Το blog, για τους λόγους που βιώνουμε προσωπικά, οικογενειακά και κοινωνικά, αλλάζει την κύρια κατεύθυνσή του και επικεντρώνεται πλέον στην Κρίση.
Βασική του αρχή θα είναι η καταπολέμηση του υφεσιακού Μνημονίου και όποιων το στηρίζουν.
Τα σχόλια του Κρούγκμαν είναι χαρακτηριστικά:
...Άρα βασιζόμαστε τώρα σε ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα είναι αναγκασμένη να «πεθάνει στη λιτότητα» προκειμένου να πληρώσει τους ξένους πιστωτές της, χωρίς πραγματικό φως στο τούνελ.Και αυτό απλώς δεν πρόκειται να λειτουργήσει....[-/-]....οι πολιτικές λιτότητας οδηγούν την οικονομία σε τόσο μεγάλη ύφεση που εξανεμίζονται τα όποια δημοσιονομικά οφέλη, υποχωρούν τα έσοδα και το ΑΕΠ και ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ γίνεται χειρότερος.

Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2009

ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ Π. Σ. ΔΕΛΤΑ*


της Αλεξάνδρας Ιωαννίδου
Βαλκανικά σύμμεικτα, σελ 147-158
ΙΜΧΑ, 1995

Τα παιδικά κατεξοχήν βιβλία της Πηνελόπης Δέλτα με ιστορικό περιεχόμενο ή έστω αναφορές, δηλαδή τα «Για την πατρίδα» (1909), «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου» (1911), «Ο Μάγκας» (1935 —με αρκετές ιστορικές διηγήσεις) και «Στα μυστικά του Βάλτου» (1937)1, θα μπορούσαν να θεωρηθούν ένα είδος θεματικής ενότητας στο σύνολο του έργου της συγγραφέως. Κεντρικό συνδετικό στοιχείο της τετραλογίας που οδηγεί σε ένα τέτοιου είδους συμπέρασμα αποτελεί η εμμονή στη Μακεδονία ως τόπο εξέλιξης των ιστορικών γεγονότων που περιγράφονται. Από ό,τι φαίνεται από τις χρονολογίες έκδοσης των βιβλίων, η ενασχόληση με τη Μακεδονία αρχίζει για τη Δέλτα κατά τη δεκαετία 1900-1910 περίπου, όταν σε ένα πρώτο «μακεδόνικο κύκλο» γράφονται και εκδίδονται τα βιβλία «Για την πατρίδα» και «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου», ενώ αναζωπυρώνεται δημιουργικά και πάλι στα μέσα της δεκαετίας του '30 με την ολοκλήρωση κατ' αρχήν του «Μάγκα» και δύο χρόνια αργότερα του «Στα μυστικά του Βάλτου». Ο πρώτος κύκλος αναφέρεται στη βυζαντινή εποχή. Ανακαλώνται και εξαίρονται τα κατορθώματα των βυζαντινών στρατηγών κατά των Βουλγάρων εισβολέων και διεκδικητών της ένδοξης μακεδόνικης γης. Ο δεύτερος κύκλος, πιο σύγχρονος αυτή τη φορά, παρουσιάζει με γλαφυρό τρόπο τον αγώνα των Ελλήνων ενάντια στους Βουλγάρους στη Μακεδονία του σχετικά πολύ πρόσφατου μακεδόνικου αγώνα, εστιάζοντας το ενδιαφέρον ειδικά στη λίμνη των Γιαννιτσών, το «Βάλτο».

Στα πρώτα δύο μακεδόνικα μυθιστορήματα της η Δέλτα προσεγγίζει τον τόπο από ασφαλή χρονική απόσταση περιγράφοντας τους αγώνες των Βυζαντινών ενάντια στον ίδιο εχθρό, τους Βουλγάρους• το 1915 όμως έχει αρχίσει κιόλας να σχεδιάζει το «Στα μυστικά του Βάλτου»2. Δεν θα επεκταθούμε περισσότερο στους λόγους που ενέπνευσαν στη Δέλτα την ενασχόληση με τη Μακεδονία, ούτε και στις πηγές και στους τρόπους που μάζεψε τα αναγκαία στοιχεία και τις πληροφορίες για τα βιβλία της, αφού για αυτά τα θέματα έχουν ήδη γραφεί αρκετά3. Αυτό που κατ' αρχήν ενδιαφέρει είναι η ......
...παρουσίαση από τη Δέλτα των κατοίκων της Μακεδονίας και η προσέγγιση της εθνολογικής καθώς και γλωσσικής προβληματικής στον μακεδόνικο χώρο, μιας προβληματικής που ειδικά στα «Μυστικά του Βάλτου» φαίνεται να είναι πολύ πιο περίπλοκη απ' ό,τι στα αναφερόμενα σε παρωχημένες εποχές βιβλία της.

Στο μυθιστόρημα τα κριτήρια για την εθνολογική κατάταξη των κατοίκων εμφανίζονται ήδη συγκεχυμένα, κάτι που καλό θα ήταν να επισημανθεί καταρχήν. Έτσι από τη μια διαφαίνεται η άποψη, ότι η εθνική συνείδηση, άρα και η εθνικότητα του ατόμου εξαρτάται από τη γλώσσα την οποία μιλά, ενώ από την άλλη τονίζεται πως η γλώσσα δεν έχει να κάνει τίποτε με την εθνική συνείδηση και κατ' επέκταση με την εθνικότητα των ηρώων.

Για την πρώτη θέση συνηγορούν περιγραφές μορφών όπως αυτή του μικρού Γιωβάν, ο οποίος πρωτοεμφανιζόμενος ως «Βουλγαράκι» καταλαβαίνει αλλά δεν μιλάει καθόλου τα ελληνικά. «Πρέπει να μάθεις ελληνικά... Πρέπει να μην είσαι πια βούλγαρος», του λέει ο Αποστόλης ο οδηγός4. Προκειμένου να γίνει «αληθινός Έλληνας» ο Γιωβάν παραδίδεται αργότερα στη δασκάλα για να διδαχθεί τα ελληνικά5. Στο σπίτι της δασκάλας, και παρόλο που εκείνη ως γηγενής θα πρέπει να είναι πληροφορημένη, εκτυλίσσεται ο ακόλουθος διάλογος:
«- Πώς σε λένε; τον ρώτησε βουλγάρικα.
- Με λεν Γιωβάν, αποκρίθηκε ελληνικά ο μικρός.
- Μα δεν είσαι Έλληνας; έκανε η δασκάλα, ελληνικά κι εκείνη. Η προφορά σου είναι ξενική».
Κι όμως, όπως φαίνεται η δεύτερη γνώμη, ότι δηλαδή η γλώσσα δεν έχει καμία σχέση με την εθνική συνείδηση του κατοίκου της Μακεδονίας, επικρατεί, μια και επαναλαμβάνεται με έμφαση, ειδικά απέναντι σε φανατικούς αγωνιστές, όπως τον Βασίλη. Σ' αυτόν ο Αποστόλης ο οδηγός λέει χαρακτηριστικά για το Γιωβάν, κάνοντας μάλιστα χρήση της απαραίτητης τραγικής ειρωνείας αφού αναφέρεται στον ίδιο τον γυιο του συνομιλητή του6:
«- Είμαστε τόσο ανακατωμένοι... το ξέρεις καλύτερα και από μένα, κυρ - Βασίλη. Είναι βουλγαρόφωνος, μα δικός μας, ο παραγυιός μου —ένα παιδάκι τόσο δα! Μα τάχα ο καπετάν - Κόττας δεν ήταν βουλγαρόφωνος; Και ο Γκόνος δεν είναι; Και υπάρχουν πιο γνήσιοι Έλληνες πατριώτες απ' αυτούς; Ο παραγυιός μου, πως είναι ανηψιός του Πέιο τι σημαίνει; Μπορεί η μάνα του να ήταν Ελληνίδα. Μισεί τους Βουλγάρους κι έμαθε ελληνικά. Τον έχω βάλει στης κυρίας Ηλέκτρας, της δασκάλας του Ζορμπά. Τον λένε Γιωβάν. Θα τον κάνομε Γιάννη».
Το ότι ο Γιωβάν πηγαίνει σε ελληνικό σχολείο ανταποκρίνεται στην εξέλιξη των βουλγαρόφωνων παιδιών, όπως αυτή σχεδιαζόταν και πραγματοποιούνταν με τη βοήθεια των ελληνικών αρχών. Αφού στέλνονταν σε ελληνικά σχολεία για να διδαχθούν σωστά τη γλώσσα, συχνά κατέληγαν να γίνονται ακόμα και αξιωματικοί του ελληνικού στρατού, όπως μαρτυρεί ο Γερμανός Καραβαγγέλης στα απομνημονεύματα του7. Ο Γ. Χ. Μόδης αναφέρει, ότι από πολύ παλιότερα, ήδη το 1885 ή 1886 είχε γίνει λόγος από την κυβέρνηση «να παραλάβουν όλη την τελευταία τάξι του γυμνασίου του Μοναστηρίου και να την εισαγάγουν στη Σχολή των Ευελπίδων» —προφανώς βέβαια προκειμένου να οξύνουν τον πατριωτισμό και την εθνική υπερηφάνεια των παιδιών στο έπακρο8.
Χαρακτηριστική είναι η έκφραση «βουλγαρόφωνος, αλλά Έλληνας στην ψυχή», αυτολεξί όπως τη βρίσκουμε και στα απομνημονεύματα του Γερμανού Καραβαγγέλη9.

Αλλο κριτήριο θεωρείται η πίστη, το θρήσκευμα των ηρώων —ένα κριτήριο το οποίο ναι μεν εννοείται στο διαχωρισμό ανάμεσα σε εξαρχικούς και πατριαρχικούς καθώς και σε Οθωμανούς, αλλά δεν αναλύεται για ευνόητους λόγους, μια και για τους μικρούς αναγνώστες της Δέλτα η εμβάθυνση σε ενδοεκκλησιαστικές διαφορές ομόθρησκων μόνο απορία θα προκαλούσε. Ο πατριαρχικός αντιπαρατίθεται στον εξαρχικό σχεδόν με την ίδια έμφαση που αντιπαρατίθεται ο χριστιανός στον μωαμεθανό, κι όμως —κοινή αναφορά και απαράβατο μέσο πιστοποίησης του ιερού όρκου και για τους Βουλγάρους και για τους Έλληνες αποτελεί το «φίλημα του σταυρού» και ο «όρκος στο ευαγγέλιο». Η αντίφαση και εδώ δεν είναι εύκολο να αποφευχθεί, μια αντί¬φαση, που ίσως πια δεν μπορεί κανείς να καταλογίσει στη συγγραφέα, όσο στον ίδιο τον χρόνο και τον τόπο. Σίγουρα δεν ήταν τότε εύκολο να περιγραφεί σε οποιονδήποτε αναγνώστη —πόσο μάλλον στους νέους— μια κατάσταση που με λίγα λόγια ο Μόδης την απέδιδε ως εξής: «Ήταν πραγματικά περίπλοκο το ζήτημα αυτό. Μια ανάμικτη σαλάτα είχε ονομασθεί «Μασε ντόαν». Γλώσσες, γλωσσικά ιδιώματα, θρησκείες, αιρέσεις, πολιτισμοί, λογιών-λογιών προπαγάνδες, βλέψεις, επιρροές, διασταυρώνονταν, ανακατεύο¬νταν, μπερδεύονταν»10. Έτσι λοιπόν δικαιολογείται γιατί το πρόβλημα του «ποιος είναι τι» και του «ποιος πολεμά για ποιον» ούτε και στη διήγηση της Δέλτα δεν βρίσκει τη λύση του. Υπάρχουν κατά τη Δέλτα οι μη αμφισβητήσιμοι τόσο στη γλώσσα όσο και στην εθνικότητα Έλληνες ή Ρωμιοί, είτε Μακεδόνες είναι αυτοί, Γρεκομάνοι11, είτε «Γιουνανλήδες», δηλ. Παλαιοελλαδίτες, Κρητικοί και Στερεοελλαδίτες, και υπάρχουν και οι πολλές περιπτώσεις των αλλόφωνων αλλά ελληνόφρονων ηρώων, που μπορούν αλλά δεν θα έπρεπε να παρεξηγηθούν από τον αναγνώστη.

Στο μυθιστόρημα όμως γίνεται διαδοχικά λόγος και για βουλγαρίζοντες σε αντίθεση με τους βουλγαρόφωνους χωρικούς που μπορεί να είναι και ελληνόφρονες, για σλαβόφωνους, αλβανόφωνους και Αλβανούς, για ρουμανίζοντες , βλαχόφωνους, Κουτσόβλαχους, για Τούρκους, Οθωμανούς και Μουσουλμάνους.

Φυσικά την πρώτη θέση σε όλο αυτό το συνονθύλευμα των χαρακτη¬ρισμών κατέχει η αντιπαράθεση μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων, μια αντιπαράθεση εθνική, θρησκευτική και γλωσσική που συμπληρώνει αλλά και κορυφώνει τις περιγραφές στα προηγούμενα μυθιστορήματα, ειδικά στο «Για την πατρίδα» και στο «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου».

Στα χρόνια που μεσολάβησαν ανάμεσα στις γραφές των ιστορικών βιβλίων της Δέλτα παρατηρείται μια εξέλιξη στη στάση της συγγραφέως απέ¬ναντι στους Βουλγάρους. Στα πρώτα βιβλία της η Δέλτα παρουσιάζει τον Βούλγαρο στρατηγό Δραξάν ως γενναίο άνθρωπο, μη εξαγοράσιμο, αφού η αγάπη για την ελευθερία και «τα βουνά της πατρίδας του» τον αναγκάζουν δύο φορές να εγκαταλείψει την άνετη ζωή στη Θεσσαλονίκη για να γυρίσει πίσω στη γη του12. Εξάλλου και στα δυό μυθιστορήματα του πρώτου «μα¬κεδόνικου κύκλου» οι θηριωδίες των Βουλγάρων πολεμιστών σε τίποτε δεν υπερτερούν σε σχέση με αυτές των Ελλήνων στρατιωτών —ανάμεσα στις οποίες αναφέρεται και η τρομερή ομαδική τύφλωση της βουλγαρικής στρατιάς από τον Βασίλειο τον Βουλγαροκτόνο, δίνοντας την αληθινή εικόνα της σκληρότητας στον πόλεμο. Σε αντίθεση με τις περιγραφές «Στα μυστικά του Βάλτου», στα πρώτα αυτά βιβλία αποφεύγονται οι γενικεύσεις στο χαρακτηρισμό των Βουλγάρων. Η τρομερή μορφή του αιμοβόρου Ιβάτζη έρχεται σε αντίθεση με αυτή του σκληρού αλλά δίκαιου Σαμουήλ.

Αντίθετα, στα «Μυστικά του Βάλτου» ακόμα και οι Τούρκοι έχουν πολύ περισσότερη «μπέσα» από τους Βουλγάρους (σε μια συνεννόηση με τον Τούρ¬κο Χαλίλμπεη ο Αγρας φαίνεται να λέει: «...ξέρω ότι ο Τούρκος, σα δώσει μπέσα, δεν καταπατά το λόγο του»)13, ενώ οι Βούλγαροι εμφανίζονται εκδι¬κητικοί συχνά χωρίς λόγο, «άγριοι και απολίτιστοι»14, αιμοβόροι, αποκα¬λούνται επανειλημμένα «γουρουνομύτες»15, και μάλιστα περιγράφονται να έχουν δικιά τους μυρωδιά (έτσι ώστε να λέει με περιφρόνηση ο Αποστόλης στο Γιωβάν: «Και θα στείλεις πίσω του Αποστόλ Πέτκωφ αυτά που φορείς. Βρωμούν βουλγαρίλα!»16 ή να εκθειάζεται η χρησιμότητα του Μάγκα στον αγώνα γιατί, όπως λέει ο Περικλής —ο ήρωας που μεταπηδάει από το μυθι¬στόρημα «Ο Μάγκας» στη δράση του Βάλτου—«Οι Έλληνες ίχουν άλλη μυ¬ρωδιά από τους Βουλγάρους ή και άλλους ξένους»17). Και το πρόσωπο των Βουλγάρων είναι για τη Δέλτα εύκολα αναγνωρίσιμο, αποτελώντας ένα από τα σημεία όπου η συγγραφέας εμφανίζεται αρκετά εμπαθής και εν μέρει δικαιώνει τον αυστηρό κριτή της, τον Χ. Σακελλαρίου, στην κατηγορία του για πραγματικό «εθνικιστικό μίσος» απέναντι στους Βουλγάρους18. Ένας αιχμά¬λωτος Βούλγαρος στο Βάλτο σκιαγραφείται με τα εξής λόγια: «Ήταν τύπος Σλάβου, με μικρά πονηρά μάτια που δεν αντάμωναν ποτέ το βλέμμα του άλλου, με σκληρό άπονο στόμα και κοντό στενό μέτωπο»19.

Οι Τούρκοι —ομολογουμένως με συνέπεια απέναντι στις περιγραφές των οπλαρχηγών και στη διαμόρφωση των εθνικών αντιδικιών στη Μακεδονία εκείνα τα χρόνια— παρουσιάζονται ως το «μικρότερο κακό». Ήδη στο «Μάγκα» ο Βασίλης ξεκαθαρίζει τη σύγχυση που επικρατεί στις σειρές των μικρών πρωταγωνιστών του βιβλίου όσον αφορά τον προαιώνιο εχθρό των Ελλήνων, τονίζοντας ότι τώρα χειρότερος και πιο επικίνδυνος εχθρός είναι οι Βούλγαροι:
«- Και γιατί έφυγες από τη Μακεδονία; ρώτησε ο Λουκάς.
- Ε... Γιατί δεν τα πάμε καλά με τους εκεί!
- Τι; Μαλώνετε;
- Ε, ναι, μαλώνουμε.
- Με τους Τούρκους; Τους κακούργους! Και πολέμησες, Βασίλη;
- Βέβαια... πολέμησα.
- Και σκότωσες πολλούς Τούρκους;
- Σκότωσα... Μα δεν πολεμούσαμε τους Τούρκους.
- Ποιους λοιπόν;
- Τους Βουλγάρους.
- Τους Βουλγάρους; Γιατί; έκανε η Αννα.

- Μα πες μου, Βασίλη, είπε μπερδεμένος ο Λουκάς. Και ο Μήτσος όλο λέγει κακό για τους Βουλγάρους, και πως είναι εχθροί μας. Μ' αυτοί δεν είναι Χριστιανοί;
- Λεν πως είναι. Μα καλύτερα να μην ήταν. Είναι χειρότεροι από τους Τούρκους»20.

Στη σύγκριση Τούρκων και Βουλγάρων η Δέλτα ακολουθεί ή απλώς συμφωνεί με τον Ίωνα Δραγούμη, που στο «Μαρτύρων και Ηρώων αίμα» τονίζει πως οι Βούλγαροι θα είναι οι «εχθροί των ερχόμενων αιώνων», σε αντίθεση με τους Τούρκους που ήταν «οι εχθροί των περασμένων χρόνων»21. Την ίδια άποψη υποστηρίζει σε ένα γράμμα του προς τη συγγραφέα και ο Κωστής Παλαμάς το 1909, λέγοντας ότι «ο Βούλγαρος» είναι ο «πιο επικίντυνος, ίσως και ο πλέον επίμονος από τους πολέμιους της φυλής μας»22. Συμβιβαστικότερη στην αξιολόγηση της πολιτικής κατάστασης και ειδικότερα του ρόλου των Βουλγάρων στη Μακεδονία αποδεικνύεται η Δέλτα όταν βάζει στο στόμα του καπετάν Ματαπά (Μιχαήλ Αναγνωστάκου) τα ακόλουθα λόγια: «- Εδώ πολεμούμε Βουλγάρους και Ρουμούνους, σ' έδαφος τρίτου εχθρού, του Τούρκου, που, αντί να μας προστατεύει όλους, μας διαιρεί για να επιβάλλεται καλύτερα και μας εξοντώνει όπου μπορεί, και τους μεν και τους δε, τον καθένα χωριστά και όλους μαζί»23, αλλά και όταν προσπαθεί να δικαιολογήσει τη ρομαντική στάση του Αγρα, κάνοντας τον να λέει «Πολύ αίμα χύθηκε και.πολύ υπέφεραν οι δυστυχισμένοι χωρικοί στην ύπαιθρο, όπου εκτεθειμένοι, πότε στην εκδίκηση των Βουλγάρων και πότε των Ελλήνων, και πάντα τιμωρημένοι απ' τον κοινό εχθρό, τον Τούρκο, που πίεζε, φορολο γούσε, φυλάκιζε και κρεμνούσε, χωρίς να ξέρει ούτε γιατί ούτε πώς, μόνο και μόνο για να τρομοκρατεί, και διαιρώντας να κυβερνά!»24. Να λοιπόν που και σ' αυτό το σημείο η Δέλτα ίσως και με τον σκοπό να συμπεριλάβει στον προβληματισμό της όλες τις απόψεις για το ζήτημα παρουσιάζεται πιο διαλλακτική με τους Βουλγάρους και αυστηρότερη με τους Τούρκους, διακινδυνεύοντας φυσικά και πάλι το «φάσκειν» και «αντιφάσκειν»25.

Όσο για τις άλλες εθνότητες —οι Αλβανοί εμφανίζονται πολύ λίγο και με αδιάφορο ρόλο26, ενώ οι Ρουμάνοι περιγράφονται ως οι «συνηθισμένοι προδότες των ελληνικών σωμάτων, που πάντα γίνονταν ένα με τους Βουλγάρους για να καταστρέψουν τους Γραικούς», χαρακτηρισμός που πιστοποιείται και με την περιγραφή της σύλληψης και ανάκρισης από τον Αγρα ενός, όπως ο ίδιος υποτίθεται ότι λέει, «κάλπικου Ρουμούνου»27.

Σκοτεινά εμφανίζονται τα πράγματα και όσον αφορά τις γλώσσες, τις διαλέκτους, τις προφορές της Μακεδονίας, αν και σ' αυτή τη σύγχυση σίγουρα συνέβαλαν οι μαρτυρίες από τον αγώνα, η ίδια η πραγματικότητα. Η άποψη στην αρχή του βιβλίου ότι οι κάτοικοι της Μακεδονίας είχαν ως γλώσσα «τη μακεδονίτικη, ένα κράμα και αυτή από σλαβικά και ελληνικά, ανακατωμένα με λέξεις τούρκικες», καθώς και δύο ακόμα αναφορές στη «μακεδονίτικη διάλεκτο» αναιρούνται από την ίδια τη δράση και την περιγραφή των γλωσσών που χρησιμοποιούνται από τους ήρωες28.

Στη συνείδηση αλλά και την καθημερινότητα των ηρώων που κινούνται «Στα μυστικά του Βάλτου» ο γλωσσικός προβληματισμός είναι έντονος, πολύ συχνά η συνεννόηση είναι δύσκολη, τόσο δύσκολη όσο και ο διαχωρισμός του εχθρού από τον φίλο με γνώμονα τη γλώσσα. Απιαστο όνειρο θα ήταν σίγουρα για τους οπλαρχηγούς του τελευταίου αυτού μακεδόνικου μυθιστορήματος η ξεκάθαρη κατάσταση που επικρατούσε «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου», όταν ο φίλος σίγουρα γνώριζε ελληνικά ακόμα κι αν ήταν αναγκασμένος να τα ψιθυρίζει, ενώ ο εχθρός ήταν ξενόφωνος. Η γνώση άλλης γλώσσας εκτός από την ελληνική είναι σπάνια ιδιότητα στις γραμμές των οπλαρχηγών —εκτός και αν αυτοί είναι σλαβόφωνοι, όπως ο καπετάν Γκόνος. Σε ένα σημείο, όταν γίνεται λόγος για τον αξιωματικό του ελληνικού στρατού, τον υπομοίραρχο Σπυρομίλιο ή καπετάν Μπούα που γνωρίζει βουλγάρικα, η Δέλτα κάνει ενδεχομένως χρήση της πληροφορίας του Κ. Μαζαράκη-Αινιάν που στα απομνημονεύματα του μιλάει για οργάνωση μαθημάτων βουλγαρικής από το ΥΠΕΞ «με δάσκαλον κάποιον Ηλίαν εκ Ζαγοριτσάνης»29. Οι διερμηνείς θεωρούνται απαραίτητοι και χρησιμοποιούνται συνεχώς σχεδόν, ακόμα και σε στιγμές κρίσιμες, μέσα στη μάχη.

Κοινό σημείο σε όλα τα ιστορικά μυθιστορήματα της Δέλτα που θα μπο¬ρούσαν να χαρακτηριστούν και μυθιστορήματα κατασκοπείας με ιστορικό δι¬δακτικό περιεχόμενο είναι η γνώση της ξένης γλώσσας ως χάρισμα κατα¬σκοπευτικό, ως προσόν που επιτρέπει στον συνήθως νέο και άφοβο ήρωα να υπηρετήσει την πατρίδα του στα κρυφά προσφέροντας έργο πολύτιμο μέσα από τις γραμμές του εχθρού. Ειδικά η γνώση της βουλγαρικής θεωρείται για τη Μακεδονία της Πηνελόπης Δέλτα το κυριότερο πιστοποιητικό για μια τέτοια αποστολή —κι εδώ δεν θα ήταν αυθαίρετο αν υποστηριζόταν ότι ο Αποστόλης από τα «Μυστικά του Βάλτου» θα μπορούσε να θεωρηθεί μορφή συγγενής και εκσυγχρονισμένη συνέχεια του Μιχαήλ και περισσότερο του Κωνσταντίνου από «Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου». Κυρίως τα βουλγάρικα και σπανιότερα τα τούρκικα χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά κρυφών μηνυμάτων, για καμουφλάζ, για παραπλάνηση του εχθρού, κάπου μάλιστα το βουλγάρικο τραγούδι αποπροσανατολίζει τον εχθρό30. Τα ελληνικά συνήθως ψιθυρίζονται, ενώ ο εχθρός δεν μοιάζει να έχει την πονηριά του Έλληνα για να κάνει χρήση κατασκόπων με γλώσσα την ελληνική. Υπερβολική φαίνεται η απαγόρευση στον Κρητικό καπετάν Τυλιγάδη να μη μιλάει τα ελληνικά με κρητική προφορά γιατί ο εχθρός τον αναγνωρίζει31. Οι Έλληνες πάλι προδίδονται όταν μιλούν βουλγάρικα λόγω της προφοράς τους (και αντίθετα)32, ενώ η δυσπιστία απέναντι στο βουλγαρόφωνο ακόμα και όταν αυτός ξέρει ελληνικά είναι προφανής (όπως φαίνεται από τα λόγια του Νικηφόρου στο Γιωβάν «...και δεν ξέρεις καν τα ελληνικά. Πώς να σε πιστέψω;»)33.

Η διγλωσσία, συχνά τριγλωσσία, των ηρώων ανταποκρίνεται σίγουρα στα δεδομένα της εποχής, κάποτε όμως η Δέλτα παρουσιάζει τους ήρωες της να κάνουν, για διαφορετικούς ο καθένας λόγους, διάλογο σε δύο γλώσσες συγχρόνως (η κυρία Ηλέκτρα απευθύνεται στα βουλγάρικα στον Γιωβάν από καλοσύνη, για να την καταλαβαίνει, και εκείνος απαντάει ελληνικά από εθνική υπερηφάνεια)34. Μερικές φορές η Δέλτα ξεχνάει να σημειώσει τη γλώσσα που συνεννοούνται οι ήρωες, αν και σε άλλα σημεία έχει φανεί ότι για συγκεκριμένες μορφές η γλώσσα την οποία χρησιμοποιούν δεν είναι κα¬θόλου αυτονόητη35. Και εδώ στο επίκεντρο είναι τα βουλγάρικα, που ονομά¬ζονται βουλγάρικα σε όλα τα σημεία αναφοράς τους εκτός από μία περί¬πτωση, όπου γίνεται λόγος για τη «σλαβομακεδονική», όρος αρκετά πρωτό¬τυπος ακόμα και σήμερα36.

Κλείνοντας ας σημειωθεί ότι η Δέλτα επιδιώκει και καταφέρνει μέσω της περιγραφής των γλωσσών, ακόμα και της προφοράς των ομιλούντων, κάποτε μέσω της φωνητικής απόδοσης βουλγάρικων προτάσεων —κυρίως επιφωνημάτων, αλλά και ολόκληρων προτάσεων (ειδικά το τρομοκρατημένο επιφώνημα «ολελέ μάικου» που αποδίδει πιστά τη φωνητική μετατροπή του άτονου ο σε ου στα βουλγάρικα επαναλαμβάνεται δύο φορές, ενώ όσο πιστά γίνεται καταγράφεται και η προσταγή «χβανέτε γκι! χβανέτε γκι φσίτσκι ζίβι! Τε σα μάλκο»)37, να τονίσει το μυστηριακό, επικίνδυνο του αγώνα, εντάσσοντας μάλιστα μέσα στο ίδιο της το κείμενο και καθιερώνοντας κατά κάποιο τρόπο στη συνείδηση των αναγνωστών της λέξεις τούρκικες ή βουλγάρικες που χρησιμοποιούνταν στη διάρκεια του αγώνα, όπως «πλάβα», «πλατσί», «βοεβόδας», «τσορμπατζής», «γιουβάρια», «παλιούρια»κ.ά. Σ' αυτά η Δέλτα είναι συνεπής, ακολουθεί τη φωνητική μεταγραφή, με εξαίρεση την απόδοση της κουλακιώτικης προφοράς, που μάλλον είναι λανθασμένη38.

Πολλά θα μπορούσαν να γραφούν ακόμα για την απόδοση της εθνολογικής και γλωσσολογικής προβληματικής στη Μακεδονία από τη Δέλτα —σίγουρο πάντως είναι, ότι, αναλαμβάνοντας ένα τέτοιο εγχείρημα η συγγρα¬φέας μπήκε ολοφάνερα σε πεδία άγνωστα που αναγκαστικά την οδήγησαν σε ασάφειες και αντιφάσεις.

Πάντως, πέρα από κάθε κριτική, το έργο της δικαιώνεται πρωταρχικά από τις γενιές των ακούραστων μικρών αναγνωστών της, ανάμεσα στους οποίους κάθε Έλληνας λίγο-πολύ βρέθηκε στην παιδική του ηλικία και που σίγουρα ελάχιστα στάθηκαν στα προβλήματα που αναφέρθηκαν εδώ για να διδαχθούν τελικά πρωταρχικά τις «ιδέες», που όπως η ίδια έγραψε σε ένα γράμμα της «γυρεύω να βάλω στο μυαλό των Ελληνοπαίδων»39.

*Οι Παραπομπές περιέχονται στο βιβλίο.

50 σχόλια:

  1. Πολυ καλο αρθρο!!Και το quiz της ημερας!!Ποιος ειναι ο εγγονος της κ βρισκεται στη αντιπολιτευση κ αποτελει τον χειροτερο εφιαλτη των βουλγαροκομιτατζηδων που θελουν να λεγονται Μακεδονες!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Είχα διαβάσει πριν από χρόνια αυτήν την "εργασία" και ομολογώ ότι την βρήκα επιπόλαιη από πολλές πλευρές. Δηλαδή τι θέλει να μας πει αυτή η καλή κυρία που το έγραψε; Ότι η Δέλτα ήταν πατριώτισσα και τα έβλεπε μόνον από την ελληνική σκοπιά; Και λοιπόν; Πολύ καλά έκανε! Το φαιδρό της υπόθεσης είναι ότι πολλοί εθνομηδενιστές με χαμηλό μορφωτικό και (πιθανότατα) πνευματικό επίπεδο, χρησιμοποιούν τα μυθιστορηματικά κείμενα της Δέλτα ως πραγματική Ιστορία και αντλούν βλακώδη επιχειρήματα, του τύπου: "Όπως γράφει και η Δέλτα..."!!!
    Το μόνο σοβαρό σημείο της εργασίας είναι η διαπίστωση: "Πολλά θα μπορούσαν να γραφούν ακόμα για την απόδοση της εθνολογικής και γλωσσολογικής προβληματικής στη Μακεδονία από τη Δέλτα —σίγουρο πάντως είναι, ότι, αναλαμβάνοντας ένα τέτοιο εγχείρημα η συγγρα¬φέας μπήκε ολοφάνερα σε πεδία άγνωστα που αναγκαστικά την οδήγησαν σε ασάφειες και αντιφάσεις..."

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Καλό θα ήταν να δούμε και ποια είναι αυτή που ασκεί κριτική στην Πηνελόπη Δέλτα.
    Πρόκειται για την Αλεξάνδρα Ιωαννίδη, πρώην σύμβουλο του ΓΑΠ και μέλος του ΚΕΜΟ η οποία υποστήριξε κάποτε ότι ο Παρλίτσεφ έγραφε στα "σλαβομακεδονικά".
    Τι και αν ο ίδιος ο Παρλίτσεφ δήλωνε Βούλγαρος, τι και αν έγραφε στα βουλγαρικά.
    Αυτά συμβαίνουν όταν ανακατεύεται η επιστήμη με την πολιτική σκοπιμότητα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. 5:23 και ο Μισίρκοφ Βουλγαρομακεδόνας αυτοπροσδιοριζόνταν αλλά οι "Μακεδονικές υποθέσεις" σε Σλαβομακεδονική διάλεκτο τις έγραψε.
    Μήπως είναι κάτι παρόμοιο και αυτό με τον Παρλίτσεφ;
    Επίσης η Ιωαννίδου διαχωρίζει τις Σλαβομακεδονικές διαλέκτους με την γλώσσα της FYROM.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ακρίτα ας μην μιμηθούμε και το Φρήντμαν που παρουσίαζε Βούλγαρους εθνικιστές του 19ου αιώνα ως τους πρώτους "μακεδόνες λογοτέχνες".
    Στα βουλγαρικά που σπούδασε την εποχή εκείνη έγραψε τα έργα του ο Παρλίτσεφ.
    Ως βουλγαρικά τα αναφέρει άλλωστε και ο ίδιος. Ο όρος "σλαβομακεδονικά" χρησιμοποιήθηκε αυθαιρέτως από την Ιωαννίδου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Βιβλιόφιλε ο λόγος που έβαλα αυτό το άρθρο είναι ο εξής:
    Η Ιωαννίδου σε δύο μεταγενέστερα άρθρα της αποδομεί επιστημονικά τα επιχειρήματα των Σκοπιανών σε ότι αφορά τo ABECEDAR. θεωρεί την γλώσσα του ως άγνωστη και απροσδιόριστη και σίγουρα δεν έχει καμμιά σχέση με αυτήν της FYROM. Μάλιστα όλα αυτά τα είπε μπροστά στους Ουρανοτοξίτες, Κωστόπουλους και γενικά στους υποστηρικτές του Σλαβομακεδονισμού εν Ελλάδι. Και φυσικά δεν μπορούσαν να πουν τίποτα διότι η Ιωαννίδου από όσο έμαθα είναι ίσως η κορυφαία γλωσσολόγος Σλαβικών γλωσσών στην Ελλάδα και έτσι οποιαδήποτε από τα γνωστά Σκοπιανά μπουρδο-επειχείρηματα έπεφταν στο κενό.

    Σε ότι αφορά την κριτική της συμφωνώ ότι όταν συμπίπτουν επιστήμη και πολιτική δύσκολα βγάζουμε κοινό αποτέλεσμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. 5:39 έχω διαβάσει 4 άρθρα της όπως και την διαλέξη της στο Συνέδριο του 1998 για τις γλώσσες που έκανε το ΚΕΜΟ(εκεί που κόλλησε στην γωνία τους Σλαβομακεδονιστές για το ABECEDAR) και πουθενά δεν διάβασα κάτι παρόμοιο με αυτά που υποστηρίζει ο Φρήντμαν.
    Νομίζω ότι την αδικείς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Ακρίτα υπάρχει κάπου αυτή η διάλεξη;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Ακρίτα,

    μερικοί αντιμετωπίζουν την γλώσσα επιπόλαια.
    Ότι γαυγίζει είναι σκύλος και ότι νιαουρίζει γάτα.
    Οι Σκοπιανοί και οι υποστηριχτές τους στηρίζονται στη γλώσσα και την θεωρούν στοιχείο, αν όχι απόδειξη, της διαφορετικότητας τους.
    Ας μας γράψει κάποιος για την γλώσσα των Πομάκων. Μιλούν οι συμπολίτες μας το ίδιο βουλγάρικο ιδίωμα με τους Σκοπιανούς.
    Ούτε Σλάβοι είναι, ούτε Βούλγαροι, ούτε Τούρκοι.
    ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΙ. Έχουν ελληνική συνείδηση αλλά μιλούν "σλαβομακεδονικά".

    Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ. ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΑΔΑ!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Yauna Takabara είναι αδύνατον να μην συμφωνήσω μαζί σου. Οι Σκοπιανοί στην Ελλάδα (αλλά και οι υποστηρίχτες τους) εδώ και χρόνια προσπαθούν χρησιμοποιώντας την γλώσσα ως μέσο ολοκληρωτικής προπαγάνδας για να δείξουν την διαφεροτικότητα τους. Και φέρνω σαν παράδειγμα το ABECEDAR όπου ενώ σημαίνει αλφαβητάριο στις τοπικές διαλέκτους στην Μακεδονία, στην FYROM χρησιμοποιούν την λέξη BUKVAR.!!!
    Επίσης Βούλγαρος μου είπε ότι και οι Πομάκοι χρησιμοποιούν το ABECEDAR σαν ορισμό στο αλφαβητάριο. Δυστυχώς όμως δεν το έχω επιβεβαιώσει ακόμα.

    Για τους Πομάκους ότι και να πεις είναι λίγα. Είναι μία ντροπή του νεοελληνικού κράτους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Νίκο η διάλεξη της Ιωαννίδου και γενικά όλα τα Συνέδρια που αφορούν τις γλώσσες στην Ελλάδα είναι στο βιβλίο "Γλωσσική ετερότητα στην Ελλάδα" από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια.
    Εκεί έχω βρει πολλά λαβράκια όπως ότι οι στίχοι των τραγουδιών που ακούγονται στα πανηγύρια ή αναρτούνται από τους Σκοπιανούς στο youtube είναι όλα μεταγνέστερα του 1950 και φυσικά εισαγώμενα από το κράτος της FYROM.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. http://www.facebook.com/group.php?gid=11089673851#/group.php?v=wall&gid=11089673851


    Δειτε στο μεσον περιπου του γκρουπ ποιος δινει χερετισματα στα αδερφια του,τους Τουρκους απο το Λεριν!!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Ακρίτα,

    επειδή έχω ιδίαν αντίληψη επί του θέματος, και επειδή στην στρατιωτική μου θητεία (πυροβολικό) γνώρισα πολλούς Πομάκους, θεωρώ ότι η πολιτική όλων των κυβερνήσεων είναι για τα΄ναθεμα.
    Οι άνθρωποι είναι ΕΛΛΗΝΕΣ. Γνήσιοι ΜΑΚΕΔΟΝΕΣ.
    Τους σπρώχνουν με τις λανθανσμένες πολιτικές στις αγκάλες των εχρθρών του έθνους μας.
    Ακρίτα,
    ακόμη και η VMRO τους έχει ξεχασμένους.
    Αν δεις όλους τους χάρτες τους, είναι εκτός κυριαρχίας της "Αγιατικής Μακεδονίας" και "Μακεδονίας του Πιρίν".
    Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ, ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΑΔΑ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Μπορείς να ρωτήσεις και κανά ντόπιο σλαβόφωνο αν και τα τραγούδια του Νοβάκη είναι "ντόπια της Αιγιακής Μακεδονίας"...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. Νομίζω έχω αναφερθεί αρκετές φορες στις ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΥΣ που μιλούσανε οι κάτοικοι του Βορειου τμήματος της σημερινής Ελληνικής Μακεδονίας αλλα και περιοχών του σημερινού κράτους των Σκοπιων.

    Αρκετοί που γνωρίζουν έχουν αναφερθεί και στο γλωσσικό πρόβλημα της Βουλγαρίας μετά την ίδρυση του σύγχρονου Βουλγαρικου κράτους. Τελικά οι Βούλγαροι έκαναν το λάθος (μάλλον ευτυχώς για εμάς και τους Σκοπιανούς) να υιοθετήσουν τις Βορειο-Aνατολικές Βουλγαρικές διαλέκτους ως επίσημη γλώσσα του κράτους τους και όχι της Nοτιο-δυτικές που ομιλούνταν στις περιοχές που ανέφερα παρα πάνω. Παρόλα αυτά η Σοφια η οποια βρίσκεται κοντά στα Σερβικα σύνορα ομιλούσε Νοτιοδυτικές διαλέκτους. Η πόλη αυτή είναι η πρωτεύουσα της Βουλγαρίας!!!

    Όσο για τους Πομάκους πρόκειται το πιθανότερο για ΒΟΥΛΓΑΡΟΥΣ Βογομίλους που κατά την διάρκεια της Οθωμανικής κατάκτησης εξισλαμίσθηκαν. Κάποιοι ΗΛΙΘΙΟΙ Σκοπιανοί τους βαφτίζουν ως Μακεδόνες αφού σύμφωνα με την propaganda τους οποιος μιλάει ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ στην Ελλάδα είναι συνπατριοτης τους "Εθνικά Μακεδόνας" (Αλλιώς το επιχείρημα περί Εθνικά "Μακεδόνων" καταρρέει).

    Όσο αφορά το Ελληνικό κράτος για δεκαετίες τους κατέτασσε στην ίδια ομάδα με τους Τουρκογενείς-τα τελευταία χρονια κάποιοι που προσπαθούν να συναγωνιστούν σε ηλιθιότητα τους Σκοπιανούς τους βαφτίζουν ως γηγενές Θρακικό φύλο η ακόμη και Στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου (εδώ η βλακεία τους συμπίπτει με αυτή τον Σκοπιανών αφού και οι 2 βλέπουν απογόνους αρχαίων Μακεδόνων που μιλάνε ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ).

    Οι Τούρκοι από την άλλη ακολουθώντας ηλίθια επιχειρήματα κατάφεραν να τους εμφυσήσουν Τουρκικη συνείδηση (και λόγο κοινής θρησκείας). Οι μικτοί γάμοι μεταξύ Τουρκογενών και Πομάκων δίνουν και περνούν. Τέλος για να δικαολογήσουν το ότι οι Πομάκοι έχουν καθαρά (Σλάβο-Βουλγαρικα χαρακτηριστικά) δηλαδή ανοιχτό τύπο δέρματος καστανα ξανθά μαλλιά γαλάζια/πράσινα ματια ανταγωνίζονται και αυτοί σε ηλιθιότητα τους πιο πάνω αφού λένε ότι κατάγονται από τα Τουρκικα φυλα που εισέβαλαν στην Ρωσία από την κεντρική Asia και αργότερα κατέβηκαν στα Βαλκάνια και φτάσανε στην Θράκη (Προφανώς αν και εισβολείς ξάνθυναν από τους Ρώσους!!!).

    Η Ηλιθιότητα στην υπηρεσία του Σκοπιανού και Τουρκικου Εθνικισμού (Αν και τα τελευταία χρονια ακόμη και κάποιοι Έλληνες μπαίνουνε στον πειρασμό...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  16. 11:39 ουσιαστικά η γλώσσσα που υιοθέτησαν οι Βούλγαροι είναι αυτή των Κωνσταντινουπολιτών Βουλγάρων του 19ου αιώνα, η οποία είναι πιο "ευγενική" από τις άλλες Βουλγαρικές διαλέκτους και φυσικά ανήκει στις Βορειο-Βουλγαρικές. Άλλωστε η Βουλγαρική παροικία ήταν πολύ ανεπτυγμένη πολιτισμικά εκείνη την περίοδο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  17. 11:29 ρωτάω εσένα για το εάν υπάρχει καταγραφή τραγουδιών, στίχων κλπ προ εμφυλίου που να μιλάει για "Αιγαιακή Μακεδονία" κλπ ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  18. 9:01 εδώ και χρόνια οι Σλαβομακεδονιστές συνεργάζονται ανοιχτά με τους κεμαλιστές της Θράκης. Δεν είναι κάτι το καινούργιο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  19. Όταν η κα Ιωαννίδου δεν θέλει να ανακατέψει την επιστήμη με την πολιτική, τότε εκφράζει με ακρίβεια τα πορίσματα της σύγχρονης γλωσσολογίας.
    Δεν βρίσκω κάτι αυθαίρετο σε καμία εργασία της, είναι σωστή και μεθοδική σε όλα της.
    Οποιοσδήποτε έχει κάποια αντίρρηση, ας την αντικρούσει με επιχειρήματα. Εγώ δεν βρίσκω κανένα προβληματικό σημείο σε γλωσσολογικό τουλάχιστον επίπεδο.
    Προσωπικά δεν πιστεύω, ότι βγαίνει τίποτα αν κάτσεις να ασχοληθείς με ένα μυθιστόρημα και το δεις πέρα από την λογοτεχνική του διάσταση. Έχετε όμως υπ' όψει, ότι οι καθηγητές δεν δημοσιεύουν άρθρα μόνο και μόνο για να προσφέρουν στην έρευνα...

    Τα τραγούδια του κου Νοβάκη είναι όλα ντόπια της Μακεδονίας (κεντρικής και λίγα δυτικής, κρίνοντας από την προφορά)

    Πομάκικα δεν ξέρω, αλλά από τα λίγα δείγματα της γλώσσας που έχω διαβάσει, είναι καθαρά ανατολική βουλγαρική ποικιλία. Σε καμία περίπτωση δεν είναι τα ίδια με τα ντόπια της δυτικής Μακεδονίας, αλλά είμαι σίγουρος, ότι στην επικοινωνία δεν πρέπει να υπάρχουν κενά, οπότε μιλάμε ουσιαστικά για ποικιλίες της ίδιας γλώσσας.
    Ιστορικά δεν έχω βρει τίποτα που να συνδέει τους Πομάκους με τους Βογόμιλους. Όποιος γνωρίζει κάτι περισσότερο, ας μας ενημερώσει. Αντίθετα η προσχώρησή τους στο Ισλάμ είναι καταγεγραμμένη τον 17ο αι. και μάλιστα η πρόθεση τους αυτή είχε δηλωθεί πρώτα στον Μητροπολίτη Φιλιππουπόλεως.

    @Ακρίτας
    η ερώτησή σου για τα τραγούδια είναι ρητορική... αλλά για όποιον αμφιβάλλει, ξέρω 2 τραγουδάκια, που όχι μόνο δεν μιλάνε για Αιγαίο και τα σχετικά, αλλά ακριβώς το αντίθετο ;)

    Και κάτι σχετικά με τις επίσημες γλώσσες. Η επίσημη βουλγαρική, όπως κωδικοποιήθηκε τον 19ο αι. είναι ουσιαστικά, η ποικιλία που χρησιμοποιούσαν οι Βούλγαροι διανοούμενοι της Κων/πολεως. Ο Ακρίτας έχει απόλυτο δίκιο. Η ποικιλία αυτή και κατά συνέπεια η επίσημη βουλγαρική δεν είναι κάποια από τις βορειο-ανατολικές διαλέκτους, όπως λανθασμένα αναφέρεται από τους περισσότερους, αλλά βασίστηκε σε αυτές, όπως ακριβώς η κωδικοποιημένη γλώσσα της ΠΓΔΜ βασίστηκε στην διάλεκτο Μοναστηρίου-Πριλάπου, αλλά δεν είναι αυτή καθαυτή η διάλεκτος Μοναστηρίου-Πριλάπου.
    Η διαφορά είναι ότι η μεν ποικιλία της βουλγαρικής που καθιερώθηκε ως επίσημη γλώσσα τον 19ο αι. ήταν 'ζωντανή', βρισκόταν δηλ. σε χρήση και πριν το 1878 στους κύκλους των Βουλγάρων διανοουμένων (όπως η δική μας καθαρεύουσα), η δε σλαβομακεδονική ακριβώς στη μορφή που καθιερώθηκε ως επίσημη γλώσσα της ΛΔΜ, δεν μιλήθηκε ποτέ πριν το 1944.


    Τραϊανός

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  20. Τραϊανέ οι Βούλγαροι Κωνσταντινουπολίτες δεν ήθελαν ούτε να ακούν για αυτήν των Βουλγαρομακεδόνων διότι την θεωρούσαν μία γλώσσα επηρεασμένη από την Σερβική (Οχρίδα, Σκόπια κλπ)) και από την Ελληνική προς τον Νότο(Φλώρινα, Έδεσσα και Πέλλα). Κάπου εκεί αρχίζει να σπάει η σύνδεση αυτών των δύο εθνοτήτων. Σαν να λέμε Γραικοί καθαρευουσιάνοι ή Έλληνες δημοτικιστές.
    Εκεί είναι που ο Φρήντμαν κάνει την προπαγάνδα του και αποκρύπτει ιστορικά στοιχεία για αυτήν την διένεξη.

    Η Ιωαννίδου κάνει απλά επιστημονική γλωσσολογική ανάλυση και προσωπικά θα ήθελα να κάνει και σήμερα το ίδιο. Ίσως βέβαια πολιτικοί λόγοι να μην της το επιτρέπουν αλλά δεν πρέπει όμως να αφήνουμε το πεδίο ελεύθερο σε Φρήντμαν και Μπουσχόντεν ώστε να κάνουν πλύση εγκεφάλου και να ξεχνούν ζητήματα που αφορούν την εθνολογία της Μακεδονίας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  21. "Τα τραγούδια του κου Νοβάκη είναι όλα ντόπια της Μακεδονίας (κεντρικής και λίγα δυτικής, κρίνοντας από την προφορά)"

    Πως ειναι δυνατο να υποστηριζει κανεις κατι τετοιο εχοντας υποψη του οτι στην εκτελεση των τραγουδιων που εχει "καταγραψει" ο παραπανω κυριος εχουν συμμετασχει εισαγωμενοι μουσικοι απο το κρατος των Σκοπιων. Οι οποιοι οπως ειναι λογικο και αναποφευκτο βαζουν το δικο τους χρωμα στα τραγουδια, αλλοιωνοντας τα συνεπως με ξενα στοιχεια, οχι τυχαια βεβαια. Διοτι αν απο τη μια πλευρα ακυρωνουν την ιδια την "προσπαθεια" του δημιουργου να παρουσιασει ως καταγραφη μερους της παραδοσης της περιοχης την παρουσιαση αυτων των τραγουδιων, απο την αλλη δημιουργει την εντυπωση μιας ενιαιας παραδοσης, αναμεσα στη Μακεδονια και τα Σκοπια. Εντυπωση που ακολουθει φυσικα την πολιτικη γραμμη του κρατους των Σκοπιων σχετικα με τον "διαμελισμο" της φαντασιακης τους Μακεδονιας σε 3 κομματια και τα κοινα χαρακτηριστικα που αυτα παρουσιαζουν μεταξυ τους. Δεν ειναι τυχαιες βεβαια ουτε οι αναφορες σε δουλειες του κυριου αυτου πχ σε λευκες θαλασσες, ουτε ο χαρακτηριστικος βουλγαρικος/γιουγκοσλαβικος ηχος του ακορντεον που δειχνει να προτιμαει. Ή μαλλον, ενδεικτικα των παραπανω ειναι και οι αναφορες σε δουλειες του κυριου αυτου πχ σε....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  22. Η κυρία Ιωαννίδου είναι μέλος του ΚΕΜΟ, μιας ΜΚΟ που πρωτοστατεί στην ανάδειξη σλαβομακεδονικής,βλαχικής και αρβανιτικης μειονότητας στην Ελλάδα.
    Το ΚΕΜΟ δημιουργήθηκε επί Σημίτη και υπό την εποπτεία παραγόντων του ελληνικού ΥΠΕΞ χωρίς βέβαια αυτό να το εμποδίσει να λάβει χρηματοδότηση και από ιδιώτες με γνωστότερο όλων τον κύριο Σόρος.

    Η άποψη που είχε εκφράσει κάποτε η κυρία Ιωαννίδου ότι ο Παρλίτσεφ εγραψε τα έργα του στα "Σλαβομακεδονικά" δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Ο Παρλίτσεφ όπως και οι Μιλαντίνοφ έγραψαν στην γλώσσα την οποία δίδασκαν τα βουλγαρικά σχολεία της εποχής εκείνης.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  23. @ 8:20μ.μ.

    Νομίζω ήμουν σαφής. Τα τραγούδια του Νοβάκη είναι τραγούδια της ελληνικής Μακεδονίας. Δεν έχει νόημα να τα πάρουμε ένα-ένα για να σου εξηγήσω, ούτε να ταλαιπωρώ τη γιαγιά μου βραδυάτικα :)
    Κι άλλα ελληνικά συγκροτήματα σε δισκογραφικές τους δουλειές έχουν εντάξει και μουσικούς από γειτονικές χώρες. Δεν υπάρχει τίποτα ύποπτο σε αυτό, πέραν του γεγονότος ότι κάποιοι μουσικοί είναι ικανότεροι ή φθηνότεροι από κάποιους άλλους.
    Στα βαλκάνια όπου η μουσική παράδοση διαμορφώθηκε σε μακροχρόνιες περιόδους όπου δεν υπήρχαν σύνορα, η μουσική δεν είναι 'ethnic', αλλά 'regional'. Κι επειδή μιλάμε για την Μακεδονία, ναι, η μουσική παράδοση του γεωγραφικού χώρου της Μακεδονίας (τμήματος των Σκοπίων περιλαμβανομένου) είναι ενιαία. Δεν είναι κάτι κακό, αντιθέτως είναι ευρέως γνωστό και απόλυτα λογικό. Και το μουσικό ιδίωμα της Ηπείρου είναι το ίδιο από τη Χειμάρα και την Κορυτσά μέχρι την Άρτα. Το ίδιο ισχύει και για τη Θράκη, τη Μικρά Ασία κ.α.
    Το ακορντεόν είναι ευρέως διαδεδομένο σε όλη τη Μακεδονία και τη θράκη και στην τελική δεν υπάρχει λόγος να χαρακτηρίζουμε εθνικά ένα μουσικό όργανο, το οποίο υπήρχε και υπάρχει ανεξάρτητα από τα κράτη.
    Η ενορχήστρωση δεν είναι ευθύνη του τραγουδιστή.
    Και εν τέλει η μουσική και δη η παραδοσιακή είναι διασκέδαση και όχι πολιτική. Αν κάποιοι επιχειρούν να την εκμεταλλευθούν για πολιτικούς σκοπούς, η ευθύνη σίγουρα δεν βαραίνει τους δημιουργούς.

    Τραιανός

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  24. ο Παρλίτσεφ εγραψε μερικά από τα έργα του στα "Σλαβομακεδονικά" ή στην ντοπολαλιά της Άχρίδας. Και τέτοιες στάσεις υπενθυμίζει ο ιστορικός Φαίδων Μαλιγκούδης ότι .....

    «ανάγκασαν με την υπεροπτική τους στάση έναν εξελληνισμένο νεαρό ποιητή από την Αχρίδα, που μόλις είχε κερδίσει το πρώτο βραβείο του ποιητικού διαγωνισμού στον “Παρνασσό”, να γυρίσει την πλάτη του σε καθετί που θύμιζε Ελλάδα και από Γρηγόριος Σταυρίδης να ξαναπάρει το πατρικό του Parlicef».

    Ο Γκριγκόρ Παρλίτσεφ ή Γρηγόρης Σταυρίδης όπως του άρεσε να ονομαζόνταν, που σπούδαζε στην Αθήνα, έγραψε στην ελληνική γλώσσα το ποίημα «Ο Αρματολός», για το οποίο το 1860 έλαβε το δάφνινο στεφάνι, βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών. Ας είμαστε σοβαροί και ας μην τα ισοπεδώνουμε όλα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  25. Ποια έργα? Και αλήθεια πού είδες να χρησιμοποιεί ποτέ τον όρο "σλαβομακεδονικά" ο Παρλίτσεφ?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  26. Kai epeidh ypainissesai oti den hmoun sobaros se parakalw na dieykriniseis ti se enoxlhse.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  27. Δεν διαφωνουμε σε ολα. Ωστοσο

    "Αν κάποιοι επιχειρούν να την εκμεταλλευθούν για πολιτικούς σκοπούς, η ευθύνη σίγουρα δεν βαραίνει τους δημιουργούς."

    Απο το σκοπιανο υπουργειο πολιτισμου το αρθρο.
    http://www.culture.in.mk/story.asp?id=3103

    Μεταξυ των αλλων
    -In Greece the First CD with Macedonian Songs Came Out
    -the first CD with 13 Macedonian ethical songs
    και ο δημιουργος
    -I sang these on the dialect of the Aegean part of Macedonia
    -My wife is a Grecian

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  28. 11:59 τα "Σλαβομακεδονικά" είναι όρος που χρησημοποιούν πολλοί επιστήμονες ώστε να ορίσουν τις Σλαβικές διαλέκτους στην σύγχρονη γεωγραφική Μακεδονία. Μία από αυτές τις διαλέκτους είναι αυτή της Αχρίδας που χρησιμοποίησε ο Παρλίτσεφ για να εκδώσει τα ποιήματά του.

    Δηλαδή για εσένα τι είναι όποιος ονομάζει Σλαβομακεδονικές τις διαλέκτους, τις διαχωρίζει από την γλώσσα της FYROM, αποδομεί επιστημονικά τα όποια επιχειρήματα των Σκοπιανών για το ABECEDAR και συνεργάζεται ή είναι μέλος στο ΚΕΜΟ;

    Με ενοχλεί όταν προσπαθούμε να κρίνουμε κάποιον χωρίς να έχουμε μία αντίληψη για το έργο του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  29. Πολύ φοβάμαι ότι με το παραπάνω σου μήνυμα έρχεσαι σε αντίφαση με την κριτική που είχες ασκήσει εσύ ο ίδιος στον Victor Friedman και τις γλωσσολογικές του αναλύσεις.
    Σου υπενθυμίζω το άρθρο σου με τίτλο "Victor Friedman fallacies and the macedonian issue" και πιο συγκεκριμένα το "Fallacy-3".
    Αντιλαμβάνεσαι πιστεύω ότι άλλο είναι το να υποστηρίζει ένας γλωσσολόγος ότι ο Παρλίτσεφ έγραψε τα έργα του στα "σλαβομακεδονικά" και εντελώς άλλο το να πει ότι "έγραψε κάποια ποιήματα (ποια ακριβώς?) στα σλαβομακεδονικά", ορο παρεπιπτόντως που ο ίδιος ο παρλίτσεφ δεν αναφέρει πουθενά
    Θα επανέλθω στα υπόλοιπα αύριο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  30. Δεν χρειάζεται να διαφωνείτε. ΟΛΕΣ ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ ΕΙΝΑΙ.

    ΟΛΕΣ ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΚΑΤΑΝΟΗΤΕΣ ΕΙΝΑΙ. Είτε πρόκειται για Βουλγαρους, Σκοπιανούς οι τους εδώ Βουλγαρόφωνους/Σλαβόφωνους.

    Με το να χρησιμοποιείς διαφορετική προφορά για να πεις την λέξη ψωμί η το να χρησιμοποιείς ελαφρώς διαφορετικά άρθρα ΚΑΚΟ-ΚΑΚ BO-B και κάποιες λέξεις δανικές από τα Σερβικα ΔΕΝ σε κάνει ούτε γηγενή ούτε πόλη περισσότερο απόγονο Αρχαίων Μακεδώνων.

    Εσείς Φιλοσκοπιανοί και Σκοπιανοί πρέπει πρώτα να αποδείξετε ότι δεν είστε Βούλγαρο-Σλάβοι παρα το γεγονός ότι μιλούσατε-μιλάτε-και θα μιλάτε ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΑ. Μια γλώσσα καθαρά ΣΛΑΒΙΚΗ.

    Ντόμπρε?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  31. 1:36 δεν έρχομαι σε καμμιά αντίφαση στο άρθρο για τον Φρήντμαν διότι ο φιλοσκοπιανός γλωσσολόγος εκτός του ότι όταν αναφέρει την λέξη "Macedonian" εννοεί διαλέκτους της "Macedonian" γλώσσας της FYROM χρησιμοποιεί σκοπιανές πηγές για τα επιχειρήματα του.

    Η Ιωαννίδου αντίθετα τις ξεχωρίζει από την γλώσσα της FYROM.

    Περιμένω και τα υπόλοιπα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  32. Ακρίτα,

    Θα επανέλθω στην γλώσσα των φίλων μου Πομάκων. Με την (reductio ad absurdum) "εις άτοπον απαγωγή": δεν είναι ελληνική και δεν είναι τούρκική άρα τι στο καλό λοιπόν είναι. Ξέρω όμως ότι μπορούν να συνεννοηθούν με τους Βουλγάρους και με τους ντόπιους που μιλούν το βουλγάρικο ιδίωμα. Δεν έχει σημασία πως χαρακτηρίζεται. Στο χωριό μου εδώ και εκατό χρόνια τα λέγανε βουλγάρικα σε αντιδιαστολή με τα ελληνικά. Στο χωριό μου μιλούν και τις δύο γλώσσες. Παλαιά τα λέγαν(μ)ε βουλγάρικα σήμερα "Μακεδονικά".
    Ενοχοποιήθε η γλώσσα. Δεν υπάρχει ένοχη γλώσσα αλλά ένοχη συνείδηση.
    Όσο για τον κ. Νοβάκη το άκουσμα είναι ξένο για μένα. Και αυτό τα λέει όλα.
    Ένας δραμινός γηγενής Μακεδόνας.
    Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ, ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΑΔΑ..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  33. @ Yauna Takabara

    Φίλε, δες τα παραπάνω σχόλιά μου (ο Τραϊανός είμαι) για τα πομάκικα και τον Νοβάκη.
    Αν διαβάσεις προσεκτικά, θα καταλάβεις γιατί τα ακούσματα αυτά σου είναι ξένα.
    Κι εμένα, που κατάγομαι από Φλώρινα, η μουσική της ανατολικής Μακεδονίας μου είναι τελείως ξένη. Αυτό φυσικά δε λέει τίποτα.

    @ 14 Δεκεμβρίου 2009 12:00 π.μ.

    Δεν βλέπω καμία ύποπτη δήλωση του Νοβάκη και χαίρομαι που επιβεβαιώνομαι.
    Έχε υπ' όψει ότι τα όποια λεγόμενα ενός συνεντευξιαζόμενου μεταφέρονται πολλές φορές κατά το δοκούν. Ειδικά όταν έχεις να κάνεις με νεοφανατικούς όπως οι σκοπιανοί...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  34. "Δεν βλέπω καμία ύποπτη δήλωση του Νοβάκη και χαίρομαι που επιβεβαιώνομαι.
    Έχε υπ' όψει ότι τα όποια λεγόμενα ενός συνεντευξιαζόμενου μεταφέρονται πολλές φορές κατά το δοκούν. Ειδικά όταν έχεις να κάνεις με νεοφανατικούς όπως οι σκοπιανοί..."

    Συμφωνω μαζι σου οτι τα λεγομενα καποιου μπορουν να διαστρεβλωθουν κατα την μεταφορα τους, ποσο μαλλον οταν αυτο γινεται απο φανατισμενους δημοσιογραφους. Και αυτος μπορει να θεωρηθει ο μοναδικος λογος, για τον οποιο μπορεις να χαιρεσαι πιστευοντας σε οποια επιβεβαιωση. Διοτι περα απο αυτην την εξηγηση, τα δυο αποσπασματα απο την συνεντευξη που παραθετει το σκοπιανο υπουργειο πολιτισμου ειναι υποπτα (ας τα χαρακτηρισουμε ετσι). Τι θα πει "My wife is a Grecian".Προφανως οχι "Μακεδονισα"."the dialect of the Aegean part of Macedonia". Δεν μου εχει συμβει ουτε μια (1) φορα να ακουσω στην κεντρικη Μακεδονια απο οπου καταγεται ο κυριος αυτος, εστω απο ενα (1) ατομο να αναφερεται σε "αιγαιακο" μερος της Μακεδονιας ή σε "αιγαιακη" Μακεδονια. Και μιλαμε για μερη που εχουν το αιγαιο στα ποδια τους, οχι για την απομακρυσμενη Φλωρινα. Εξαιρεση βεβαια αποτελουν ανθρωποι που εξαιτιας της προσβασης τους στο διαδυκτιο και του ενδιαφεροντος τους για το σκοπιανο, γνωρισαν την σκοπιανη προπαγανδα και συνεπως την ορολογια που αυτη χρησιμοποιει. Αν λοιπον δεν υπαρχει το ενδεχομενο διαστρεβλωσης, η πολιτικη προπαγανδα εστω και μεσω αυτων των 2 απλων φρασεων ειναι ξεκαθαρη. Σε περιπτωση που υπαρχει διαστρεβλωση ισως ο δημιουργος θα επρεπε κατα καποιον τροπο να αμφισβητησει την δημοσιευση του υπουργειου πολιτισμου των Σκοπιων και να αποστασιοποιηθει.
    Ο συγκεκριμενος συνδεσμος του ΥΠΠΟ των Σκοπιων ευκολα βρισκεται στη σελιδα της wikipedia σχετικα με τον δημιουργο. Στην ιδια σελιδα υπαρχει αλλος συνδεσμος απο ανακοινωση του ελληνικου ευρωπαικου γραφειου των ολιγοτερων χρησιμοποιουμενων γλωσσων (EBDUL) οπου μεταξυ των αλλων αναγραφεται:
    "With the assistance and support of the Greek Committee of EBLUL three CD’s of
    Macedonian music and songs have been produced – a first in Greece – using material
    collected by a member of the Centre for Macedonian Culture and associate of our committee,the dentist Kostas Novakis."
    http://www.mhrmi.org/news/2003/may_september_e.pdf

    Μελος του "κεντρου για την μακεδονικη παραδοση" (για το οποιο ενδιαφερον θα ειχε να μαθαιναμε περισσοτερες πληροφοριες - δυστυχως απο μια ερευνα στο διαδυκτιο δεν μπορεσα να βρω κατι) και συνεργατης της επιτροπης, λοιπον. Να υπενθυμισω οτι στη δημιουργια της επιτροπης αυτης πρωταγωνιστικο ρολο επαιξε -οπως μας πληροφορει ο Ιος της Ελευθεροτυπιας- ο κ Νακρατζας, προεδρος οριστηκε ο κ Παρισης, ενω συμμετειχε και ο κ Μπλετσας. Στην ιδρυτικη δε συσκεψη της επιτροπης εδωσε το παρον και ο κ Ντεντε μεταξυ των αλλων. Βεβαια και στην ανακοινωση του EBDUL περιρρεουσα ειναι η σκοπιανη προπαγανδα με αναφορες σε τραγουδια που για πρωτη φορα ερμηνευτηκαν δημοσια στην "απαγορευμενη γλωσσα", στην αντιδημοκρατικη πολιτικη της Ελλαδας επειδη δεν γιναν αποδεκτα διαβατηρια που ανεγραφαν την ονομασια του τοπου καταγωγης των πολιτικων προσφυγων στο "παλιο μακεδονικο ονομα" κλπ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  35. Ακρίτα,

    Το "κέντρο για την μακεδονική παράδοση" θα ασχοληθεί με την εκκλησιαστική παράδοση της Μακεδονίας;

    Συγκεκριμένα πριν το 1870, δηλαδή την Εξαρχία , τι είδους εκκλησιαστική παράδοση υπήρχε στην Ιστορική Μακεδονία;

    Σε όλες τις εκκλησίες της Μακεδονίας για χίλια χρόνια σε τι γλώσσα έψελνε όλο το εκκλησίασμα «Η γέννησις Σου Χριστέ ο Θεός υμών ανέτειλε τω κόσμω το φως το της γνώσεως.»

    Μέχρι τότε δεν υπήρχε ούτε μια ΒΟΥΛΓΑΡΙΚΗ εκκλησία στην Μακεδονία.

    Μετά το 1870 με τις εξαρχικές εκκλησίες ήρθε η καινοτομία και το έψελναν οι εξαρχικοί στην Μακεδονία, όπως και σε όλη την Βουλγαρία στα βουλγαρικά
    Рождество Исус Твоят Бог ymon сега изгря света светлината на знанието.
    Η μετάφραση με λατινικούς χαρακτήρες:
    "Rozhdestvo Isus Tvoyat Bog ymon sega izgrya sveta svetlinata na znanieto.

    Ποια θεωρείται παράδοση Ακρίτα; και τι χριστουγεννιάτικο ύμνο θέλει να ακούσει τα χαράματα Χριστουγέννων ο Μακεδόνας που θα πάει με τα παιδιά του στην εκκλησία; ταυτίζεται και θέλει να ακούει ο σημερινός Μακεδόνας αυτές τις άγιες ημέρες των Χριστουγέννων τους βουλγάρικους ύμνους που θα ακούσει ο Βούλγαρος στο ΓΚΟΤΣΕ ΝΤΕΛΤΣΕΦ;

    Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ, ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΑΔΑ …

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  36. Κοίτα, μπλέκεις πολλά πράγματα που είναι άσχετα μεταξύ τους.
    Αλλά το σημαντικότερο είναι ότι δεν μπαίνεις καν στην διαδικασία να κρίνεις τα δεδομένα που σου σερβίρονται από το διαδίκτυο και από οποιοδήποτε άλλο ενημερωτκό μέσο.
    Έχεις σκεφτεί ποτέ να αμφισβητήσεις ή -το κυριότερο- να φιλτράρεις όσα διαβάζεις ή ακούς;
    Έχεις σκεφτεί ποτέ να μπεις σε μια διαδικασία αξιολόγησης των πηγών;
    Κρίνοντας από τα παραπάνω υποθέτω πως όχι.
    Τα κατεβάζεις αμάσητα και μάλιστα προχωράς και ένα βήμα πιο πέρα, τα μεγαλοποιείς.
    Αν παίρνεις ως δεδομένο την προπαγανδιστική παρουσίαση μιας δισκογραφικής δουλειάς από το σκοπιανό ΥΠΠΟ και το ΜΗRΜΙ (!!!), τότε μάλλον οι σκοπιανοί προπαγανδιστές είναι άξιοι του μισθού τους ...
    Αν θέλεις να πιστέψεις, ότι ένας ερασιτέχνης τραγουδιστής είναι πράκτορας του εχθρού και μέλος ανύπαρκτων ανθελληνικών οργανώσεων (το Κέντρο που λένε οι σκοπιανοί -και για το οποίο αν και δεν βρήκες τίποτα, το πίστεψες ως θέσφατο- δεν υπάρχει), θα το πιστέψεις ακόμα και αν το διαψεύσει ο ίδιος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  37. Yauna Takabara οι απορίες σου αλλά και οι σκέψεις σου είναι σωστές. Οι Βούλγαροι όμως είχαν και αυτοί το δικαίωμα να εκκλησιάζονται στην γλώσσα τους. Βέβαια το χρησιμοποίησαν σαν όπλο προσυλητισμού με τα γνωστά αποτελέσματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  38. Τα στοιχεία που παρουσιάζει ο ανώνυμος για τον μουσικό "με την Ελληνίδα σύζυγο" είναι μάλλον ανησυχητικά.
    Λόγοι κυρίως πολιτικοί αλλα και εμπορικοί επιβάλλουν σε ορισμένους καλλιτέχνες να εμφανίζονται με πολλαπλά εθνικά πρόσωπα ανάλογα με το κοινό στο οποίο απευθύνονται κάθε φορά:
    "Γιατί να πουλαω τα CD μου μόνο στους σκοπιανούς εθνικιστές όταν μπορώ να διευρύνω την αγορά και στους σλαβόφωνους 'γραικομάνους'?
    Αυτοί άλλωστε δεν ειναι εκείνοι που πρέπει σταδιακά να αφυπνιστούν πολιτιστικά αν θέλουμε στο μέλλον να δημιουργήσουμε πραγματικό μειονοτικό ζήτημα?"

    Δεν ξέρω ποιος είναι ο κύριος αυτός και αν ανήκει στην παραπάνω κατηγορία "καλλιτεχνών". Ξέρω όμως πολύ καλά ποιοι είναι αυτοί της EBLUL, και τις τακτικές που εφαρμόζουν. Αν είναι ψευδή όσα αναφέρει το σκοπιανο ΥΠΠΟ και το MHRM νομίζω καλό θα ήταν να βγει και να τα καταγγείλει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  39. Δυστυχως φτανεις σε συμπερασματα απο μονος σου οσον αφορα εκεινους με τους οποιους συνδιαλεγεσαι. Γιατι να πιστεψω κατι απο τη στιγμη που θα το διαψευσει ο αμεσα ενδιαφερομενος, οπως γραφεις στο τελος? Διαψευση ωστοσο απο το 2002 που κυκλοφορησε το αρθρο που φιγουραρει στη σελιδα του σκοπιανου ΥΠΠΟ δεν υπηρξε. Δεν υπηρξε οποιουδηποτε τυπου διαψευση ουτε σε μεταγενεστερη συνεντευξη του καλλιτεχνη σε ελληνικο μουσικο εντυπο το 2003 και σε αναδημοσιευση αυτης το 2004 στον γνωστο και μη εξαιρεταιο Ιο. Λες να μην παιρνει πρεφα ενας καλλιτεχνης οτι το εργο του γινεται η σημαια των απανταχου στον κοσμο σκοπιανων σαν δειγμα "παραδοσιακης μουσικης απο την "αιγαιακη" μακεδονια"? Δεν μεγαλοποιω απολυτως τιποτα. Βλεπω αυτα που ειναι στη διαθεση ολου του κοσμου. Μηπως πρεπει να αναρωτηθεις απο τη πλευρα σου γιατι παση θυσια προσπαθεις να δικαιολογησεις το καθετι? Εισαγομενοι καλλιτεχνες, ενορχηστρωση, τιτλοι, συνεντευξεις, δελτιο τυπου του 2003 συγκεκριμενης επιτροπης που αναφερει τον καλλιτεχνη ως συνεργατη της και το οποιο δεν ετυχε διαψευσης επισης. Εκτος αν υπαρχει και το γνωριζεις, οποτε θα ηταν πολυ ενδιαφερον να την παραθεσεις. Βεβαια μια πολυ ωραια εξηγηση για τα παραπανω θα μπορουσε να ειναι αυτη που δοθηκε μολις απο αλλο αναγνωστη, συμφωνα με την οποια η συγχιση προκαλειται για εμπορικους λογους. Αλλωστε και τωρα διαφημιση γινεται μεσω αυτης της συζητησης. Το θεμα δεν ειναι βεβαια αν "ένας ερασιτέχνης τραγουδιστής είναι πράκτορας του εχθρού". Δημοκρατια εχουμε και -στα πλαισια του νομου- ο καθενας μπορει να πραττει οπως θεωρει καλυτερα. Για ποιο λογο λοιπον να κρυβεται κανεις πισω απο το δαχτυλο του. Αν και δεν βλεπω καποιον να κανει αυτη την προσπαθεια, προφανως δεν τον απασχολει, με γεια του με χαρα του, παρα μονο εσενα που δικαιολογεις καθε αντιλογο. Οσο για το κεντρο στο οποιο αναφερονται οι σκοπιανοι μπορει πραγματικα να μην υπαρχει. Πιθανοτερο ειναι πιστευω να το δημιουργησαν οι ενδιαφερομενοι και η αιτηση αναγνωρισης του να απορριφθηκε απο την αρμοδια δικαστικη αρχη, οπως και εχει συμβει σε αλλες περιπτωσεις. Αυτο -βεβαια- ειναι μια εικασια. Βλεπεις οτι δεν ειναι απαραιτητες οι διευκρινισεις σου ως προς αυτη την κατευθυνση. Δεν ειναι σιγουρα εικασια η συμμετοχη του καλλιτεχνη αυτου στη δημιουργια σωματειου περισυ στην Εδεσσα μαζι με αλλα νυν ή πρωην στελεχη του ουρανιου τοξου, για την δημιουργια του οποιου πανηγυριζε/πανηγυριζει τοσο η σκοπιανη διασπορα, οσο και εκεινος απο τους συνιδρυτες που εχει την μεγαλυτερη δραστηριοτητα στο διαδυκτιο. Το καταστατικο του σωματειου αυτου δημοσιευτηκε στον ιστο οπου και μπορεις να δεις τα ονοματα εκεινων που αιτηθηκαν της αναγνωρισης του. http://macedonia-greece.blogspot.com/2009/04/o_9130.html Η γνησιοτητα του εγγραφου και η προβολη του στο διαδυκτιο δεν αμφισβητηθηκε αλλα αντιθετως επιβεβαιωθηκε μιας και υπηρξε η πετρα του σκανδαλου για μια επιπλεον αντιπαραθεση πρωην στελεχων του ουρανιου τοξου και νυν μελων της "πολιτιστικης κινησης", ακριβως με το ουρανιο τοξο. Αυτα στο περιφημο ακραιο φορουμ των σκοπιανων του εξωτερικου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  40. Γιατί ρε παιδιά κάθεστε και ασχολείστε τόσο πολύ με αυτό τον καλλιτέχνη. Γεννήθηκε στην Ελλάδα, μεγάλωσε στην Ελλάδα είναι Έλληνας υπήκοος αλλα δηλώνει ότι η γυναικα του είναι Ελληνίδα. Άρα παραδέχεται έμμεσα ότι ο ίδιος δεν είναι-δεν θεωρεί τον εαυτό Έλληνα. Συνεπώς τι να λέμε τώρα?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  41. Τραϊανέ,
    γραφεις σωστά πράγματα παραπάνω και φαινεσαι γνωστης.
    Θα ηθελα , αν δεν σου κανει κοπο βεβαια , να παρακολουθησεις αυτό :
    http://www.youtube.com/watch?v=Lfds51gjyMk

    Αυτό ειναι ενα χαρακτηριστικό τραγούδι , από τα πολλά που γραφτηκαν επί ενωμενης Γιουγκοσλαβίας .
    Ως ακουσμα , ως ρυθμος και ως ενορχηστρωση,
    εγω λεω οτι τετοιο πραγμα ΔΕΝ ΕΙΧΑΜΕ ποτέ και πουθενα στην Μακεδονία μας .
    Επίσης προκειται για εντεχνο και οχι για παραδοσιακό.

    Εσενα ποια ειναι η γνώμη σου ;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  42. @ 16 Δεκεμβρίου 2009 12:35μμ

    Σε κάθε σου σχόλιο επιβεβαιώνεις τα λεγόμενά μου, δυστυχώς.
    Δεν το καταλαβαίνεις, αλλά συνεχίζεις να το κάνεις.
    Και εξηγούμαι αμέσως. Δεν αμφισβητώ, ότι ο Νοβάκης εκφράζει μια διαφορετική εθνοτική ταυτότητα. Αλλά όπως πολύ σωστά είπες το πρόβλημα δεν είναι η συνείδηση του καθενός. Είναι ανόητο να κατηγορούμε έναν συμπολίτη μας για τη διαφορετικότητά του. Το πρόβλημα με το οποίο πρέπει να ασχοληθούμε είναι πώς αυτή η διαφορετικότητα γίνεται όπλο προπαγάνδας από κύκλους που εχθρεύονται την Ελλάδα.
    Πιο συγκεκριμένα, κανείς στη χώρα μας δεν πανηγύρισε για την ίδρυση της Κίνησης στην Εδεσσα. Κανείς! Όπως είπες ακόμη και το ΟΤ είναι πολύ επιφυλακτικό. Και καλά κάνει. Οι μόνοι που πέταγαν τα καπέλα τους από χαρά ήταν οι σλαβομακεδόνες σωβινιστές στην Αυστραλία και τον Καναδά. Και χαίρονταν διότι δεν γνώριζαν, ότι η Κίνηση ήταν απλά μία ΜΚΟ, που έχει τον ίδιο σκοπό με όλες τις άλλες ΜΚΟ, δηλ. το χρήμα.
    Επομένως η ίδρυση μιας κερδοσκοπικής ΜΚΟ που ευελπιστεί να πάρει κι αυτή κομμάτι από τις επιχορηγήσεις που μοιράζονται αφειδώς σε 'αντιεθνικιστές', 'αντιρατσιστές' και κάθε λογής 'αντί', προβλήθηκε ως εθνικό κίνημα των καταπιεζόμενων Μακεδόνων.
    Το ίδιο και με τα CD του Νοβάκη. Ο άνθρωπος κατέγραψε και ηχογράφησε την παραδοσιακή μουσική ενός τμήματος της Ελλάδος. Δεν το έκανε για να βλάψει την Ελλάδα, αλλά από αγάπη για τον τόπο του. Το ότι ο ίδιος εκφράζει μία διαφορετική εθνοτική ταυτότητα δεν τον μετατρέπει σε ανθέλληνα. Σε ανθέλληνα τον μετατρέπει στα μάτια μας ο εθνικιστικός φανατισμός των σκοπιανών. Σωστά επεσήμανες ότι διάφοροι αλυτρωτικοί όροι τύπου ''Αιγαιακή Μακεδονία'' και τα ρέστα είναι εφευρήματα της σκοπιανής προπαγάνδας, άγωστα στους ντόπιους Μακεδόνες. Πού είδες όμως τον Νοβάκη να χρησιμοποιεί τέτοιους όρους;; Αν δεν ήσουν προκατειλημμένος, θα πρόσεχες ότι ο λόγος του σκοπιανού ΥΠΠΟ αφ' ενός είναι πλάγιος και αφ΄ ετέρου συντάσσεται από σκοπιανούς και απευθύνεται κυρίως σε αυτούς. Δεν μεταφέρει αυτούσια τα λεγόμενα του τραγουδιστή, αλλά τα μεταφέρει ούτως ώστε να γίνουν κατανοητά από τους αναγνώστες. Και για τους απανταχού σκοπιανούς οι όροι 'ελληνική Μακεδονία' και τα συναφή είναι ακαταλαβίστικοι. Όχι επειδή είναι όλοι τους προπαγανδιστές και ανθέλληνες,αλλά διότι έτσι είναι μαθημένοι. Μπορεί η ''Αιγαιατική Μακεδονία'' να είναι εφεύρημα της γιουγκοσλαβικής προπαγάνδας, αλλά οι απανταχού σκοπιανοί δεν τον χρησιμοποποιούν σώνει και καλά για να προκαλέσουν, αλλά διότι στο μυαλό τους το ελληνικό κομμάτι του γεωγραφικού χώρου της Μακεδονίας είναι η 'Egejska Μakedonija'.
    Τα σχετικά με την γυναίκα του είναι -ας μου επιτρέψεις- τουλάχιστον αστεία. Το πόσο σοβαρά μπορούμε να πάρουμε τον συντάκτη, που μεταφέρει τα λεγόμενα του Νοβάκη φαίνεται κι από αυτό το 'Grecian'(!!!).
    Ελπίζω να κατάλαβες, ότι με όσα έλεγα παραπάνω δεν εννοούσα, ότι οι σκοπιανοί λένε ψέμματα και εσύ τους πιστεύεις. Εννοώ ότι βεβαίως παρουσιάζουν την αλήθεια, αλλά προπαγανδιστικά και όπως τους συμφέρει.
    Σχετικά με την συμμετοχή του στην ΜΠΚ Εδεσσας, όντως προσεγγίζεις ένα ουσιώδες θέμα.
    Σου θυμίζω ότι ο κύριος αυτός είχε καταθέσει αίτηση για ένα πολιτιστικό σύλλογο με την ονομασία 'Ρόσενλι' (τοποθεσία ΒΔ της Θεσ/νίκης) και απορρίφθηκε, διότι η ονομασία ήταν ξενική.
    Ανεξάρτητα από την αιτιολογία, έχουμε το γεγονός ότι το δικαστήριο απέρριψε έναν σύλλογο με σκοπό την ανάδειξη της παράδοσης της Ελλάδος. Πληροφοριακά αυτό έγινε πριν από πολλά χρόνια και η πρωτοβουλία δεν είχε καμία σχέση με ΟΤ κτλ. Το γεγονός έτυχε άμεσης εκμετάλλευσης -καπήλευσης θα τολμούσα να πω- από τους προπαγανδιστές του ΟΤ και άλλων κύκλων.
    Ετσι το ΟΤ, το EBLUL και τέλος η ΜΠΚ Έδεσσας προσεγγίζει τον Νοβάκη, ο οποίος σημειωτέον δεν έχει καμία οικονομική ανάγκη, και του λέει 'αφού οι κακοί Έλληνες σε θεωρούν ύποπτο, έλα να δραστηριοποιηθείς ελεύθερα μέσα από την δική μας οργάνωση'. Έτσι γίνεται το ψάρεμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  43. ...
    Βέβαια, ο κάθε ενήλικας φέρει την ευθύνη των πράξεών του. Ο Νοβάκης μέχρι στιγμής δεν έχει καταφερθεί εναντίον της Ελλάδος. Αν το κάνει, θα κριθεί ανάλογα.
    Δεν έχω σκοπό να δικαιολογήσω κανέναν, αλλά έχω την αίσθηση, ότι απευθύνομαι σε Έλληνες που νοιάζονται για την Ελλάδα. Και μπορεί να πιστεύω, ότι ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, αλλά μεταξύ μας οφείλουμε να συζητάμε με βάση την αλήθεια και τα πραγματικά γεγονότα και όχι να μένουμε αγκυλωμένοι στην εσωστρέφεια και στην καχυποψία, η οποία συνήθως δεν μας οδηγεί πουθενά.
    Αποτέλεσμα αυτής της νοοτροπίας είναι και το ότι η Ελλάδα κατάφερε κάτι ανήκουστο.
    Να χαρίσει τη μουσική της, τα έθιμά της, την παράδοσή της, την πολιτιστική ταυτότητα χιλιάδων ακραιφνών Ελλήνων σε ξένους και μάλιστα εχθρικά διακείμενους.

    @ 4:07μ.μ.

    Δεν ασχολούμαι συστηματικά με τη μουσική. Απλά είμαι φανατικός της μουσικής παράδοσης του τόπου καταγωγής μου. Ως εκ τούτου κρίνω τελείως διαισθητικά και πιθανόν να κάνω λάθος.
    Το κομμάτι που λες, δεν μου λέει κάτι, δεν το ξέρω. Πάντως δεν μου φαίνεται για νεότερη σύνθεση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  44. Ο Νοβάκης εκτός από συμμετοχή σε συγκεντρώσεις "Αιγαιατών" βορείως των συνόρων, αποφάσισε παρέα με την Νατσουλίδου/Vodenka/Gence, τον Καζία/belomore, ένα ακόμα πρώην μέλος του Vinozhito και ένα άσχετο τύπο και ίδρυσαν την πρόσφατη Εδεσσαϊκή οργάνωση με στήριξη από Καναδά (Δάϊκος). Οπότε και να μην ξεκίνησε κατά της Ελλάδας εκεί έχει καταλήξει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  45. Και δε θα διαφωνήσω πως η σκανδαλώδης άρνηση έγκρισης του πολιτιστικού συλλόγου που προσπάθησε να ανοίξει μπορεί να τον έστειλε στην αγκαλιά τους. Αλλά το θέμα είναι πως τώρα βρίσκεται παρέα με τους ανθρώπους που χειροκροτούν το Grci Katili.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  46. Θεωρω οτι η συζητηση γινεται καλοπροαιρετα, με απωτερο σκοπο την προσεγγιση του θεματος οσο πιο αντικειμενικα γινεται.Επαναλαμβανω οτι δεν διαφωνω με ολα απο οσα γραφεις, για αυτο και επικεντρωνω το ενδιαφερον μου στα σημεια οπου διαφωνουμε.

    "Το πρόβλημα με το οποίο πρέπει να ασχοληθούμε είναι πώς αυτή η διαφορετικότητα γίνεται όπλο προπαγάνδας από κύκλους που εχθρεύονται την Ελλάδα."


    Η διαφορετικοτητα αυτη ταυτιζεται με κατι συγκεκριμενο? Διαφορετικο δηλαδη απο αυτο το συγκεκριμενο που συνιστα η Ελλαδα? Ή αν θες ακομα, αυτα που εκφραζει ο καλλιτεχνης ειναι κατι διαφορετικο απο αυτο που πρεσβευει η Ελλαδα αλλα και απο αυτο που πρεσβευουν και τα Σκοπια? Ειναι μια αλλη, τριτη οντοτητα? Αυτο θελεις να πεις? Διοτι αν δεν ισχυει αυτο, δεν τιθεται καν θεμα μετατροπης της σε οπλο προπαγανδας, απο τη στιγμη που περι αυτου προκειται απο τη φυση της.
    "Λευκός κάμπος πλάι σε θάλασσα λευκή". Δεν πιστευω οτι η αναφορα σε λευκη θαλασσα ειναι τυχαια. Ο ορος ειναι αγνωστος στους ντοπιους μακεδονες και χρησιμοποιειται απο τους Βουλγαρους και πιο προσφατα απο τους Σκοπιανους.
    Οι σκοπιανοι ειναι γνωστοι για τα μαργαριταρια τους στην αγγλικη γλωσσα. Χαρακτηριστικο παραδειγμα το "antic Macedonia". Οποτε η λεξη "Grecian" δεν μου προκαλει εντυπωση.
    Η απορριψη του "ρουσαλι" προφανως θα εγινε και εξαιτιας του ονοματος που δεν διευκρινιζει τον σκοπο του συλλογου, τουλαχιστον για τους μη μυημενους, οπως φανταζομαι μπορει να ειναι μια δικαστικη αρχη. Οι βασικοι λογοι ωστοσο δεν μπορουν να ειναι διαφορετικοι απο εκεινους που εχουν να κανουν με την εναρμονηση ενος οποιουδηποτε συλλογου με τους νομους του κρατους, τη δημοσια ταξη κτλ. Αλλες περιπτωσεις ειναι εξισου γνωστες. Οποτε ξαναερχεται στην επιφανεια το (αρχικο) ερωτημα της αναδειξης ποιας παραδοσης της Ελλαδας, κατα τα γραφομενα σου. Μερους της ελληνικης παραδοσης ή μερους μιας παραδοσης καποιων που διαφοροποιουνται απο την ελληνικη παραδοση και ταυτιζονται με εκεινη των Σκοπιων. Εκτος αν αποτελουν οπως εγραψα πριν, μια τριτη ξεχωριστη οντοτητα. Ειναι?

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  47. Σωστά θεωρείς, ότι η συζήτηση γίνεται καλοπροαίρετα. Δεν θα μπορούσε να γίνεται αλλιώς.
    Από τότε που έγινε της μόδας το σκοπιανό ακούμε από πολλούς σχετικούς ή άσχετους με το θέμα, ότι οι πατριαρχικοί σλαβόφωνοι Μακεδόνες είχαν ταυτισθεί με τον Ελληνισμό. Και αυτό είναι σωστό. Επομένως μιλάμε για Έλληνες. Κι αυτό ισχύει και σήμερα. Το σύνολο σχεδόν των δίγλωσσων Μακεδόνων είναι εθνικά Έλληνες.
    Και τίθεται το ερώτημα: είναι δυνατόν η πολιτιστική ταυτότητα Ελλήνων να εκφράζει κάτι διαφορετικό από που πρεσβεύει η Ελλάδα;;
    Η απάντηση είναι απλή: όχι βέβαια.
    Διότι αυτά τα ήθη, τα έθιμα, το παρελθόν, οι παραδόσεις και ό,τι άλλο μπορεί να συνιστά την πολιτιστική ταυτότητα, οδήγησαν τους δίγλωσσους και παλαιότερα σλαβόφωνους Μακεδόνες στην ενσυνείδητη επιλογή να αυτοπροσδιορίζονται ως Έλληνες.
    Και για να γίνω πιο γλαφυρός, όταν εμείς οι ντόπιοι Μακεδόνες χορεύουμε πουστένο, γκάιντα, ράικο ξέρουμε, ότι τιμούμε την παράδοση των άμεσων προγόνων μας, που μας έμαθαν -αυτοί και όχι το κράτος- να είμαστε Έλληνες.
    Επομένως ναι, για μας η ντόπια παράδοση της Μακεδονίας είναι παράδοση ελληνική.
    Αν κάποιοι ελάχιστοι συμπατριώτες μας, πιάνονται μόνο από τη γλώσσα, για να τεκμηριώσουν μία διαφορετική εθνική ταυτότητα, εγώ αρνούμαι, έχοντας μπροστά μου το ξεκάθαρο 99%, να στρέψω την προσοχή μου στο 1%, που το μόνο που κάνει είναι τα χτυπάει κατσαρόλες.

    Και μια διευκρίνιση για τις λευκές θάλασσες.
    Σε όλους τους σλαβόφωνους των Βαλκανίων το Αιγαίο είναι γνωστό ως Μπέλο Μόρε, κατ'αντιδιαστολή στο Τσέρνο Μόρε, τον Εύξεινο Πόντο. Έτσι και στα παλιά ντόπια όταν αναφέρονταν στο Αιγαίο, το έλεγαν Μπέλο Μόρε.
    Ο όρος Egej είναι νεώτερος και η χρήση του γενικεύθηκε από την γιουγκοσλαβική προπαγάνδα, ώστε να αντικατασταθεί το Belo more, που χρησιμοποιούσαν και οι Βούλγαροι, από τους οποίους οι νεότευκτοι σλαβομακεδόνες πάσχιζαν να διαφοροποιηθούν.
    Τώρα τελευταία κάποιοι σκοπιανοί ανακάλυψαν ότι το Egej είναι ελληνική λέξη και επειδή ξέρουν ότι δεν μπορούν να καπηλευτούν και τον Αιγέα, το γύρισαν πάλι στο Belo more. Ωστόσο αυτή η τάση είναι περιορισμένη.
    Νομίζω είναι προφανές, ότι όσοι λέμε Μαύρη Θάλασσα αντί για Εύξεινος Πόντος δεν έχουμε ανθελληνικές διαθέσεις, ούτε είμαστε σλαβόφιλοι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  48. Η απόρριψη του σωματείου είναι σκανδαλώδης όπως είπα - μπορείτε να τη διαβάσετε εδώ:
    http://www.greekhelsinki.gr/bhr/greek/articles/pr01_31_12_01.rtf
    από τον σκουπιδοτενεκέ του Δημητρά. Εάν μας είχαν πάει στο ΕΔΑΔ θα είχαμε χάσει αλλά περιέργως πως δεν το έκαναν. Αντ' αυτού ο Νοβάκης αγκάλιασε το Ουράνιο Τόξο πρώτα και τώρα τους αντιφρονούντες του Τόξου.

    Τέλος ελληνική παράδοση δεν είναι μόνο τα ντόπια σλαβόφωνα τραγούδια και χοροί, είναι και τα βλάχικα και τα αρβανίτικα και τα γκαγκαβούζικα τραγούδια/χοροί για παράδειγμα. Και είναι ελληνική παράδοση γιατί οι φορείς τους είναι κομμάτι του ελληνικού λαού (και όχι απλώς έλληνες πολίτες όπως οι διάφοροι Νοβάκηδες/Νατσουλίδου κλπ.) Δυστυχώς κάποιοι τραβάνε ζόρι με αυτό - παντελώς αδικαιολόγητα πάντα...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  49. Τραϊανέ ,γραφείς με ρυθμο πολυβολού .
    Επειδή εχω πειστει για την καλή σου προθεση , αυτό που θελω να πω χωρίς περιστροφές είναι το εξής :

    Ο Νοβακης στα CD που εφτιαξε ανακατεψε στοιχεία
    γηγενη με στοιχεία ξενοφερτα .
    Από τις καλές στιγμες του ειναι οταν παιζει η μπαντα του Ζωρα με τα χαλκινα της Γουμενισσας , στα οποια ομως παλι ο Νοβακης ανακατευει τους τιτλους των τραγουδιών και βαζει αλλα με αλλα,
    που δεν υπάρχουν.

    Το τραγουδι που εβαλα παραπανω , που σου φαινεται αγνωστο , αρα πως ξερεις οτι ειναι παραδοσιακο και σημειωνω οτι υπάρχει και σε παλιοτερη εκτελεση με διαφορετική μουσική μιλαμε παντα για την ΦΥΡΟΜ,
    το εχει παρει ο Νοβακης , μεταξυ αλλων, και το εμφανιζει ως παραδοσιακό της Μακεδονίας μας το ομωνυμο Razvila gora Zelena .

    Μπορεί σε καποια αλλα να διασωζει καποιους παραδοσιακούς στιχους , αλλά αυτα που παιζουν οι μουσικοι εκ Σκοπιων που χρησιμοποιησε , αλλοιωνουν κατα πολύ το πνευμα των τραγουδιών ,
    καταρχας τα κανουν να μην χορευονται .
    Αυτό δεν λεγεται διατηρηση της παραδοσης .
    Μπορεί να το πει καποιος "εθνικ" προσεγγιση
    αλλά παραδοσιακό σε καμιά περιπτωση .

    Και εν παση περιπτωσει αν θες την ταπεινη μου αποψη , αυτά ολα ειναι περσινά ξινά σταφυλια .
    Το "πειραμα Νοβακη" μαλλον εχει μεγαλύτερη απηχηση σε Σκοπιανούς της διασποράς κυρίως παρά εντος ΕΛλάδας .
    Την σκυταλη εχουν παρει αλλοι , με μεγαλυτερη αποτελεσματικότητα οπως φαινεται .


    ΥΓ . Επι τη ευκαιρία θα ηθελα να σε ρωτησω και κατι ακόμα αν μου επιτρεπεις .
    Γνωριζεις εάν διασωζονται στιχοι γι' αυτό ;
    Εάν ειχε καποτε βέβαια..

    http://www.youtube.com/watch?v=ORpIxexQgMA

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  50. Έχεις γίνει σαφής από το πρώτο σου σχόλιο.

    Το 'Ραζβίβα γκόρα ζελένα' είναι γραμμένο σε τοπική διάλεκτο, μάλλον της Πέλλας. Οπότε οι στίχοι είναι γνήσιοι.

    Το 'Bog da ubiet Debrani' διευκρίνισα, ότι δεν το ξέρω, αλλά ΜΟΥ ΦΑΙΝΕΤΑΙ, ότι είναι παραδοσιακό κρίνοντας από την μελωδία και τον στίχο, που αναφέρεται σαφώς σε ένα επεισόδιο που διαδραματίσθηκε κατά την τουρκοκρατία. Η διάλεκτος σίγουρα είναι από τα δυτικά των Σκοπίων, μάλλον Ντέμπαρ, Γκάλιτσνικ, κάπου εκεί.

    Η μόνη ομοιότητα που έχουν τα δύο τραγούδια, είναι η μελωδία. Αυτό δεν σημαίνει, ότι ο Νοβάκης τη δανείστηκε. Στην παραδοσιακή μουσική και μάλιστα και στην ελληνική, είναι πολύ σύνηθες το φαινόμενο μία μελωδία να συνδέεται με διαφορετικά στιχουργήματα, αλλά και ίδιοι στίχοι να ντύνονται με διαφορετικές μελωδίες.

    Ο χορός στο βίντεο είναι ο γεροντικός λυτός (στάρτσκο πουστσένο). Είναι αργός, γιατί υποτίθεται, ότι τον χόρευαν οι γέροντες.
    Η μελωδία είναι τοπική της Μακεδονίας.
    Στίχους δεν ξέρω αν είχε παλιά, αλλά τώρα έχει αποκτήσει (καταλαβαίνεις τί εννοώ).

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σχόλια τα οποία θα περιέχουν Greekenglish, ύβρεις, μειωτικούς και συκοφαντικούς χαρακτηρισμούς δεν θα αναρτώνται.