Τα ελληνικά αισθήματα του Κύριλλου

Τα ελληνικά αισθήματα του Κύριλλου εκδηλώνονται σε πολλές περιπτώσεις. Μία από αυτές είναι στην πιο παλιά βιογραφία του Κύριλλου[1]  όπου ο βιογράφος μας πληροφορεί ότι, επί της αναχωρήσεως του Κυρίλλου από την χώρας των Χαζάρων, ο χαγάνος αυτών πρότεινε στον Κύριλλο πολλά δώρα. Αυτός  αντί των δώρων ζήτησε από τον χαγάνο να του προσφέρει όσους έλληνας αιχμαλώτους είχε

«δός μοι όσους έχεις αιχμαλώτους ενταύθα, "Έλληνας τούτο έστι δι' εμέ άνώτερον παντός δώρου»[2]

Έτσι λοιπόν για τον Κύριλλο οι συμπατριώτες του αιχμάλωτοι ήταν για  αυτόν το πολυτιμότερο δώρο. Παρόμοια χειρονομία του Κυρίλλου βλέπουμε και κατά την εκ Μοραβίας αναχώρηση του. Ο Κύριλλος αρνείται να δεχτεί οποιονδήποτε δώρο, ζητεί μόνο την απελευθέρωση εννιακοσίων αιχμαλώτων. Η πλειονότητα των σλαβικών χειρογράφων δεν καθορίζει την εθνικότητα των ζητηθέντων υπό του Κυρίλλου αιχμαλώτων. Εν τούτοις στο  απόγραφο, το διασωζόμενο στον κώδικα 1603/472 της Συνοδικής Βιβλιοθήκης της Μόσχας, σαφώς λέγεται ότι οι αιχμάλωτοι αυτοί …… 

ήσαν Έλληνες [3]. Και αν ακόμη δεχθούμε ότι δεν είναι δυνατόν μόνον το απόγραφο αυτό να διέσωσε την ακριβή πληροφορία περί της εθνικότητος των αιχμαλώτων, και πάλι η υπό του δημιουργού της παραλλαγής αυτής απόδοσης της ελληνικής εθνικότητος στους αιχμαλώτους, δηλώνει  ότι αυτός ήταν πεπεισμένος περί της ελληνικής καταγωγής του Κυρίλλου. Έτσι λοιπόν έχοντας υπόψη του ο λόγιος γραφέας ότι ο Κύριλλος ήταν Έλληνας και ότι και προηγουμένως είχε ζητήσει την απελευθέρωση ελλήνων αιχμαλώτων, όταν αντέγραφε σε  κώδικα της μονής Χελανδαρίου τον Βίο του Κυρίλλου, έκρινε σκόπιμο στο σημείο αυτό να συμπλήρωση το υπόψη του πρωτότυπο, δηλώνοντας αυτός την εθνικότητα των αιχμαλώτων.[4]

Άλλη μαρτυρία για την εθνικότητο του Κυρίλλου μας παρέχει  πάλι ο Βίος του στο σημείο, όπου εξιστορούνται τα της κηδείας του στην Ρώμη. Ο βιογράφος αναφέρει ότι ο πάπας έδωσε εντολή στην κηδεία του Κυρίλλου να λάβουν μέρος άπαντες στην Ρώμη ευρισκόμενοι Έλληνες

«Και διέταξεν ο αποστολικός ( = ο πάπας) πάντας τους εν Ρώμη ευρισκομένους Έλληνες, επίσης και τους Ρωμαίους, όπως, προσελθόντες μετά λαμπάδων, ψάλωσιν έπ' αύτώ»[5]

Ήδη ο Dvornik έχει μιλήσει  εκτενώς για τους Ελλήνες, οι όποιοι ζούσαν στην Ρώμη κατά την εποχή των δύο θεσσαλονικέων αδελφών, και οι όποιοι, όπως φαίνεται, δεν ήσαν λίγοι. Τον δεσμό των δύο αδελφών μετά των ελλήνων αδελφών της Ρώμης προωθεί ο Dvornik μέχρι του σημείου, ώστε να υποστηρίζει ότι ό Κύριλλος έγινε μοναχός εις την ελληνική μονή της πόλεως ταύτης. Ο συλλογισμός του Dvornik είναι απολύτως ορθός, αλλά εκείνο το όποιον ομιλεί σαφέστατα περί της ελληνικής καταγωγής των δύο αδελφών, είναι το ανωτέρω παρατιθέμενο χωρίο. Ο πάπας διέταξε πρώτους τους Έλληνες να τιμήσουν την εκφορά του συμπατριώτη των, μετά δε εκλήθησαν οι Ρωμαίοι να αποτίσουν φόρο τιμής.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

[1]-Βίος του Κωνσταντίνου του Φιλοσόφου(Κυρίλλου), 8ος-9ος αιώνας. Μεγάλη μερίδα ειδικών πιστεύει ότι αυτός ο βίος γράφτηκε στην Ρώμη μετά τον θάνατο του από Έλληνες μαθητές του με την βοήθεια του αδελφού του Μεθόδιου. Στα Σλαβικά μεταφράστηκε αργότερα όπου και είναι το μόνο που διασώθηκε.

[2]- Βίος του Κυρίλλου, ΧΙ,45

[3]- Βίος του Κυρίλλου, ΧV,18-22

[4]-Αντώνιος-Αιμίλιος Ταχιάος, Βυζάντιο, Σλάβοι, Άγιο όρος, 2006,σελ 57

[5]- Βίος του Κυρίλλου, ΧVIII,14