Τι σημαίνει «Εργασιακή Ευελιξία» στον Νεοφιλελευθερισμό

Τέλος, αυτό μας φέρνει στο προβληματικό ζήτημα της προσέγγισης του νεοφιλελεύθερου κράτους για τις αγορές εργασίας. Εσωτερικά, το νεοφιλελεύθερο κράτος είναι αναγκαία εχθρικό έναντι όλων των μορφών κοινωνικής αλληλεγγύης που θέτουν όρια στη συσσώρευση κεφαλαίου. Έτσι, τα ανεξάρτητα συνδικάτα ή άλλα κοινωνικά κινήματα (όπως αυτά του δημοτικού σοσιαλισμού της μορφής που εμφανίστηκε στο Συμβούλιο του Μείζονος Λονδίνου), τα οποία είχαν αποκτήσει σημαντική δύναμη υπό τον εμπεδωμένο φιλελευθερισμό, έπρεπε να πειθαρχηθούν αν όχι να αφανιστούν, στο όνομα της υποτιθέμενης ιερής ατομικής ελευθερίας του απομονωμένου εργάτη.

Η «ευελιξία» έγινε η λέξη κλειδί σχετικά με τις αγορές εργασίας. Είναι δύσκολο να υποστηριχθεί ότι η αυξημένη ευελιξία είναι καθ' ολοκληρίαν κάτι αρνητικό, ιδίως ενώπιον των άκρως περιοριστικών και σκληρωτικών συνδικαλιστικοί πρακτικών. Έτσι, υπάρχουν...

 μεταρρυθμιστές αριστερής ιδεολογίας που υποστηρίζουν σθεναρά την «ευέλικτη εξειδίκευση» ως προοδευτική.

Παρόλο που κάποιοι εργαζόμενοι μπορεί αναμφίβολα να ωφελούνται από αυτή, οι εμφανιζόμενες ασυμμετρίες στην πληροφόρηση και στη δύναμη, συνδυασμένες με την έλλειψη εύκολης και ελεύθερης διακίνησης των εργαζομένων (ιδίως διαμέσου των κρατικών συνόρων), οδηγούν τους εργάτες σε μειονεκτική θέση. Την ευέλικτη εξειδίκευση μπορεί να εκμεταλλευθεί μόνο το κεφάλαιο ως βολικό τρόπο για να εξασφαλίσει πιο ευέλικτα μέσα συσσώρευσης.

Οι δύο όροι -ευέλικτη εξειδίκευση και ευέλικτη συσσώρευση- έχουν εντελώς διαφορετικές εννοιολογικές αποχρώσεις. Το γενικό αποτέλεσμα είναι χαμηλότεροι μισθοί, αυξημένη εργασιακή ανασφάλεια και σε μερικές περιπτώσεις απώλεια επιδομάτων και εργασιακής προστασίας. Αυτές οι τάσεις είναι ευδιάκριτες σε όλα τα κράτη που ακολούθησαν τον νεοφιλελεύθερο δρόμο. (Δεδομένης της βίαιης επίθεσης σε όλες τις μορφές εργατικών οργανώσεων και εργατικών δικαιωμάτων και της μεγάλης στήριξης στις ογκώδεις, αλλά ως επί το πλείστον ανοργάνωτες εργατικές εφεδρείες σε χώρες όπως η Κίνα, η Ινδονησία, η Ινδία, το Μεξικό και το Μπαγκλαντές, η χαλιναγώγηση των εργαζομένων και η διατήρηση υψηλού ρυθμού εκμετάλλευσης της εργασίας φαινόταν ευθύς εξαρχής ως το κεντρικό χαρακτηριστικό της νεοφιλελευθεροποίησης. Όπως πάντα, η παλινόρθωση ή η διαμόρφωση της ταξικής ισχύος των ανώτερων τάξεων συμβαίνει εις βάρος των εργαζομένων.

ΠΗΓΗ: David Harvey, Νεοφιλελευθερισμός, 2007, Καστανιώτης, σελ 110