεσία του, ήταν δέκα (Αγγλική Κυανή Βίβλος, 1904). Ό "Άγγλος Πρόξενος τής Θεσσαλονί­κης έγραψε ότι μονάχα στό σαντζάκι Σερρών 100 "Ελληνες (ελληνόφωνοι, βλαχόφωνοι, σλαβόφωνοι) έπεσαν θύματα τών κομιτατζήδων.

O Dakin αναγρά­φει, σύμφωνα μέ αγγλικές πηγές, ατελείωτο κατάλογο σφαγών Ελλήνων ά­πό κομιτατζήδες σ' όλη τή Μακεδονία. Αναφέρει και πέντε (άριθ. 5) μοναστή­ρια, πού τά πυρπόλησαν οί ϊδιοι (Τσιρίλοβον, Σλιβένι, Ζιρκοβίτι, Πρόδρομον, Λισολάι). "Έπρεπε νά πρόσθεση στον κατάλογο και τήν Άγια Τριάδα τού Πι-σοδερίου, τούς Άγιους Αναργύρους τής Καστοριάς και πολλά άλλα. Επίσης ό Γάλλος Πρόξενος Θεσσαλονίκης έγραφε στις 29 Απριλίου τού 1904 (Γαλ­λική Κίτρινη Βίβλος), Ότι οί κομιτατζήδες μέ πρωτάκουστη αγριότητα σκό­τωναν όχι μόνον εκείνους, πού είχεν προγράψει, μά και τις οικογένειες τους. Στις 5 Όκτωβρίου, ύστερα άπό μιά περιοδεία στήν Ανατολική Μακεδονία, ξα­νάγραφε ότι οί κομιτατζήδες διέπρατταν φόνους και καθαρές λεηλασίες.

Ό φιλοβουλγαρικώτατος Λαμούς, στό βιβλίο του «Δεκαπέντε χρόνια βαλκανικής ιστορίας», αναγκάζεται νά ομολογήση ότι οί κομιτατζήδες ήταν βίαιοι και ά­γριοι και δέν έδιναν πεντάρα για τή ζωή των συνανθρώπων τους. Ισχυρίζεται όμως ότι δεν υποχρέωναν τούς καθαρούς και γνήσιους "Έλληνας να γίνουν Βούλ­γαροι, γιατί φαίνεται, τούς αναγνωρίζει το δικαίωμα νά εκβιάζουν και νά σφά­ζουν όλους εκείνους, πού αυτοί θά εύρισκαν ότι δέν ήταν ((καθαροί και γνήσιοι» "Ελληνες. Ωστόσο 6 βοεβόδας Τάνε έλεγε το καλοκαίρι τού 1904 στους παπά­δες και τούς προκρίτους τού Φλάμπουρου τής Φλώρινας νά γίνουν Βούλγαροι ((γιά τό καλό τους», άν και δέν ήξεραν καθόλου βουλγαρικά. Ό Τάνε είχε δια­πράξει, καθώς έχω πληροφορηθή, τή σφαγή 7 ανθρώπων στον γειτονικό Αετό. Ό Βούλγαρος αρχιερατικός επίτροπος στην Γευγελή έγραψε στις 28 Μαΐου τού 1904 στον βλαχόφωνο Παπαστογιάννη τής βλαχόφωνης Λουγκούτσα, ότι πρέπει νά προσχο)ρήση στήν βουλγαρική Εξαρχία. Κι' επειδή ο άμοιρος παπάς παράκουσε, πληρούσε πολύ ακριβά τήν απειθαρχία του: "Έκαψαν τό σπίτι του, έσφαξαν την παπαδιά, αφού τής πήραν 40 λίρες, σκότωσαν και τά παιδιά του. Ό ίδιος γλύτωσε άπό θαύμα και έφυγε στή Θεσσαλονίκη όπου τον συνάντησε ό Παγιαρές. Το κομιτάτο και ό Βούλγαρος αρχιερατικός Επίτροπος τής Γευ­γελής τού είχαν γράψει στις 24 Μαΐου 1904 ότι έπρεπε να είχε γίνει Ρουμούνος, νά μνημονεύη στήν Εκκλησία τον Βούλγαρο 'Έξαρχο και νά ύπαχθή στή δι­καιοδοσία του.

Ό Γάλλος δημοσιογράφος, δημοσιολόγος και βουλευτής Μισέλ ΪΙαγιαρές άντίκρυσε μέ τά ϊδια του τά μάτια δυο φρικτές εκατόμβες. Τήν πρώ­τη στο χωριό Γραδεμπόρι, δυο ώρες έξω άπ' τήν Θεσσαλονίκη, στις 28 Απρι­λίου τού 1904. Δεν εΐχαν ακόμη αρχίσει δράση τά ελληνικά σώματα, γιά ν' άποδοθή ή σφαγή σέ αντίποινα. Απλούστατα δεν εΐχαν υπακούσει τά Ούματα στή διαταγή να γίνουν Βούλγαροι. Έδώ ό Ιίαγιαρές είδε μαχαιρωμένα, ακρω­τηριασμένα, κομματιασμένα τά πτώματα ενός γέρου, μιας γριάς και άλλων πέντε ατόμων. Αν τού έλεγαν χίλιοι άνθρωποι χίλιες φορές ότι μπορούσαν νά γίνουν τέτοιες φρικαλεότητες στήν εποχή του, δέν θά το πίστευε. Το δεύτερο στή Γκίρτσιστα τής Γευγελής, στις 28 Οκτωβρίου τού 1904. Είδε μιά φρικιαστι­κή και άποτροπιαστική σκηνή. "Ένα σπίτι καμμένο, νεκροί δυο χωρικοί, μιά χωρική, δυο κοριτσάκια 8-10 χρονών, ένας δάσκαλος, ό Σιωνίδης, και μιά δα­σκάλα 21 ετών, ή Χατζηγεωργίου. Την τελευταία αυτή τήν εΐχεν απειλήσει ό βοεβόδας Τοντόρτσε, καθώς και τούς άλλους δασκάλους ότι, άν δέν έφευγε, θά τήν κομμάτιαζε. Τό γενναίο κορίτσι δέν συμμορφώθηκε μέ τήν προσταγή του. Και ό άρχικομιτατζής μέ τή μεγάλη του συμμορία κύκλωσε τό σπίτι και τού έβαλε φωτιά. Ή Χατζηγεωργίου αντιστάθηκε μέ τό περίστροφο της.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ..............ΕΔΩ