Οι ναζιστικές ρίζες του VΜRΟ

O πρωθυπουργός των Σκοπίων Νίκολα Γκρούεφσκι έγειρε πρόσφατα νέες απαιτήσεις, δηλαδή την ύπαρξη «Μακεδονικής (sic) μειονότητας» στην Ελλάδα. Η κλιμάκωση των απαιτήσεων -μη φανεί περίεργο η επόμενη απαίτηση να έχει εδαφικό αντικείμενο- αποκαλύπτει μια πραγματικότητα ως προς τις ιδεολογικές καταβολές και διαστάσεις, τουλάχιστον του κυβερνώντος κόμματός του. Καιρός είναι να επανεξετασθούν ορισμένα από τα στοιχεία που συνθέτουν το θέμα όχι μόνο του ονόματος ααλλά της υπάρξεως του κρατιδίου των Σκοπίων, η έλλειψη της γνώσης των οποίων έχει συμβάλει σε εκτιμήσεις που έχουν οδηγήσει στην πλαδαρή ελληνική πολιτική της τελευταίας δεκαπενταετίας.

Η συνεργασία με τους ναζί

Τo VMRO (Εσωτερική Επαναστατική Μακεδονική Οργάνωση), δηλαδή το κυβερνών κόμμα των Σκοπίων, έχει μια σκοτεινή ιστορία. Ο ηγέτης του κατά τον Μεσοπόλεμο, και σε μεγάλο βαθμό η καθοριστική προσωπικότητα για τη διαμόρφωση της ιδεολογικής του κατεύθυνσης ήταν ο Ivan Mihailoff, φίλος και συνεργάτης του Ante Pavelic, αρχηγού της Ustashe, οργάνωσης των Κροατών ναζί, με τον οποίο συνεργάστηκε σε μια σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας του βασιλέα Αλεξάνδρου της Γιουγκοσλαβίας το 1934. Αργότερα την ίδια δεκαετία παρουσίασε τον Pavelic στον Χάινριχ Χίμλερ, αρχηγό των Ες-Ες, και μέσω αυτής της γνωριμίας οι Κροάτες συμμάχησαν με τους νάζι.

Ο Mihailoff, ως ηγέτης του VMRO, είχε το όραμα μιας ανεξάρτητης «Μακεδονίας», η οποία θα συνίστατο από ελληνικά και γιουγκοσλαβικά εδάφη, στην οποία θα κατοικούσαν διάφορες εθνικότητες, αλλά με τη σλαβόφωνη μειονότητα ως ηγετική εθνική ομάδα. Αλλωστε η ιδέα των δικαιωμάτων μειονοτήτων είχε προωθηθεί από τους ναζί ως πολιτική υπονόμευσης της κυριαρχίας κρατών που θεωρούσαν εμπόδια στην επεκτατική τους ορμή. Ετσι, στο όνομα των δικαιωμάτων των γερμανικών μειονοτήτων εισέβαλαν στην Τσεχοσλοβακία και κήρυξαν πόλεμο στην Πολωνία. Επειδή οι Γερμανοί θεωρούσαν τη Γιουγκοσλαβία έναν ιδιαίτερα στρατηγικό χώρο υιοθέτησαν μια παρεμφερή πολιτική υποστήριξης μειονοτήτων στην προσπάθεια ελέγχου του χώρου.

Μετά την εισβολή στην Ελλάδα των Γερμανών, ο Mihailoff, χρησιμοποιώντας ως βάση το Ζάγκρεμπ, και με την υποστήριξη του Αξονα, πρώτα του Μουσολίνι και των Ιταλών, και μετά τα μέσα του 1943 του Χίμλερ και των Γερμανών, οργάνωσε πολιτικά και στρατιωτικά τους σλαβόφωνους της Μακεδονίας που δεν είχαν ελληνική συνείδηση.

Ετσι το «Μακεδονοβουλγαρικό Κομιτάτο» ιδρύθηκε από τον σλαβόφωνο αξιωματικό του βουλγαρικού στρατού Anton Kaltcheff ως παράρτημα της «Οχράνα», οργάνωσης λαϊκής βάσης, που ενεργοποίησε τους σλαβόφωνους πληθυσμούς. Υπό την ηγεσία και καθοδήγηση του Kaltcheff, η Οχράνα διείσδυσε ευρύτατα στην κοινωνία των σλαβόφωνων, δημιουργώντας σχέσεις με όλα τα στρώματα ανεξάρτητα από πολιτικές ταυτίσεις: πάσχισε, π.χ. να πείσει τις γερμανικές αρχές να απολύσουν από τις φυλακές και την εξορία αριστερούς σλαβόφωνους ακτιβιστές, το οποίο πέτυχε κατ επανάληψη. Αντίστροφα, η οργάνωση ήταν ιδιαίτερα σκληρή στην αντιμετώπιση των αντιπάλων της, ελληνοφώνων και σλαβόφωνων με ελληνική εθνική συνείδηση.

Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας ο Mihailoff έλαβε έγκριση από τον Χίμλερ, και απ ό,τι διαφαίνεται εν γνώσει του Χίτλερ, για τη σύσταση δύο ή τριών ταγμάτων εθελοντών VMRO, τα οποία οπλίστηκαν από τους Γερμανούς. Τον Μάρτιο 1944 λόχοι από τα χωριά της Καστοριάς οργανώθηκαν σε σώματα πολιτοφυλακής. Το ίδιο ακολούθησε με σώματα από την Εδεσσα και τη Φλώρινα, που ήταν υπό τον άμεσο έλεγχο του Κaltcheff.

Μάχες με τον ΕΛΑΣ

Επειτα από μερικές αψιμαχίες με τον ΕΛΑΣ, την 4η Μαϊου, λόχοι εθελοντών του VMRO από την Καστοριά και την Εδεσσα, έλαβαν μέρος στην «Επιχείρηση Κεραυνός του Μαϊου» ως μέλος της «Ομάδας Μάχης Lange», της οποίας προπορευόταν η 4η Μεραρχία Ες Ες. Την ίδια περίοδο οργανώθηκαν τρία τάγματα Σλαβόφωνων εθελοντών VMRO που είχαν οργανική σχέση με την 4η Μεραρχία των Ες Ες. Η τελευταία μεγάλης κλίμακος συντονισμένη επίθεση του Αξονα εναντίον μονάδων της Αντίστασης (μονάδες της 8ης και της 9ης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ) ήταν η «Επιχείρηση Πέτρινος Αετός» και έγινε στη Βόρεια Πίνδο τον Ιούλιο 1944, όπου έλαβαν μέρος η 4η Μεραρχία των Ες-Ες, άλλες γερμανικές μονάδες και δύο Τάγματα Εθελοντών VMRO (1ο και 2ο).

Η συνεργασία των σλαβόφωνων με τους Γερμανούς συνεχίστηκε μέχρι την υποχώρηση των τελευταίων από το ελληνικό έδαφος.

Η τύχη των πρώτων δικαίως ήταν και πρέπει να είναι σαν αυτήν που άλλοι φιλήσυχοι λαοί όπως οι Τσέχοι και οι Πολωνοί επέβαλαν με μειονότητες που συνεργάστηκαν με τους ναζί, δηλ. την εκδίωξη και δήμευση των περιουσίων

.
Ο ιδρυτής Ο Ivan Mihailoff ήταν ο ηγέτης του VMRO κατά τον Μεσοπόλεμο και αποτέλεσε την ηγετική φυσιογνωμία καθορίζοντας την ιδεολογική του κατεύθυνση. Είχε ως όραμα μια ανεξάρτητη «Μακεδονία», η οποία θα συνίστατο από ελληνικά και γιουγκοσλαβικά εδάφη με τη σλαβόφωνη μειονότητα ως ηγετική δύναμη. Συνεργάστηκε με την οργάνωση των Κροατών ναζί Ustashe και είχε προσωπική σχέση με τον αρχηγό των Ες Ες, Χάνριχ Χίμλερ. Με τη βοήθεια του οργάνωσε τους σλαβόφωνους και δημιούργησε σώματα πολιτοφυλακής που τάχθηκαν στο πλευρό των ναζί πολεμώντας τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Πέθανε στη Ρώμη το 1990.

Ο σύμμαχος

Ο Ante Pavelic, αρχηγός της οργάνωσης των Κροατών ναζί, υπήρξε φίλος και συνεργάτης του Ivan Mihailoff. Βρέθηκαν μαζί σε μια σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων συμπεριλαμβανομένης και της δολοφονίας του βασιλιά Αλέξανδρου της Γιουγκοσλαβίας το 1934.

Αργότερα ο Mihailoff τον γνώρισε στον Χίμλερ και μέσω αυτής της γνωριμίας οι Κροάτες συμμάχησαν με τους ναζί. Στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας είχε τη βάση του ο Mihailoff απ όπου οργάνωσε τους σλαβόφωνους της Ελλάδας.

Ο καθοδηγητής

Ο Χάινριχ Χίμλερ, ως αρχηγός των Ες Ες, συντόνισε τον αφανισμό των Εβραίων στην Ευρώπη.
Με την κάλυψή του οργανώθηκαν πολιτικά και στρατιωτικά οι σλαβόφωνοι της Ελλάδας. Δημιούργησε τάγματα εθελοντών του VMRO στη Β. Ελλάδα που πολέμησαν εναντίον της ελληνικής αντίστασης.

Η «κληρονομιά» του Γκρούεφσκι
Μετά την ήττα του Αξονα, και με την κάλυψη των δικτύων των Ustashe και του Βατικανού, ο Mihailoff μετοίκησε στη Ρώμη, απ όπου συνέχισε να κατευθύνει τον σλαβόφωνο αλυτρωτισμό. Το 1950 εκδόθηκε στις ΗΠΑ, στην αγγλική γλώσσα, βιβλίο του υπό τον τίτλο «Μακεδονία: Η Ελβετία των Βαλκανίων» (Macedonia: Α Switzerland in the Balkans), το οποίο προβάλλει ένα όραμα πολυεθνικού κράτους με ηγέτιδα εθνική ομάδα τους Σλαβομακεδόνες. Η επιχειρηματολογία του Mihailoff προσδίδει ένα σχήμα το οποίο αναστήθηκε με την ανεξαρτητοποίηση των Σκοπίων, το οποίο υιοθέτησαν Αμερικάνοι και Δυτικοευρωπαίοι «προοδευτικοί», επικαλούμενοι την «πολυπολιτισμικότητα» και οι κράχτες τους στους ΜΚΟ μέχρι και τη χώρα μας.

Ο Mihailoff συνέχισε ως ηγέτης του «Μακεδονικού Απελευθερωτικού Κινήματος» (Macedonian Liberation Movement) με την υποστήριξη της «Μακεδονικής Πατριωτικής Οργάνωσης των ΗΠΑ και Καναδά» (Macedonian Patriotic Organization of the US and Canada) της πιο σημαντικής αλυτρωτικής οργανώσεως της σλαβομακεδονικής διασποράς να αρθρογραφεί προωθώντας πάντοτε το αλυτρωτικό όραμα μιας μεγάλης «Μακεδονίας». Ο Mihailoff πέθανε στο κρεβάτι του, στη Ρώμη, το 1990, λίγους μήνες πριν από την αρχή της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας.

Ακροεθνικιστικές τάσεις

Είναι αξιοσημείωτο ότι το παρόν καθεστώς των Σκοπίων, και ιδιαίτερα το κυβερνών κόμμα VMRO, που φέρει το ίδιο όνομα όπως με την οργάνωση στην οποία αφοσιώθηκε ο Mihailoff (καίτοι ορισμένοι Σκοπιανοί πασχίζουν να τον αποκηρύξουν) επαναφέρει την ακροεθνικιστική ιδεολογία του, που πλανιέται σαν φάντασμα πάνω από το Σλαβομακεδονικό κίνημα τουλάχιστον από τη μοιραία συνάντησή του με τον παθογενή εθνικισμό της Ευρώπης της δεκαετίας του 1930, των ναζί και των Ustashe. Αυτό εξηγεί την εμμονή με τα σύμβολα (ή τη λεηλασία των ελληνικών συμβόλων) και τους ισχυρισμούς του Σκοπιανού πρωθυπουργού Γκρούεφσκι περί «Μακεδονικής» μειονότητας στην Ελλάδα.
Το επόμενο βήμα πολύ πιθανόν να είναι μια οργανωμένη εκστρατεία διεκδικήσεως περιουσιών (με την προπαγανδιστική συνδρομή των γνωστών ΜΚΟ και άλλων ξένων εγκαθέτων), και το μεθεπόμενο η επαναφορά εδαφικών διεκδικήσεων, διότι αυτή είναι στη λογική της ιδεολογίας του VMRO.

H ελληνική κυβέρνηση, αλλά και η όποια οργανωμένη ελληνική παρουσία διεθνώς (π.χ. οι οργανώσεις της Διασποράς μας) οφείλουν να περάσουν το σαφές μήνυμα προς ύλες τις κατευθύνσεις, ότι όπως όλες oι αξιοπρεπείς χώρες της Ευρώπης, και εμείς δεν συζητούμε διεκδικήσεις από κυβερνήσεις, κινήματα και πολιτικά κόμματα με καταβολές από τις σκοτεινές ιδεολογίες που τόσα δεινά έφεραν στη χώρα και το λαό μας, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Αριστείδης Δ. Καρατζάς στο Έθνος την 3 Αυγ 2008

Ο Α. Δ. Καρατζάς είναι ιστορικός και ακαδημαϊκός εκδότης στη Νέα Υόρκη.